Gouldian Finch ya da Gökkuşağı İspinozu

Gouldian ispinoz ( Erythrura gouldiae olarak da bilinir), Lady Gouldian ispinoz , Gould'un ispinoz veya Gökkuşağı ispinozları , renkli ötücü kuşlardır. Avustralya özgü kuşlardır.

Avustralya sahillerine özgü güzel renkli , ötücü kuşlar olan Gouldian Finch ya da Gökkuşağı İspinozu yavrularının, gagalarındaki parlayan noktalar veya ışığı yansıtan mavi yeşil parlak noktalar ebeveynlerinin (Anne ve Babalarının) onları beslemesi için 'ışıklandırılmış bir pist' görevi görüyor. Ayrıca bu renkli işaretler, ebeveynlerin bebeklerinin sağlığını kontrol etmelerine de yardımcı oluyor. İşin ilginç yanı da ebeveynlik iç güdüleri zayıf olan Gökkuşağı İspinozları kuluçkaya yatma sürecinde ve yavrunun bakım sürecinde genellikle sorun yaşadıklarından bu gibi durumlarda Bengal İspinozlarının Kuluçka paraziti oluyorlar (Bengal İspinozları yavrularını büyütüyor) . Sonuçta da Bengal İspinozları Gouldian Finchlerin yumurtalarına kuluçkaya yatarak yavru kuşlararla kendi yavruları gibi ilgileniyor ve onları kendi yavruları gibi besleye biliyor.

Gökkuşağı ispinozu olarak ta bilinen kuşların Avustralya'da doğal hayatlarının tahrip edilmesi ve iklim koşullarının değişmesi nedeniyle nesilleri tehlike altına girmiştir. Bu konu ile ilgili olarak ülkede kapsamlı çalışmalar devam etmektedir. Diğer ülkelerde kafeslerde üretilmeye çalışılmakla birlikte, bu kuş türünün neslinin devamı için yoğun bir çaba harcanmaktadır. Gouldian Finchler doğal yaşamlarında Avustralya'nın kuzeybatı bölümünde büyük koloniler halinde yaşarlar. Gıda ihtiyaçlarını karşılamak için süpürge darısı ve diğer darı türlerini kullanırlar. Üreme döneminde yuva olarak okaliptüs ağaçlarını tercih etderek yuvalarına yakın bölgelerde hayatlarını sürdürürler. İlkbahar, sonbahar ve üreme dönemlerinde okaliptüs ağaçlarının kovuklarında yaşarlar.

Gökkuşağı ispinoz kuşları kafa (maske), göğüs ve sırt renklerine göre ayrılırlar. Dişi bireyler erkek bireylere göre mat bir renk sergilerler. Cinsiyetler arasındaki en büyük fark, erkeğin göğsünün mor, dişinin ise daha hafif bir leylak rengi olmasıdır. Gouldian ispinozların kafaları (Maskeleri) kırmızı, siyah veya sarı olabilir. Gençler yeşilimsi gri renktedir.

Gökkuşağı ispinoz kuşları tanımlanırken yetişkin bireyler kırmızı kafa (Maske) (RH), yeşil sırt (GB) ve beyaz göğüs (WB) olarak anılırlar. Mutasyon golden finch türleri klasik türlere göre, farklı renklere sahiptir. Bunlar nadir bulunduklarından, oldukça değerli olarak bilinirler. Bu türlerin kafa, göğüs ve sırt renkleri farklılık göstermiş olsa da, üreme, barınma, sıcaklık gibi alışkanlıkları doğal hayatta yayılış gösteren türleri ile benzerlik göstermektedir.

Gouldian ispinozları genellikle tek eşlidir ve uzun süreli bir bağlar oluştururlar.

Üreme mevsimi dışında, Gouldian ispinozları genellikle uzun kuyruklu ispinozlar ve maskeli ispinozlardan oluşan karışık sürülere katılırlar . Sürüler 1.000 ila 2.000 kişilik koloniler halinde olabilir. Üreme mevsimi boyunca, normalde bitki örtüsünün seyrek olduğu kaba dağ eteğindeki yamaçlarda bulunurlar. Kuru ve kurak mevsimlerde çok daha göçebe olurlar. Yiyecek ve sularının bulunduğu verimli alanlara taşınırlar.

Diğer ispinozlar gibi Gouldian ispinozlarıda iyi bir tohum yiyicidir. Her gün vücut ağırlığının % 35'i kadar togum yiyebilirler. Üreme mevsimi boyunca, Gouldian ispinozları çoğunlukla olgun ve yarı olgun çim tohumlarıyla beslenir. Islak mevsimde, spinifex çim tohumu (Triodia sp.) beslenmelerinin önemli bir parçasıdır. Şu ana kadar Gouldians'ın altı farklı çim tohumu türü yediği kaydedilmiştir.

Gouldian ispinozları genellikle yuvalarını ağaç deliklerinde yaparlar. Doğal yaşam alanlarında genellikle kurak mevsimin başında, bol miktarda yiyecek olduğunda ürerler. Erkek ve dişi çiftleştikten sonra dişi yaklaşık 4-8 arasında yumurta yapar. Her iki ebeveyn de gündüz kuluçkaya yardımcı olur ve geceleri yumurta üzerinde sadece kalan dişidir. Kuşuçka süreleri 14 - 18 gün kadardır. Yumurtalar açıldığında, her iki ebeveyn de genç bireylerin bakımı ile ilgilenirler. Gouldian ispinozları 19 ila 23 gün sonra yuvadan ayrılır ve 40 günlükken tamamen bağımsız bir şekilde uçabilirler.

IUCN Kırmızı Listesine göre, toplam Gouldian ispinoz popülasyon büyüklüğü yaklaşık 2.400 olgun bireydir. Şu anda, bu tür IUCN Kırmızı Listesinde Tehdit Altında (NT) olarak sınıflandırılmıştır.

Şube: Chordata

Sınıf: Aves

Sipariş: Passeriformes

Aile: Estrildidae

cins: Erythrura

Türler: E. gouldiae

Binom adı: Erythrura gouldiae (Gould , 1844)

Çeviren ve Derleyen: Yavuz AYDIN

Referanslar

Pizzey, G. ve Knight, F. 1997. Avustralya Kuşları Saha Rehberi. Angus ve Robertson, Sydney.

Schodde, R. ve Tideman, SC (eds) 1990. Avustralya Kuşlarının Özet Kitabı (2. Baskı). Okuyucu Digest (Avustralya) Pty Ltd, Sydney.

Strahan, R. (ed) 1996. Finches, Bowerbirds ve Avustralya'daki diğer Passerines. Angus ve Robertson ve Avustralya Yaban Hayatı Ulusal Fotoğraf İndeksi, Sydney.

https://australianmuseum.net.au/learn/animals/birds/gouldian-finch/

http://animalia.bio/gouldian-finch

#Gökkuşağı İspinozu # Gouldian ispinoz # Lady Gouldian # Gouldian Finch # Bengal İspinozları