Kullanış Amaçlarına Göre Akvaryumlar

Tatlı Su Akvaryumları

Genellikle tatlı su balıkları akvaryumlara iyi gelişme göstermektedir. Balık besleyenlere daha çok soğuksu ve tropikal türler önerilmektedir. Tarihsel bakımdan soğuk su akvaryumlarının üretimi çok eski tarihlerde başlamıştır. Günümüzdeyse tropikal akvaryumlara yönelinmiştir. Tropikal balıkların iki tercih nedeni vardır. Aynı akvaryum alanında bu balıklardan çok daha fazlası beslenebilirken çok göz alıcı renklerin seçilmesi mümkündür.

Deniz (Tuzlusu) Akvaryumları

Deniz veya tuzlusu akvaryumları nisbeten yeni bir alandır. Soğuksu ve tropikal olmak üzere iki gruba ayrılırken tropikal olan daha fazla ilgi görmüştür. Bu grup için çok çekici ve çeşitli renkleri seçmek mümkündür.

Deniz balıklarıyla, tatlısu balıkları arasındaki en önemli ayrıcalık, deniz balıklarının türlerinin tuzlu su ortamında yaşamasıdır. Akvaryumda deniz suyu ortamını elde etmek için “sea mix” denilen ve akvaryum malzemesi satıcılarından edinilen katkıyı, musluk suyuna karıştırmak yeterlidir. Diğer bir ayrıcalık da deniz tanklarına akvaryum bitkisi konulmaması ve bunun yerine renkli mercan taşları kullanılmasıdır.

Tropikal balık türlerinin sağlanması çok pahalı gelir ve ille de deniz balık türüne düşkünseniz bulunduğunuz yöre sahillerinden toplayabileceğiniz soğuksu balıklarından yararlanmanız mümkündür. Bu taktirde balığı ve doğal deniz suyunu ucuza elde edeceğinizden maliyet çok aşağılara çekilebilecektir.

Deniz Akvaryumunda Su

Balıkların vücudunu oluşturan yapının %70-75’i sudur. Su, balığın yaşadığı ortam olarak da ayrı bir özellik kazanmaktadır. Tatlı su balıkları, genel olarak içerisinde tuz bulunmayan bir ortamda bulunduklarından ve vücutları tuzsuz olduğundan su içme gereksinimi duymazlar. Balık vücudu ihtiyaç kadar olan suyu vücut yüzeyi ile emerek karşılar.

Deniz balıkları için ise durum farklıdır. Balığın etrafında bulunan deniz suyu balığın vücudundan daha fazla tuz ihtiva ettiğinden balık az da olsa vücudundan su kaybeder. Bu durumda balık devamlı tuzlu suyu kendi vücudu için yarayacak şekilde içerek filtre etmek zorunda kalır.

Akvaryumda tutuldukları zaman tuzlu su balığı zorunlu olarak içtiği akvaryum suyu ile birlikte kendisinin atmış olduğu ve kendisi için zararlı olan nitrit ve nitrat gibi gazları tekrar alma durumunda kalmaktadadır. Bu durum balıkların yaşamasını zorlaştırdığından deniz balıkları, akvaryumlarının daha iyi filtre edilmesi ve temiz tutulması zorunluludur. Bu nedenle filtrasyon konuları deniz akvaryumlarında daha büyük önem kazanır.

Deniz balıkları ve diğer canlıların tutulacağı akvaryumlar iki şekilde kurulabilir. Bunlar kapalı devre çalışanlar diğeri ise suyu devamlı olarak değiştirebilen ünitelerdir.

Kapalı Devre Çalışan Deniz Akvaryumları

Deniz akvaryumlarını tatlı su akvaryumlarından ayıran en büyük özellik filtrasyon veya suyun temizlenmesi işleminin çok daha dikkatli ve iyi olarak planlanmasıdır.

Kapalı devre çalışan akvaryumlarda filtrasyon aşağıdaki şekillerde tasarlanabilir:

Filtrenin akvaryumun içerisinde bulunması.
Filtrenin akvaryum dışında, akvaryum ile aynı düzeyde bulunması.
Filtrenin akvaryum dışında ve akvaryumun alt kısmında bulunması.

Akvaryumun iç kısmında filtre düzeni uygulanmasında en uygun yol akvaryumun dip kısmını kum ile kaplayarak suyun bu kumdan geçirilmesi yolu ile suyun filtre edilmesidir.

Deniz balıkları akvaryumlarının büyük olması arzu edilir. Büyük akvaryumlarda ise suyun devamlı temizlenmesi çok önemlidir. Filtre altta olduğunda su motoru, yanda olduğunda hava gücü ile su çevrimi sağlanır.

Filtrasyon sistemleri büyük şehir akvaryumlarında çok büyük üniteler hâlinde yapılabilir. Kum filtrelerinde zaman zaman süzme sistemini ana akvaryumdan ayırarak ters yönden su verilmesi ve üsten çıkan suyun atılması yolu ile filtre kumu da temizlenmiş olur.

Kapalı devre akvaryum üniteleri kurmanın genel yararlarından bir tanesi akvaryum suyunun her mevsimde istenilen sıcaklıkta tutulabilmesidir. Çünkü akvaryum balığı olabilecek çok renkli balıklar genellikle sıcak denizlerden gelirler. Bu balıkların her mevsim

su sıcaklığı 200 C dereceden daha az olmayan ortamlarda banndırılmalan gerekmektedir. Bu durumda akvaryumlara termostat ve ısıtıcı bağlama yolu ile üniteyi istenilen sıcaklıkta tutma olanağı doğar. Isıtıcılar genel olarak süzme işleminden geçmiş olan su düzeni içerisine yani kum filtresinin en alt kısmına konulabilir. Bildiğimiz gibi doğrudan akvaryum içerisene de ısıtıcı yerleştirilebilir. Büyük ünitelerde ısıtma düzeni akvaryum dışına da monte edilebilir.

Oceonarium (Osionarium) Akvaryum Sistemleri

Deniz suyunun devamlı olarak denizden motopompla alınarak kullanıldıktan sonra atılma prensibi ile çalışan büyük ünitelerin çalışma prensibi basitçe şu şekilde açıklanabilir.

Denizden süzgeçli yerden filtre havuzuna su alınır. Süzgecin denizde vapur veya gemilerin zarar vermeyeceği bir derinlik veya yerde bulunması lazımdır. Deniz yüzeyine ayrıca süzgecin yerini belirten üç adet renkli, şamandıra konulması yararlı olur. Böylece bölgeden geçen motorların süzgecin üzerinden geçerek suyu alabora etmeleri dolayısı ile azda olsa suyu bulandırmaları ihtimali önlenmiş olur. Süzgeç bir ağırlık veya çapa ile dip kısma bağlanmalıdır. Bu süzgeç ince bir süzmeden ziyade daha çok balıkların ve küçük çöplerin filtre havuzuna girmelerini engellemek içindir. B olarak belirtilen filtre havuzu ise ünitenin büyüklüğüne göre planlanır. Örneğin 1 inçlik bir su motorunun çekeceği suyun rahat bir şekilde süzülebilmesi için süzme alanının 3-4 m2 ’den daha az olmaması yararlı olur. Süzme alanı ne kadar geniş olur ise emme tulumbaları o kadar kolay çalışır. Su kumdan geçtikten sonra motor ile bir su tankına gönderilir. Doğal olarak su emildikçe denizden taze su kum filtresine bileşik kaplar prensibinden hareketle devamlı olarak dolacaktır.

Deniz akvaryumlannda su kalitesinin tatlı su akvaryumlarına oranla çok daha temiz tutulması esastır. Çünkü deniz balıkları çevre koşullarının değişmesi karşısında tatlı su balıklarına oranla çok daha hassas ve duyarlıdırlar. Suyun pH’sı, sıcaklığı, oksijen düzeyi ve azotlu gazların varlığı devamlı olarak kontrol altında tutulmalıdır. Özellikle büyük üniteler devamlı ve dikkatli bir şekilde kontrol edilmelidir.

Kullanılacak akvaryumların mümkün ise paslanmaz madenlerden yapılmalıdır. Çünkü deniz suyu içerdiği maddelerden dolayı bozulmaya ve çürümelere neden olur. Bu kullanılan malzemeye zarar verdiği gibi balıklar için de istenilmeyen kötü sonuçlar doğurabilir. Eğer demir aksam kullanılacak ise suyun madeni kısmılara değmiyecek şekilde planlanması gerekir. Bunu için cam olan ve deniz balıkları tercih edilmelidir. Ayrıca deniz canlılarının tutulacağı akvaryumların küçük olmaması ve en az 200 litrelik olması uygun olur.

Kaynak: http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Akvaryum%20Yap%C4%B1m%C4%B1.pdf

#kullanış #amaçlarına #göre #akvaryumlar