Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Transferazlar

---

Substratlarındaki bir kimyasal grubu ikinci bir substrata aktaran enzimlerdir. Bu sınıftaki bir enzimin substrattan aldığı grup, hidrojen atomu veya elektron olamaz.

- Aspartat – aminotransferaz (AST) ( Glutamat- okzalasetat transaminaz GOT)

Bu birçok dokuda bulunur, fakat özellikle iskelet ve kalp kaslarında karaciğer ve böbrekte bulunur. Kalp infarktüsü ve karaciğer hastalıklarından şüpheli hastalarda tanıda kullanılır. Plazma yarı ömrü yaklaşık olarak köpekte 12 saat, kedide daha kısa, domuzda 18 saat ve at ve inekte oldukça uzundur. AST tayininde dikkat edilecek hususlar ALT ile aynıdır. Plazma AST artışı karaciğer ve kas hücre permealitesinde değişiklikle gerçekleşir.

AST‟ın kedi ve köpekte karaciğer spesifitesi nedeniyle ALT çok sık kullanılır. Karaciğer hastalıklı hayvanlarda ALT değeri AST‟dan daha yüksektir.

- Alanin- aminotransferaz (ALT) ( Glutamat- piruvat transaminaz GPT)

Bu da oldukça yaygındır. Birçok dokudaki konsantrasyonu AST‟den az olmakla birlikte karaciğerde her iki enzimin aktivitesi aynıdır. ALT aktivitesi karaciğer fonksiyon testi olarak hepatosellüler yıkımda kriterdir. Çünkü karaciğerde AST‟den daha spesifiktir.

Enzim sitozolik olup kedi ve köpeklerde karaciğer spesifik enzim olarak tanısal değerdedir. Plazma yarı ömrü köpekte 60 saat civarında, kedide ise daha kısadır. Enzim 0°C- +4°C arasında birkaç gün dayanıklıdır. Hemolizden sakınılmalıdır. Referans değerler değişkendir. Hepotosellüler permeabilitide değişiklikle serum ALT değeri artar. Serum ALT artışı hepatositte enzim indiksiyonu sonucu olabilir. Glikokortikoidler hepatik ALT‟de artışa neden olur.

ALT enzimi kedi ve köpekler için karaciğere spesifiktir. Hepatik ALT at, inek, koyun, keçi ve domuzlarda çok düşüktür. Serum ALT inek, koyun ve domuz kan hastalıklarında da hafifçe artar.

- y Glutamil transferaz (GGT) ( Sinonimi y- glutamil transpeptidaz)

Bu enzime bazen y glutamil transpeptidaz da denir. Başlıca böbrek, karaciğer, safra kanalları ve pankreas da bulunur. En büyük tanısal şekli karaciğerde ve ALP‟de (Alkalen fosfataz) olduğu gibi safra kanalcıklarına bitişik olan hücre membranları ile birlikte görülür. ALP‟de olduğu gibi tanı için en önemli organ karaciğerdir. Karaciğer hastalıklarında plazma GGT aktivitesi genellikle ALP‟ye paralel olarak artar. Örneğin kolestaz olduğu zaman çoğu kez artar. Ancak hepatik enzim sentezi alkol ile ve birçok ilaç ile artırılır. Böylece GGT plazma düzeyi yükselir. Kemik hastalıklarında yükselmez. GGT artışı plazma ALP aktivitesinin kaynağını tanımlar.

GGT kedi ve köpekte kolestazisin tesbitinde kullanılır. Serum GGT değeri at, inek, koyun ve domuzda kolestatik hastalıklarda yükselir.

 

MEB Laboratuvar Hizmetleri Aralık 2015

---