Pompeii solucanı (Alvinella pompejana)

Hidrotermal bacalarda yaşayan derin deniz halkalı solucanı, ısıya en dayanıklı kompleks hayvanlardan biridir.

Pompeii solucanı olan Alvinella pompejana, derin deniz polikete solucanının (genellikle "kıl kurtları" olarak anılır) bir türüdür. 1980'li yılların başlarında Fransız deniz biyologları tarafından Galápagos Adaları'nda keşfedilen solucan, yalnızca Pasifik Okyanusu'ndaki hidrotermal bacalarad bulunan bir ekstremofildir.

13 cm'lik uzunluğa ulaşan Pompeii solucanlarının sırt ve vücut yapıları tüylü bir görünüm arzeder. Pompeii solucanı aynı zamanda deniz yıldızına benzeyen tüylü bir kafa yapısına sahiptir. Üzerindeki dokunaç benzeri yapılar aslında solungaçtır. Yapılarında bulunan hemoglobinden dolayı bu yapılar kırmızı renktedir.

Dünya üzerindeki sıcak toleransı en yüksek hayvanlardan biri olan Alvinella pompejana 1980 yılında Daniel Desbruyères ve Lucien Laubier tarafından tanımlanmıştır. Deniz tabanı boyunca, hidrotermal deliklere yakın bacalarda bulunan bir derin deniz polikosu olarak tanımlanmıştır. 1997'de deniz biyoloğu olan Craig Cary ve meslektaşları, aynı solucanları Kosta Rika yakınlarındaki Pasifik Okyanusu'nun yeni bir bölümünde hidrotermal hava deliklerine de tespit etmiş, bu yeni keşif ve sonrasındaki çalışmalar bu özel solucanların bilimsel özellikleri hakkında önemli ilerlemelere yol açmıştır.

Solucanın uzunluğu 13 cm'ye kadar ulaşabilmektedir ve vücutları açık gri renklidir. Kafalarında kırmızı tüle benzer solungaçları mevcuttur. Belki de en büyüleyici yanları fırça benzeri bir yapıya sahip olan kuyruk uçlarıdır. Çoğu zaman 176 °F (80 °C) kadar yüksek sıcaklıklara karşı teloraslıdırlar.

Solucanların kısa bir sürede 45 ila 60 °C (113 ila 140 ° F) ve hatta 105 °C (221 ° F) sıcaklıklarda geliştikleri belirlenmiştir. Pompeii, 150 °C'nin üzerindeki sıcaklıklarda yaşayabilen tardiyodlardan sonra sıcaklık toleranslı en yüksek kompleks canlılardır.

Pompeii solucanlarının kuyrukları sıcak suya maruz kaldığı anda canlı kafasını tüplerden dışarı çıkararak (solungaçlar dahil) çok daha soğuk suda tutar. İç sıcaklıkları henüz ölçülmediği için Pompeii solucanlarının başından ısıyı dağıtarak sıcak suya çok fazla maruz kalmadan vücut ısılarını dengeledikleri ve hayatta kalabildikleri düşünülmektedir.

Kaynaklar:

1 D.Desbruyères, L. Laubier - Alvinella pompejana gen.sp. nov., Ampharetidae aberrant des sources hydrothermales de la ride Est-Pacifique - Oceanologica Acta, 1980
2 NSF-OLPA - Scientists Succeed at First-Ever Attempt to Sequence DNA at Sea (2001)
3 Grime, J. Philip; Pierce, Simon (2012). The Evolutionary Strategies that Shape Ecosystems. John Wiley & Sons. pp. 121–123. ISBN 978-1-118-22327-7.
4 Grzymski, J. J.; et al. (2008). "Metagenome analysis of an extreme microbial symbiosis reveals eurythermal adaptation and metabolic flexibility". PNAS. 105 (45): 17516–17521. Bibcode:2008PNAS..10517516G. doi:10.1073/pnas.0802782105. PMC 2579889. PMID 18987310.

#pompeii #solucanı #(alvinella #pompejana)