HAYVANLARDA GEN AKTARIM NEDENLERİ
İnsan Terapötik Proteinleri Üretimi
Tıp tarihinde, bir yetişkinden alınan gövde hücresi ile klonlanan ilk memeli. Klonlama Edinburgh-İskoçya'daki Roslin Enstitüsü'nde gerçekleştiril-miş ve Dolly burada 6 yaşına kadar yaşamıştır.
Bilindiği gibi Dolly adlı kuzunun klonlanması biyoteknoloji alanında çok önemli bir adım olmuştur. Bu klonlama yetişkin bir koyunun meme bezinden bir hücre alınarak gerçekleştirilmiştir.
Genetiği değiştirilmiş hayvanlar birçok araştırmada, özellikle biyomedikal alandaki araştırmalarda kullanılmıştır. Örneğin genetiği değiştirilmiş bir kuzuya, insanda eksikliğinde hemofili hastalığına neden olan faktör-9 geni aktarılmıştır. Bu şekilde hayvan bol miktarda süt üretmiştir.
Faktör-9; kanın pıhtılaşması-nı sağlayan faktörlerden-dir.
Genetiği değiştirilmiş çiftlik hayvanlarında üretilen farmakolojik ürünlerin diğer bir örneği antitrombin III (ATIII)’dür. AT-III’ün normal düzeyi kan pıhtılaşmasını kontrol altında tutmaktadır. AT-III eksik hastalar, yetişkinliğin erken dönemlerinde tromboembolik sorunlara sahip olabilmektedirler. Böyle hastalarda terapötik AT-III sağlanması pıhtılaşma riskini azaltabilir (Çelik ve Turgut-Balık, 2007, s.15).
AT-III ve diğer terapötik proteinlerin genetiği değiştirilmiş hayvanlarda üretimi amaçlanmıştır.
Hastalıkların Hayvan Modelleri, Organ ve Doku Nakilleri
Bilim insanları klonlanmş hayvanları daha çok insan hastalıklarına model olduğu için ve tedevisi henüz olmayan hastalıkları araştırmada kullanmaktadırlar.
Genetiği değiştirilmiş hayvanlar, hemofili ve diyabet gibi birçok hastalığa tıbbi çözüm üretmek için kullanılabilir. Yani hemofili için pıhtılaşma faktörü, diyabet için insülin üretmek gibi. Bazı çiftlik hayvanları da insanlara doku ve organ naklini gerçekleştirebilmek için klonlanırlar. Bu şekilde hastaların organ nakli için uzun beklemeleri veya doku reddi gibi sorunları ortadan kalkabilir.
Lactoferrin vücudun doğal savunma mekanizma-sını korumaya teşvik etmek gibi pek çok fiziksel fonksiyonunu yerine getirmesi için gerekli olan yararlı probiyotik bakterilerin gelişimini artırır.
İnsan Sütüne Benzer İnek Sütü Yapımı
İnsan sütündeki lactoferrin seviyesi çiftlik hayvanlarına göre çok daha üst seviyelerdedir. İnsan lactoferrini transgenik fare ve ineklerin sütlerinde yüksek seviyelerde üretilebilmiş ve bu hayvanlarda mastitise karşı direnç sağlamıştır (Demir ve Pala, 2007, s.34).
Et, Süt vb. Üretim Artışı, Özellik İyileştirmesi, Hastalık Direnci
Genetiği değiştirilmiş hayvanların gıda amaçlı kullanımında et verimlerinin artırılması, büyüme hormonu üretimini teşvik eden genin aktarılarak ineklerde süt üretiminin artırılması, peynir üretimi için kazein miktarının artırılması veya laktoza duyarlı tüketiciler için laktozun sütten çıkarılması gibi süt içeriğinin değiştirilmesi gibi faydalar sağlanabilir (Çelik ve Turgut- Balık, 2007, s.15). Balıklarda soğuğa karşı diranç ve büyüme artışını sağlamak için çalışmalar devam etmektedir.
İnsan insülin benzeri büyüme hormonu (IGF-I) geni aktarılmış transgenik domuzlarda %30 daha fazla fileto bel eti, %10 daha fazla yağsız karkas ve %20 daha az vücut yağı tespit edilmiştir (Demir ve Pala, 2007, s.34).
Genetiği değiştirilmiş hayvanlar; laktozsuz süt, düşük yağlı süt, düşük yağlı et, özel proteinli et, özel kalitede et ve süt üretimi gibi amaçlar için kullanılabilirler (Çelik ve Turgut-Balık, 2007, s.17).
Genetik
-
İnsanlarda Kaç Kromozom Vardır?
-
Sık görülen mikrodelesyon sendromları nelerdir?
-
Bilim insanları kromozomları nasıl inceler?
-
Arkea'da Kromozomlar ve DNA Replikasyonu
-
DNA Onarım Mekanizmaları Nelerdir?
-
DNA hasarına neden olan etkenler nelerdir?
-
XYY Süper Erkek Sendromu - JACOB’S, Sendromu
-
Bitki doku kültürü çalışmaları ile haploid bitkiler elde edilebilir
-
Gram pozitif bakterilerden genomik DNA izolasyon protokolü
-
E. coli bakterisinden genomik DNA izolasyon protokolü
-
DNA’nın Keşfi
-
İnsan Genom Projesi Nedir ? Amaçları Nelerdir ?
-
Genomik mikrodizilimlerle ikilenme teşhisi yöntemi
-
Gen duplikasyonu ve amplifikasyonu nedir?
-
DNA ile RNA Arasndaki Farklar ve Benzerlikler Nelerdir