Maria Sibylla Merian kimdir?

Maria Sibylla Merian 2 Nisan 1647- 13 Ocak 1717 yılları arasında yaşamış, bitki ve böcekleri inceleyen bir doğa bilimci ve bilmsel illüstratördür.

1647-1717 yılları arasında yaşayan Maria Sibylla Merian, hem sanat hem de biyoloji bilim dünyası açısından çok büyük önem taşıyan bir kişiliktir.

Maria Sibylla'nın doğa tarihi merakı çok erken yaşta başlamıştır; 1647 yılında Frankurt şehrinde doğan Merian, erken yaşta çizip yapmaya başlamış ve kısa sürede ilgi alanına yönelip çiçek ve böcekler üzerinde çalışmalar yapmaya başlamış.

Maria, sanatsal eğitimini üvey babası Jacob Marrel, natürmort ressam Georg Flegel'in öğrencisi olarak aldı. On üç yaşındayken yakaladığı örneklerden ilk böcek ve bitki görüntülerini çizmeyi başardı.

" Gençliğimden itibaren böceklerle çalışmak ilgimi çekmeye başladı. Doğduğum şehir Frankfurt'ta ipekböcekleriyle işe koyuldum; daha sonra başka tür tırtıllardan çıkan çok daha güzel kelebek ve güveleri inceledim. Bu beni, değişimlerini incelemek amacıyla bulabildiğim her tür tırtılı toplamaya ve ressamlık yeteneğimi kullanarak yaşam içerisinde çizimlerini yapıp onları canlı renklerle resmetmeye yöneltti."

Böceklerle yaptığı çalışmalardan sonra kendine sakladığı bazı örnekleri incelemiş ve böceklerin yumurta, larva, pupa ve yetişkinlik evrelerini yani metamorfozlarını gösteren çizimler yapmıştır.

Meria, ilk doğal çizimler kitabını 1675 yılında yayınladı. Maria Sibylla 1675 ile 1680 arasında, içinde hiç metin olmayan, sadece çiçek çizimlerinin yer aldığı üç bölümlük bir kitap hazırladı; bitkilerin üzerinde tırtıllar, kelebekler örümcekler ve diğer pek çok canlı resmedilmişti, bu özelliği dışında kitap, türünün tipik bir örneğiydi.

Daha sonra, 1679'da bütünüyle tırtıllar muhteşem dönüşümleri ve eşsiz çiçek besinleriyle ilgili iki ciltlik başka bir kitap hazırladı. Böcekler yalnızca çiçek resimlerinin tamamlayıcı unsurları olarak değil kendi hallerinde, varoluşlarının farklı aşamalarında resmedilmişlerdi. Her aşamayla ilgili özenli bir açıklama metni bulunuyordu; aynı yıllarda böceklerle ilgili başka kitaplar yayımlanmaya başlasa da Sibylla'nın eserleri, böceklerin dış görünümlerini yaşam döngüleri boyunca tüm özellikleriyle yansıtan hepsi de yaşamın içinden alınmış çizimleriyle benzersizdi.

- Linneaus, taksonomi sistemi üzerine çalıştığı sırada Sibylla'nın pek çok çizimine başvurmuş, kimi zaman da onun hazırlamış olduğu örnekleri incelemişti."

Yaptığı çizimler ile hem sanat hem de bilim için oldukça önemli eserler ortaya koyan Maria Sibylla Merian, 186 böcek türünün yaşam döngüsünü tanımlayan çizimleri ile entomolojiye (böcek bilimi) çok büyük katkılar sağlamıştır.

1699'da Maria tropik böcekleri incelemek ve kaydetmek için Hollanda - Surinam'a gitti. 1701 in Haziran ayında sıtma onu Hollanda Cumhuriyeti'ne geri dönmeye zorladı. Hollanda'ya geri döndüğümde Merian bir dükkan açtı. Surinam'da topladığı bitki ve hayvan örneklerinin yaşamını gravürleri ettiği eserleri sattı. 1705'te, Surinamın böcekleri hakkında yapmış olduğu "Metamorphosis Insectorum Surinamensium" kitabını yayınladı

Maria Sibylla, gözlemlediği böceklerin tüm yaşam döngülerini detaylı bir şekilde incelemiştir. Tırtılın kelebeğedönüşümünü ve dönüşümü esnasında nasıl beslendiğini ve bu farklı besinleri kayıt altına almıştır.

Meria ilk olarak botanik bir sanatçı olarak kendine isim yaptı. 1675'te, her biri 12 çiçeklerden oluşan üç ciltli bir dizi yayınlamayı başladı. 1680'de dizileri birleştirerek "Neues Blumenbuch"u yayımladı.

Meria zamanının önde gelen bir entomologuydu ve çalışmaları boyunca böcek yaşamıyla ilgili birçok yeni keşifler yapmıştır. 1715 yılında Merian felç geçirdi. Kısmen felçli olmasına rağmen çalışmalarına devam etti.

Maria Sibylla Merian, 13 Ocak 1717'de Amsterdam'da öldü ve dört gün sonra Leidse kerkhof'ta gömüldü.

Merian'in ölümünden çok kısa süre sonra eserleri Amsterdam'da Büyük Petro tarafından görülmüş ve büyük bölümü St. Petersburg'da bulunan koleksiyonlara eklenmiştir.

Merian'in bitki, yılan, örümcek, kurbağa, ve iguana gibi tropik hayvan çizimleri bugün dünyanın dört bir tarafındaki amatör koleksiyoncular tarafından toplanmaktadır. Yine bu bilgilere ek olarak "kuş örümceği" nin Maria Sibylla Merian tarafından tanımlandığı kabul edilmektedir.

Kaynaklar:

1- “IOAN JAMES-BÜYÜK BİYOLOGLAR-Ray’dan Hamilton’a” adlı kitaptan alıntıdır.
2- https://shiftdelete.net/maria-sibylla-merianin-366inci-dogumgunu-43867
3- http://www.milliyet.com.tr/maria-sibylla-merian-kimdir--internet-haber-1688294/
4- https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:JSp9sDiczaUJ:https://en.wikipedia.org/wiki/Maria_Sibylla_Merian+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr

#maria #sibylla #merian #kimdir?