Parazitlerdeki genetik mutasyonlar uyku hastalığının küresel...

Trypanosoma brucei'de yaşam döngüsü basitleştirmesi için bir model. Kaynak: Nature Communications (2024). DOI: 10.1038/s41467-024-54555-w

Parazitlerdeki genetik mutasyonlar uyku hastalığının küresel olarak yayılmasına yol açabilir

Uyku hastalığı olarak bilinen ölümcül hastalığa neden olan parazitlerin, temel genlerdeki mutasyonlar sonucu ana vatanları Afrika'nın ötesine yayılabileceğini gösteren bir araştırma yayımlandı

Bulgular, iklim değişikliğinin ve hastalığı taşıyan çeçe sineği popülasyonlarını kontrol altına almaya yönelik önlemlerin , tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilen uyku hastalığına neden olan organizmalarda moleküler değişikliklere yol açabileceğini ortaya koyuyor.

Parazitler (Afrika tripanosomları olarak bilinir) normalde Sahra Altı Afrika'daki çeçe sinekleri tarafından bulaştırılır. Ancak araştırmacılar, çeçe sinekleri olmadan enfeksiyona neden olabilecek şekilde evrimleştiklerini söylüyor.

Asya, Güney Amerika ve Güney Avrupa'da hayvanları doğrudan enfekte eden yeni suşlar tespit edildi. Ekip, aynı şeyin insanları etkileyen formlarda da olma riskinin bulunduğunu söylüyor.

Şimdiye kadar, parazitlerin bu yeni, daha virülan formlarının ortaya çıkmasına neden olan moleküler değişiklikler bilinmiyordu.

Edinburgh Üniversitesi'ndeki bilim insanlarının önderlik ettiği bir ekip, anahtar genlerdeki değişikliklerin organizmanın yaşam döngüsünü basitleştirdiğini ve normal coğrafi aralığının ötesine yayılmasını sağladığını ortaya koydu. Araştırma Nature Communications dergisinde yayınlandı .

Araştırmacılar, insanlardan, çeçe sineklerinden, ineklerden ve diğer hayvanlardan toplanan 80'den fazla tripanosom örneğinin genetik yapısını analiz etti. Bilgiler, farklı parazit türlerinin bir aile ağacını oluşturmak için kullanıldı.

Ekip daha sonra parazitin çeçe sinekleri olmadan yayılma evriminde farklı moleküler değişikliklerin yer alıp almadığını test etmek için CRISPR-Cas9 adlı bir gen düzenleme aracı kullandı. Bu, yaşam döngülerinde önemli rol oynayan genlerde birden fazla mutasyon olduğunu ortaya çıkardı.

Ekip, hangi genlerin ve spesifik mutasyonların dahil olduğunu bilmenin, parazitlerin ortaya çıkan virülan türlerinin belirlenmesi ve bunlarla mücadele edilmesinde önemli olabileceğini söylüyor.

Çalışmaya eş başkanlık eden Edinburgh Üniversitesi Biyolojik Bilimler Okulu'ndan Profesör Keith Matthews, "Tripanosomlar, yaşam döngülerinden tsetse sineğini dışlayarak coğrafi aralıklarını genişletmenin yollarını buldular . Sergiledikleri moleküler değişimler, hem sığırları hem de potansiyel olarak insanları tehdit eden bu virülan parazitlerin ortaya çıkışını tespit etmemizi sağlayabilir." dedi.

Edinburgh Üniversitesi Biyolojik Bilimler Okulu'ndan diğer çalışma ortak yazarı Dr. Guy Oldrieve ise, "Bu araştırmaya devam etmeyi ve gelecekteki salgınların gerçek zamanlı olarak tespitini kolaylaştıracak taşınabilir bir teşhis aracı geliştirmeyi planlıyoruz." dedi.

More information: Guy R. Oldrieve et al, Mechanisms of life cycle simplification in African trypanosomes, Nature Communications (2024). DOI: 10.1038/s41467-024-54555-w

Journal information: Nature Communications

#parazit # uyku # hastalık # uyku hastalığı # mutasyon # CRISPR-Cas9 # tripanosomlar # çeçe sineği