YANGIN KORUMA ORGANİZASYONU VE YANGINLARLA SAVAŞ
Ülkemizde gerek orman koruma gerekse yangın önleme ve yangınla savaş görevleri Orman Bakanlığı bünyesinde merkez ve taşra teşkilatı olarak örgütlenmiştir. Bu itibarla gerek orman koruma ve gerekse yangın önleme ve savaş görevleri merkezde Orman Bakanlığı bünyesinde bulunan Orman Genel Müdürlüğü Orman Koruma ve Yangınla Mücadele Dairesi Başkanlığı, taşrada ise Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı orman bölge ve işletme müdürlükleri ile işletme şeflikleri tarafından yürütülmektedir. Buraya kadar yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere Türkiye’de yangın koruma ve savaş organizasyonu başta Orman Bakanlığı olmak üzere Orman Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğu altında örgütlenmiş bulunmaktadır.
Orman yangınlarının ülkemizdeki seyri incelendiğinde; Orman Genel Müdürlüğü gerek ormanı yangından korumak ve gerekse orman yangınlarıyla daha etkili bir şekilde savaşmak amacıyla aşağıda kısaca ana başlıklar altında açıklayacağımız çalışmaları her geçen gün olanakları ölçüsünde geliştirmeye çalışmaktadır. Hemen hemen bu faaliyetlerin tamamı Ülkemizdeki Yangın Koruma ve Savaş Organizasyonu ile ilgilidir. Bu çalışmaların ormanlarımızı yangından korumadaki fonksiyonları son derece önem taşımaktadır.
.
Eğitim: Türkiye'de hangi nedenle olursa olsun orman yangınları insan unsurundan, kaynaklandığına göre öncelikle insanın eğitimi şarttır. Ormanın yangından korunmasında gerek halkın eğitimi gerekse hizmet içi eğitimin önemi büyüktür. Halkın eğitimi konusunda radyo, televizyon, video, sinema gibi kitle iletişim araçlarından yararlanmak, hizmet içi eğitimde ise arazi bilgisi, harita uygulaması, transport sistemi, haberleşme ve yangın davranışı gibi konularda teknolojik yenilikleri de dikkate almak suretiyle teknik eleman, yangın işçileri mükellef ve askerlerin eğitilmeleri gerekir.
Orman Yolları, Yangın Emniyet Yol ve Şeritleri: Orman yangınlarıyla savaşta yol şebekesinin önemi büyüktür. Bugüne değin yasal zorunluluğa rağmen, planlanmış fakat büyük bir bölümü çeşitli sebeplerle inşa edilememiş olan orman yolları ile yangın emniyet yol ve şeritlerinin öncelik1e yangına hassas yörelerden (Akdeniz, Ege, Marmara) başlanarak bitirilmesi gerekir.
Gözetim: Ormanda çıkan bir yangın görülmeden ve yeri saptanmadan hiçbir söndürme faaliyetine geçilemez. Bu nedenle, yangının saptanması, yangın söndürme işlerinin ilk basamağını meydana getirir. Yangının çıkar çıkmaz görülmesinde sabit gözetleme noktaları (kule ve kulübeler), havadan gözetleme, gezici gözeticiler, yerel halkın ve diğer kaynakların yardımlarından yararlanılmaktadır.
Haberleşme: Orman yangınına müdahalenin ilk şartı yangının görülmesi olduğu gibi, en önemli olanı da yangın ihbarının ilgili birimlere en erken ve sağlıklı bir şekilde yapılmasıdır. Bu nedenle haberleşme yangına müdahalenin temelini teşkil etmekle birlikte yanan alan miktarında önemli rol oynar.
Yangın Ekipleri ve Ekip Binaları: Orman yangınlarıyla savaşta ilk müdahale ve hazır kuvvet ekipleri söz konusudur. OGM’ce 27 orman bölge müdürlüğü, 241 orman işletme müdürlüğü ile bunlara bağlı orman işletme şefliklerinde yangın sezonundan önce yeterli miktarda planlanmak suretiyle yangın söndürücüler işlendirilmektedir. Ayrıca sağlıklı ve iyi bir hizmetin görülebilmesi için ilk müdahale ve hazır kuvvet ekip binalarına da ihtiyaç vardır.
Silvikültürel Önlemler: Hem yangının çıkmaması, hem de çıkan bir yangında yanıcı maddenin varlığı nedeniyle meydana gelecek tehlikeleri azaltmak için meşcerelerin kurulması, bakımı ve işletilmesinde silvikültürel tedbirlere uyulması gereklidir. Genel olarak orman yangınları bakımından alınması zorunlu olan silvikültürel önlemler karışık meşcereler yetiştirmek, ormanı bakımlı bulundurmak ve temiz bir işletmecilik uygulamaktır. Bu nedenle silvikültürün orman yangınlarının önlenmesi bakımından öngördüğü tedbirler, bilhassa yangınların büyük zarar yaptığı bölgelerde titizlikle uygulanmalıdır.
Su, Gölet ve Havuzlar: Bugün Türkiye'de orman yangınlarını söndürmede “su”dan yararlanmak zorunlu hale gelmiştir. İstenen zaman ve yerde uygun miktarda kullanıldığında çıkan bütün orman yangınlarına karşı su ile savaşılabilir. Bu sebeple mevcut göl ve su kaynakları yanında yapılacak bir planlama ile ormanın belirli yerlerine göletler yapmak gerekmektedir. Ülkemizde bol miktarda bulunan suyu özellikle yangınlar açısından tehlike arz eden kurak mıntıkalarda her zaman sağlamak mümkün değildir.
Sabit ve Mobil Meteoroloji İstasyonları: Günümüzde yangın meteoroloji istasyonları hizmet amaçlarına göre sabit ve mobil istasyonlar olmak üzere iki ana grupta toplanmaktadır. Bunlardan sabit istasyonlar yangın çıkmadan önce yangın tehlike tahmini amacına yönelik verileri, mobil istasyonlar ise yangın çıktığı zaman ve devamı süresince yangının davranış şeklinin belirlenmesinde ihtiyaç duyulan verileri sağlamak üzere kurulmuşlardır. Özellikle büyük yangınlarla savaşta yararlanılmak üzere mobil meteoroloji istasyonlarına mutlak surette ihtiyaç vardır.
Uçak ve Helikopter Kullanımı: Ülkemiz ormanlarında orman yangınlarıyla havadan savaş aşamasına geçilmiştir. Uçakların çıkan tüm yangınlarda kullanılamayacağı dikkate alındığında, yalnızca uçakların yangın söndürme çalışmalarında kullanılması başarı sağlamaya yetmeyebilir. Bu itibarla orman yangınlarıyla yerden ve havadan yapılan savaşta etkili bir koordinasyonun varlığı son derece önemlidir. Ülkemizde 1985 yılından itibaren yerden uygulanan söndürme yöntemlerine havadan uygulanan söndürme yöntemlerinin katılımıyla orman yangınları bakımından hassas olan Çanakkale ve İzmir orman bölge müdürlüklerinde keşif ve söndürme çalışmalarında uçaklar kullanılmaya başlanmıştır. Bugün itibariyle özellikle orman yangınları bakımından son derece hassas olan Antalya, Çanakkale, İzmir, Muğla, Mersin, Adana vb. orman bölge müdürlüklerinde özellikle helikopterler keşif ve söndürme çalışmalarında kullanılmaktadır.
Yangın Söndürme El Aletleri: Orman yangınlarının söndürülmesinde çok çeşitli el aletlerinden yararlanılır. Orman yangınlarıyla savaşta hâkim görüş modern, motorize ve güçlü araç ve gerecin kullanımı doğrultusunda ise de, arazi şartlarının motorlu araç ve gerecin kullanımını güçleştirdiği durumlarda el aletlerine gereksinme vardır. Orman yangınlarının söndürülmesinde balta, kürek, testere, tırmık, gürebi, kazma, şaplak, çapa, baltalı kazma, tahra, çapalı kazma ve tırmıklı çapa gibi basit veya gelişmiş çeşitli el aletleri kullanılır. Bu aletler her yangında mutlaka yeter sayıda bulundurulmak zorundadır.
Motorlu Araçlar: Orman yangınlarıyla savaşta el aletleri yanında çok çeşitli üstünlükleri olan motorlu araç ve gereçler de kullanılmaktadır. Bu araçların hemen tamamı son zamanlarda orman yangınlarının söndürülmesinde devreye sokulmuş durumdadır. Bu araçlar arasında motorlu testere, motorlu pompa, pulluk, traktör, greyder, buldozer, arasöz, kamyon, kamyonet vb. sayılabilir. Orman yangınlarıyla savaşta etkili ve güçlü oldukları gibi, süratli olmaları, az sayıda personele gereksinim göstermeleri ve yaptıkları işin maliyetinin daha düşük olması yanında, yangınlarla savaşı profesyonel bir meslek haline getirmeleri motorlu araçların üstünlükleri arasında sayılabilir.
l2. Kimyasal Maddeler ve Koruyucu Elbiseler: Orman yangınlarıyla savaşta gerek kimyasal maddelerin kullanımı ve gerekse yangın söndürücülerin teçhizatı önemli bir yer tutar. Dünyanın hemen her ülkesinde çıkan çeşitli yangınları söndürmede yıllardan beri kullanılan suyun sıcaklık, oksijen ve yanıcı maddeye olan olumlu etkileri ile büyük miktarlarda kullanılma gereğini dikkate alan araştırıcılar bina, sanayi dalları ve askeri yangınlarda başarı ile kullanılan kimyasal maddeleri (mono amonyum fosfat, diamonyum fosfat, amonyum sülfat, sodyum kalsiyum borat ) orman yangınlarında da denemişler ve bunların bazılarında olumlu sonuçlar almışlardır. Günümüzde orman yangınlarının söndürülmesinde kimyasal maddelere büyük önem verilmekte ve bunlar üzerindeki çalışmalar yoğunlaştırılmaktadır. Orman yangınlarıyla savaşta bilgili deneyimli ve tam teçhizatlı elemanların önemi büyüktür. Çünkü bu kişiler her an can güvenliği yönünden tehlike ile karşı karşıyadırlar. Bu nedenle adı geçen yangın personelinin sağlık, beslenme, bedensel, yeterlilik kazandırılması ve teknik konularda güvenliklerinin sağlanması yanında giyim- kuşamlarının da güvenli olması gerekir.
Ekoloji
-
Ekosistem hizmetleri
-
Biyoremediasyon Nedir ? Biyoremediasyon Teknikleri Nelerdir ?
-
Enerji Bağımsızlığı Nedir ?
-
İklim Araştırmaları
-
Sera Etkisi - Atmosferdeki karbondioksitin sera gazı etkisindeki yeri nedir?
-
CO2 Salımları
-
İklim Bilimi - İklimi Nasıl Değiştiriyoruz
-
Ağır Metallerin Sağlık Üzerine Etkileri
-
Küresel Isınmanın Sonuçları
-
Asit Yağmurlarının Çevre Üzerine Etkileri
-
Tür Çeşitliliğinin Korunması
-
Biyolojik Mücadele Kavramı
-
Atık Suların Kullanım Alanları
-
Sera gazı ile küresel ısınma arasında nasıl bir ilişki vardır? Kaynak: Sera gazı ile küresel ısınma arasında nasıl bir ilişki vardır?
-
Canlı Türlerinin Yok Olmasının Doğal Dengeye Etkisi