Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Beyin Taramaları, Ödül Ve Cezaların Gençler Üzerinde Neden İşe Yaramadığını Gösteriyor

---

Ebeveynler ve öğretmenler, önemli olduğunu düşündüğünüz şeye odaklanmanın neredeyse imkânsız olduğunun acı bir şekilde farkındadırlar. Credit: paffy / Shutterstock

Gina Rippon tarafından, The Conversation

Gençlere rüşvet teklif etmek ya da sert bir uyarı vermek bile genellikle başarısız olur. Bu durumun gençlerin gelişmekte olan bağımsızlık duygusu ve arkadaşlarının toplumsal baskısı da dahil olmak üzere pek çok nedeni olabilir. Nature Communications'da yayınlanan yeni bir çalışma, bu davranışların aslında ergen beyninin nasıl bağlantılar oluşturduğuna bağlı olabileceğini gösteriyor.

Ergenlik, ergenliğe özel biyolojik değişimle başlayan bireyin toplumda istikrarlı ve bağımsız bir role sahip olduğu zaman sona eren, bir yaşam dönemi olarak tanımlanır (Bu tanım, bazı okuyucuları bu denklemin ikinci yarısını istekli bir şekilde düşünmeye itebilir). Artık biliyoruz ki, aynı zamanda bu dönem sadece yeni anlamaya başladığımız muazzam beynin yeniden yapılanma zamanı.

Bu noktada, doğduğundan beri coşkuyla büyüyen beynin gri maddesi incelmeye başlar. Bu durum, muhtemelen sinaptik budama sisteminin, beyinde ki gereksiz sinir hücresi bağlantılarını kaldırılmasına ve sonucunda artan sinirsel verime yol açmasından kaynaklanmaktadır. Prefrontal korteks (bilişsel kontrol ve karar verme gibi yürütme işlevlerinden sorumlu) ile arkadan öne doğru olan bu incelme, düzenli olmak için yapılan son işlemdir.

Bu olgunlaşma süreci ile ilişkili anahtar yapısal ve fonksiyonel ağlar "yükseltmeleri" vardır-yerel bağlantılardan beynin farklı bölümleri arasındaki daha geniş kapsamlı küresel bağlantılara geçiş.

Ergenliğin aynı zamanda büyük ölçüde artmış dürtüsellik, heyecan arama ve risk alma zamanı olduğunu bilmek için bir sinirbilimci olmanıza gerek yok. Ergenlerde risk davranışlarının bir yönü de davranışlarını takip edebilecek muhtemel ödüllere (ya da cezalara) göre belirgin bir yetersizlik gibi görünmesidir. Olgun bir beyin, çaba ve ödül arasındaki gerekli dengeyi tahmin etmede oldukça iyidir. Bunu, yüksek evrimleşmiş prefrontal kortekste bulunan bilişsel kontrol sistemleri ile motivasyon ve “istek” için evrimsel olarak daha eski alt-kortikal yapılardan oluşan ödül devreleri arasındaki bağları kullanarak yapar. Bunlar striyatum ve anterior singulat korteks içerir.

Psikologlar bu beceriyi kişinin bilişsel performansını çevresel taleplere göre ayarlama yeteneği olarak tanımlarken, iş gurusu bunu “fayda-maliyet analizi” olarak adlandırırdı. Amiyane tabirle “Oyun, mum değerinde”(Bir şey elde etmek için gerçekten çok çaba sarf etmeye değip değmediğinizden emin değilseniz) “olsun ya da olmasın, biz karar verebiliriz.

fMRI scanner. Credit: Wikipedia

Ergen beyin yapısının dikkatli dengeleme eylemi görevi için yeterli olmaması mümkün müdür? Sade bir ödül sistemi, bilişi temel alan daha muhafazakâr ileriye dönük bir tahmin sisteminden gelen verilerle henüz körelmemiştir.

Yüksek Bahis Karşısında Düşük Bahis  

Yeni çalışma bu durumun gerçekten de olduğunu gösterdi (13-20 yaş arası bireylerin beyinlerine bakıyor). Kan akışındaki değişiklikleri izleyerek beyin aktivitesini dolaylı olarak ölçen fonksiyonel bir manyetik rezonans görüntülemeden veri toplayarak bunu gerçekleştirdiler. Bu, oyunculara gezegenlerin resimlerini doğru bir şekilde sıralamak için yüksek ya da düşük maddi ödüller ya da cezalar veren bilişsel bir testti.

Bu tür bir görevde, daha yüksek bahisler olduğunda daha iyi performans görmeyi beklersiniz. Ancak çalışma, bunun sadece yaşlı katılımcılar için geçerli olduğunu gösterdi (19-20 yaş). Genç oyuncular, ortaya konan ödüllerin yüksek ya da düşük olup olmadığı konusundan daha az etkilendi. Daha iyi performans gösterenlerde beyin aktivitesinin tanımlayıcı özelliği, prefrontal alanların kullanımının artması ve belki de önemli olarak prefrontal korteks ve subkortikal striatal alanlar arasında daha güçlü bağlantılardır.

Etkili bir şekilde, bu çalışma "sıcak" bir motivasyon değerlendirme sistemini yönlendiren "serin" bilişsel kontrol sisteminin ortaya çıkan verimliliğini ve sunulan ödüller ile performansı en üst düzeye çıkarmak için gereken eylemler arasında uygun dengeyi ortaya çıkardığını ortaya koymaktadır. Eğer beyniniz gençse, basit bir şekilde yapmanız gereken şeyleri eşleştirmek için çok iyi değilsinizdir (yanlış ya da doğru anlarsan ne kazınıp ne kaybedeceğin konusunda). Bu gerçekten, ergenlik çağında ortaya çıktığı gözüken ödül sisteminde, gerekli ince ayarın eksikliğinin bir kanıtıdır.

İlginç bir şekilde, bu yetişkin dürtüsellik ve heyecan arayışına bağlı beyin aktivitesinden farklıdır- bu, kontrol sistemi ile eşzamanlı bir bağlantı eksikliğinden ziyade ödül sisteminin genel yetersizliği ile ilişkilidir.

Bu etkiyi bilmek eğitim ve öğretim alanlarında değerli olabilir. Bir gence istediğiniz bir şeyi yapması için verilen herhangi bir ödül veya rüşvetin artırılması ile cazip hale getirmek, arzulanan etkiyi yaratmayabilir. Bunun yerine, genç ergenlere yaklaşmakta olan bir karar hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi vermeye çalışın- bu, biliş ve motivasyon arasındaki dengesizliğin giderilmesine yardımcı olabilir.

Örneğin, onları belirli bir üniversiteye başvurmak için rüşvet vermek yerine, üniversitelere açık günlerde birden fazla ziyarette bulunmanın yararı olabilir. Bu kolay olmayabilir. Ayrıca ergen davranışlarının başka bir yönüyle karşı karşıya kalmanız riski de vardır- bilge yetişkin sözlerini dinlemeyi reddetmek gibi.

Ayrıca bu tür davranışların her zaman kötü bir şey olmadığını kabul etmeliyiz. Yeni ortaya çıkan bir yetişkinin dikkate değer bilişsel kontroller tarafından sınırsız genç bir coşku ve heyecan ile risk alması gereken evrimsel bir durum vardır. Yazar William Faulkner'ın dediği gibi: "Kıyıyı gözden kaçırmak için cesaretiniz olana kadar yeni ufuklar için yüzemezsiniz."

Çeviren: Barış Uçar Bilime Yön Veren Cevaplar

Kaynaklar:

https://m.medicalxpress.com/news/2017-11-brain-scans-reveal-rewards-dont.html?utm_source=nwletter&utm_medium=email&utm_campaign=weekly-nwletter 19.04.2018

More information: Catherine Insel et al. Development of corticostriatal connectivity constrains goal-directed behavior during adolescence, Nature Communications (2017). DOI: 10.1038/s41467-017-01369-8

---