'Likit biyopsi' kanseri erken teşhis etmeyi vaat ediyor

Yeni bir kan testi, bu pankreas kanseri hücreleri gibi tümör hücreleri tarafından yayılan DNA’ları arıyor. Anne Weston / Kanser Araştırması İngiltere / Visuals Unlimited, Inc.

Bir araştırmacı ekibi, kanser araştırmalarındaki en büyük hedeflerden biri olan tümörleri erken tespit edebilecek bir kan testi için önemli bir adım attı. Kanda bulunan kanserle ilgili DNA ve proteinlerini tespit eden yeni test, tümörleri yayılmamış 1000'den fazla hastada sekiz genel kanser türü arasında denendi ve yaklaşık olarak % 70'inde pozitif bir sonuç verdi. Bu test bugüne kadar geliştirilen testler arasında en iyi performans gösteren evrensel kanser kan testidir.

Science dergisinde yayınlanan bu çalışma, bir gün insanlara düzenli olarak kanser taraması yapmak ve semptomlara neden olmadan tümörleri yakalamak için bir fırsat oluşturabilir. 1 milyar doların üzerinde finansman sağlayan yeni gruplar da bu beklentiyi sürdürüyor. Yeni sonuçları, Nickolas Papadopoulos, Bert Vogelstein ile Maryland eyaletindeki Baltimore eyaletinde bulunan Johns Hopkins Üniversitesi'nden diğer araştırmacılar ortaya çıkarabilir.

Çalışmada yer almayan İtalya'daki Torino Üniversitesi'nden kanser araştırmacısı Alberto Bardelli, "Bu noktada DNA'yı proteinlerle birleştirmek akıllıca olacaktır" diyor. Araştırmacılar, testin görünüşte kanser içermeyen kadınlarda tümörleri tespit edip etmeyeceğini görmek için geniş çaplı bir çalışma başlattı.

Genetik mutasyonlar kanser hücrelerinin büyümesine neden olur ve ölmekte olan hücreler bu mutasyona uğramış DNA'nın bir kısmını kana dökerler. Johns Hopkins grubu ve diğerleri, kan yoluyla tümör DNA'sının sıvı biyopsilerinin, bir hastanın kanserinin belirli bir ilaca cevap verip vermeyeceği gösterebilir diyor. Ancak, erken evre tümörler tarafından açığa çıkan az miktarda DNA'nın saptanması hala zorlayıcıdır. 2016'da 1 milyar dolarlık Grail gibi şirketler bir çalışma başlattı ve binlerce kanser hastasının kanında bulunan yüzlerce geni sıralayan ve belirli bir dizi DNA markerlerini arayan büyük bir veri yaklaşımını kullanıyorlar.

Johns Hopkins araştırmacıları ve ortakları, testlerine daha fazla gen eklediklerinde tespit oranındaki kazanımların arttığını tespit ettiler. Farklı kanser türlerinde genellikle mutanyona uğrayan 16 gen parçasını sıralamaya karar verdiler. Daha sonra, belirli kanser türlerine özgü olduğu bilinen sekiz protein biyomarkerlerini eklediler. Bu durum hassasiyeti artırdı ve ekibin tümörün doku türünü incelemesine izin verdi.

Sekiz farklı tip tümöre sahip, henüz metastatik hale gelmemiş 1005 hastadan alınan kan örneklerinde, tümör türüne bağlı olarak olguların % 33-98'inde hastalık tespit edildi (bkz. Yukarıdaki grafik). Yumurtalık, karaciğer, mide, pankreas ve özofageal kanserleri için duyarlılık % 69 veya daha yüksekti. Test sonuçları, erken teşhis edilmesi zor olan kanser türlerinde değişkenlik gösterdi.

Sağlıklı bireylere yapılan kontrollerde 812 hastanın sadece yedisinde, veya % 1'inden azında, pozitif sonuç edildi. CancerSEEK adı verilen bu test, kanserin kökenini hastaların yaklaşık % 80'inde iki olası bölgeye düşürdü. CancerSEEK ile ilgili patent başvurusunda bulunan ekip, testin maliyetini numune başına yaklaşık olarak 500 $ 'dan daha düşük olacağını düşünüyor. Teksas, Houston'daki MD Anderson Kanser Merkezi'nden moleküler patolog Anirban Maitra, "Kolonoskopi gibi diğer kanser tarama testleri aralığında olduğu için çok makul bir sayıdır" diyor.

Ancak Maitra ve diğerleri uyarılara dikkat çekiyorlar. Birincisi, test için kullanılan kansere bağlı proteinlerin, doku hasarını yansıttığı ve artirit gibi iltihaplı hastalıkları olan insanlarda da olumlu sonuç verebileceğidir. Manassas Virginia'daki George Mason Üniversitesi'nden proteomik araştırmacı Lance Liotta'ya göre, farklı hastalıklara sahip nüfuslarda % 1’den daha yüksek hata oranına neden olabileceği anlamına geliyor. Dahası, 1005 hastada zaten kanser belirtileri vardı; CanserSEEK muhtemelen asemptomatik hastalarda bu kadar etkili çalışmayacaktır. Aslında test, çok erken 1. evre kanserlerinin yalnızca % 43'ünü tespit etti. Bardelli, "Hâlâ 1. evreyi tespit edebilecek durumda değiliz," diyor.

Johns Hopkins ekibi, Cancer-SEEK'in tarama testi için hazır olduğunu düşünüyor. Papadopulos "Bir testin faydalı olması için mükemmel olması gerekmez" dedi. Pennsylvania'daki Geisinger Sağlık Sistemi, Johns Hopkins ile işbirliği içerisinde, 65-75 yaşları arasında kansere yakalanmış kadın gönüllülerden alınan kan numuneleri üzerine zaten CanserSEEK kullanmaya başladı. Ekip, The Marcus Foundation tarafından finanse edilen, 50.000 kadının katılacağı 50 milyon dolarlık, 5 yıllık bir çalışma yapmayı hedefliyor.

Test yapıldığı zaman İki kez pozitif sonuç elde edilen kişiler için bir sonraki adım tümörü bulmak için görüntüleme olacaktır. Ancak bu, diğer tarama testlerinde ortaya atılan soruları gündeme getirecektir. Test, büyük problemlere neden olacak kadar yayılmadan küçük tümörleri tespit edebilecek mi? hastada kaygı oluşumuna, gereksiz masrafa ve risklere neden olabilecek mi ? Papadopoulos, uzman bir ekip her vakayı değerlendireceği için, sorunun üstesinden gelinebileceğini düşünüyor. "Sorun, aşırı tanı değil, aşırı tedavidir" diyor.

Yine de, sıvı biyopsiler üzerinde çalışan diğer kişiler, evrensel bir kan testi ile sağlıklı kişilerin yaygın şekilde taranmasının, zarar vermeden kanser ölümlerini azaltılabileceğini anlamanın zaman alacağını söylüyor. İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden kanser araştırmacısı Nitzan Rosenfeld, "İnsanlar tüm kanser tiplerini hemen tespit etmeyi istiyorlarsa, hayal kırıklığına uğrayacaklar" diyor. "Bu heyecan verici bir ilerlemedir" dedi. "Ancak gerçek dünyada değerlendirmek uzun bir sürece ihtiyaç vardır." dedi.

Çalışma Health’de yayınlandı

Çeviren ve Derleyen: Biyolog Burcu Ünler

Kaynak:http://www.sciencemag.org/news/2018/01/liquid-biopsy-promises-early-detection-cancer

#'likit #biyopsi' #kanseri #erken #teşhis #etmeyi #ediyor