Yağmur yağacağını koklayabiliyor musun?

Ozon kokusu

Araştırmacı Anja Røyne, "Yağmur yağmadan önce, yağmur sırasında ve sonrasında farklı şeyler koklayabiliriz" diyor. Ve bunun ilginç nedenleri var. "Yağmur yağmadan önce, biz insanlar ozon kokusunu hissedebiliyoruz. Özellikle de önce gök gürültülü fırtınalar ve şimşekler varsa" diyor. Ozonu duyduğunuzda, Dünya'nın çok üzerindeki ozon tabakasını düşünebilirsiniz.

Bu biraz Dünya’nın güneş kremi gibi çalışır ve biz insanları güneşten gelen güçlü ışınlardan korur. Ama içinde yaşadığımız havada da ozon var. Ve yıldırım çarptığında, daha fazlası var. "Yıldırım o kadar güçlüdür ki, havadaki atomlar parçalanır ve etrafta döner. Tekrar çarpıştıklarında ozon oluşabilir" diyor. Ve koklayabileceğimiz şey budur.

Røyne, "Bazıları size bir yüzme havuzunu veya temizlik ürünlerini hatırlatabileceğini söylüyor" diyor. Biz insanlar farklı koku alma duyularına sahibiz. İnsanların farklı yağmur kokularını toplamada ne kadar iyi oldukları değişir. Yağmurdan sonra koku Yağmurdan sonraki koku topraktaki bakterilerden gelir. Geosmin adı verilen bir koku üretirler. Bunu her zaman yaparlar, ancak yağmur yağdığında havaya yayılırlar.

"Topraktaki bakterilerin neden bu kadar çok madde üretmeye zahmet ettiğini merak edebilirsiniz" diyor. Araştırmacılar bunu incelediler. "Geosmin'in bakterilerin diğer hayvanları çekmesine yardımcı olduğu ortaya çıktı. Özellikle bahar kuyrukları" diyor. Bahar kuyrukları toprakta sürünen küçük yaratıklardır. Bahar kuyrukları bakterileri yediğinde, yolculuğun bir parçası haline gelirler. Ve sonra bakteriler yayılır.

Yaz yağmuru Geosmin kokusu başlangıçta toprakta gizlidir. Kokunun nasıl yayıldığını anlamak için, araştırmacılar bir yağmur damlası yere çarptığında gerçekte ne olduğunu kontrol ettiler. "Yüksek hızlı kameralar kullandılar," diyor Røyne

Bir yağmur damlası kuru toprağa çarptığında, yağmur damlası ile zemin arasında küçük bir miktar hava kalır. "Geosmin'li hava, yağmur damlasının altına sıçradıkça altında sıkışıp kalıyor" diyor. Damla yere doğru devam ettikçe, hava kabarcığı damlacığın tepesine yükselir. "Ve damlacık patladığında, mini bir patlama gibi" diyor. Çok sayıda küçük damlacık havaya fırlıyor. Araştırmacı, "Yerden gelen geosmin, havadaki bu küçük damlacıklara katılıyor ve nefes aldığımızda ve burnumuza girdiklerinde, kokusunu alıyoruz" diyor.

Çeviren: Nisanur Doğan

Kaynaklar:

https://sciencenorway.no/smell-weather/can-you-smell-that-its-going-to-rain/2234332

https://ung.forskning.no/vaer-og-vind/kan-du-lukte-at-det-skal-regne/2231790

#yağmur # biyoloji # ozon # koku # damla # damlacık # geosmin