Atletik performans genetik tarafından belirlenir mi?
Atletik performans, hem genetik hem de çevresel faktörlerden etkilenen karmaşık bir özelliktir. Birçok fiziksel özellik, bireyin atletik yeteneğini, öncelikle hareket için kullanılan kasların (iskelet kasları) ve bunları oluşturan baskın lif tipinin belirlenmesine yardımcı olur. İskelet kasları iki tip kas lifinden oluşur: yavaş seğirme lifleri ve hızlı seğirme lifleri. Yavaş seğirme kas lifleri yavaşça büzülür, ancak yorulmadan uzun süre çalışabilir; bu lifler uzun mesafeli koşu gibi dayanıklılık aktivitelerini mümkün kılar. Hızlı seğirme kas lifleri çabuk büzülür, ancak çabuk yorulur; bu lifler sprint ve güç veya güç gerektiren diğer faaliyetler için iyidir. Atletizmle ilgili diğer özellikler, vücudun dokularına verebileceği maksimum oksijen miktarını (aerobik kapasite), kas kütlesi, boy, esneklik, koordinasyon, entelektüel yetenek ve kişiliği içerir.
İkizler de dahil olmak üzere ailelerdeki atletik performanstaki benzerlik ve farklılıklara odaklanan çalışmalar, genetik faktörlerin, atletik performansla ilgili özelliklerde bireyler arasındaki farklılıkların yüzde 30 ila 80'inin altında kaldığını göstermektedir. Birçok çalışma, atletleri atlet olmayanlarla karşılaştırarak, bu özelliklere dahil olduğu düşünülen belirli genlerdeki farklılıkları araştırmıştır.
Atletik performansla ilişkili en iyi çalışılmış genler ACTN3 ve ACE'dir. Bu genler kasları oluşturan lif tipini etkiler ve güç ve dayanıklılık ile ilişkilendirilirler. ACTN3 geni, ağırlıklı olarak hızlı seğirme kas liflerinde bulunan alfa (a) -actinin-3 adlı bir protein yapmak için talimatlar sağlar. Bu gende R577X adı verilen bir varyant, hızla parçalanan anormal derecede kısa bir a-aktinin-3 proteininin üretilmesine yol açar. Bazı insanlar genin her iki kopyasında da bu varyanta sahiptir; bu genetik patern (genotip) 577XX olarak adlandırılır. Bu bireylerin, hızlı seğirme kas liflerinin oranını azalttığı ve vücuttaki yavaş seğirme liflerinin oranını arttırdığı görünen tam bir a-aktinin-3 yokluğu vardır. Bazı çalışmalar, 577XX genotipinin yüksek performanslı dayanıklılık sporcuları (örneğin, bisikletçiler ve uzun mesafe koşucuları) arasında genel popülasyona göre daha yaygın olduğunu bulurken, diğer çalışmalar bu bulguları desteklememiştir. 577RR genotipi, yüksek oranda hızlı seğirme lifleriyle ilişkilidir ve kısa mesafeli koşucular gibi güç veya hıza dayanan atletlerde daha yaygın olarak görülür.
ACE geni, anjiyotensin dönüştürücü enzim adı verilen ve anjiyotensin I adı verilen bir hormonu anjiyotensin II adı verilen başka bir forma dönüştüren bir protein yapmak için talimatlar sağlar. Anjiyotensin II kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olur ve bu rol tam olarak anlaşılmasa da iskelet kası fonksiyonunu etkileyebilir. ACE geninde ACE I / D polimorfizmi adı verilen bir varyasyon, genin aktivitesini değiştirir. Bireyler DD kalıbı olarak bilinen D alleli adlı bir versiyonun iki kopyası, II kalıbı olarak bilinen I alleli adı verilen bir versiyonun iki kopyası veya ID paterni adı verilen her versiyonun bir kopyası olabilir. Üç modelden DD, en yüksek anjiyotensin dönüştürücü enzim seviyeleri ile ilişkilidir. DD paterninin daha yüksek oranda hızlı seğirme kas lifleri ve daha yüksek hızla ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Farklı işlevlere sahip diğer birçok gen, atletik performansla ilişkilendirilmiştir. Bazıları iskelet kaslarının işlevinde yer alırken, diğerleri hücreler için enerji üretiminde, sinir hücreleri arasındaki iletişimde veya diğer hücresel süreçlerde rol oynar.
Diğer çalışmalar, genomun belirli alanlarının atletizmle ilişkili olup olmadığını belirlemek için elit sporcuların tüm genomlarındaki (genom çapında ilişki çalışmaları veya GWAS adı verilen bir yaklaşım) varyasyonları incelemiştir. Bu çalışmalarda atletik performansla ilişkili 150'den fazla farklı varyasyon tespit edilmiştir; bununla birlikte, çoğu sadece bir veya birkaç çalışmada bulunmuştur ve bu genetik değişikliklerin çoğunun önemi tespit edilmemiştir. Her biri atletik performansa sadece küçük bir katkıda bulunan çok sayıda genin bulunması muhtemeldir.
Atletik performans da çevreden güçlü bir şekilde etkilenir. Bir kişinin aileden ve antrenörlerden aldığı destek miktarı, kişinin aktiviteyi sürdürmesine izin veren ekonomik ve diğer koşullar, kaynakların kullanılabilirliği ve bir kişinin yaşıtlarına kıyasla göreceli yaşı gibi faktörlerin hepsi atletik mükemmellikte rol oynar gibi görünmektedir. Bir kişinin çevresi ve genleri birbirini etkiler, bu nedenle çevrenin etkilerini genetikinkilerden ayırmak zor olabilir. Örneğin, bir çocuk ve ebeveyni bir sporda başarılı olursa, ebeveynden çocuğa geçen genetik faktörlerden, benzer çevresel faktörlere veya (büyük olasılıkla) bu ikisinin bir kombinasyonuna benzerlik mi? Her ikisinin de çevresel ve genetik faktörler atletik yeteneğin belirlenmesinde rol oynar.
Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/primer/traits/athleticperformance?fbclid=IwAR0FcB9gtFTUqvsvsSS68TeEfi4cNMM-NEOe7UL_WogbaT3ZgXYMc53qiNs
Makale kaynağı: Hüseyin Türkmaya ( Facebook)
Genetik Haberleri
-
Allopatrik türleşme nedir ? Nasıl Gelişir ?
-
Maryland’teki “Kölelerin” Yaşayan 42.000 Akrabası Bulundu
-
Araştırmacılar kediler, yunuslar, kuşlar ve düzinelerce başka hayvanın genom haritasını çıkarıyor
-
Kolombiya'da nadir görülen bir kuş türünde "gynandromorphy" gözlemlendi
-
Kurumaya dayanıklı bitkiler için genom veritabanı yayınlandı
-
En son DNA barkodlama teknolojisiyle İsrail'in tatlı su balık türleri listesinin yeniden gözden geçirilmesi
-
İnsanların Daha Önce Bilinmeyen Bir Dokunma Duyusu Keşfedildi
-
Bilim İnsanları Tüm İnsan Genomunun Dizilimini Çıkardı. Ancak Henüz Bitmedi
-
İlk Defa Tazmanya Kaplanından RNA Elde Edildi
-
Neandertal DNA’nız, Sizi Acıya Karşı Daha Hassas Yapıyor Olabilir
-
Epigenetik ve Epigenetik Mekanizmalar
-
İlk taslaktan 20 yıl sonra insan Y kromozomu tamamen dizilendi.
-
Kim Bu Kimerizm? Tek Bedende İki Kişi
-
Gen terapi, genetik materyalin yeniden düzenlenmesi
-
mRNA Aşıları: Genetik İnovasyonunun Yeni Yüzü ve Sağlıkta Devrimi