KEMİK DOKUNUN HÜCRELERİ NELERDİR
Kemik dokusunda 4 tip hücre ayırt edilir:
■Osteoprogenitör hücre
■Osteoblast
■Osteosit
■Osteoklast
Osteoprogenitör Hücreler ; Kemiğin ana hücreleri olup mezanşimden kaynaklanırlar. Genellikle soluk boyanan nukleuslu,asidofilik sitoplazmalı hücreler olup endosteumda, periyosteumun iç katında ve Havers kanal-ları gibi bölgelerde bulunurlar. Osteoprogenitor hücreleri mitozla olgun kemik hücrelerine fark-lılaşmaktadırlar. Bu hücreler kemik büyümesinde, zedelenmesi veya kırık tamirinde aktif halegelerek bölünürler ve osteoblast hücrelerine dönüşürler.
Osteoblastlar; Kemik dokusunda matriksin yapımında sorumlu olan bu hücreler, kübik ya da alçak prizmatikboylu hücrelerden yapılmıştır. İri nukleuslarıolup sitoplazmalarıkoyu bazofiliktir. Elektron mik-roskobunda Golgi ve endoplazmik retikulumları iyi gelişmiş olarak görülür. Lipid damlacıklarıve lizozom benzeri yapılar da sitoplazmada yer alır. Hücreler birbirleriyle kısa çıkıntılarla ilişki-dedir. Kuvvetli alkalen fosfataz ve PAS pozitif reaksiyon verirler. Alkalen fosfataz hem matrikshem de kalsifiskasyonda rol alan önemli bir enzimdir. Enzim fosfatın hidroliziyle lokal inorganikfosfat konsantrasyonunu arttırmakta ve bunun kalsiyum iyonlarıyla birleşmesi sonucu kalsi-yum tuzlarıhalinde dokuya çökmesi sağlanmaktadır (kemikteki inorganik matriks yapısına ba-kınız). Organizmada kemik yapım hızının ölçülmesi istendiğinde de kandaki alkalen fosfatazenzimi seviyesine bakılmaktadır.
Osteositler; Kemiğin esas hücreleri olup, olgun kemik hücresi adını da alır. Bu hücreler lakünaları içindeyerleşmişlerdir. Gelişimlerini tamamlamış olduklarından sentez yapamazlar. Bu nedenle gra-nüllü ER ve Golgilerinde azalma görülür. Sitoplazma bazofilisi de daha azdır. En tipik özellikle rinden biri de uzantılarıdır. Konunun başında değindiğimiz gibi bu sitoplazmik uzantılar kanali-küller içinde seyreder (Şekil 7.1). Bu şekilde her hücre lakünasıiçine gömülü kalmayıp birbirle-riyle temas kurmaktadırlar. Bu noktalarda neksuz ve aralıklı bağlantı kompleksleri olduğuelektron mikroskopunda gösterilmiştir. Osteositlerin kalsiyumun kemiklerden kana verilmesin-de ve hameostatik mekanizmayı düzenleme (kalsiyum konsantrasyonunu düzenleyerek) gibiönemli metabolik rolleri de vardır. Hücrelerin ölmesi halinde ise matrikste rezorbsiyon olayıgö-rülür.
Osteoklastlar; Kemikte yıkımı veya kemik rezorbsiyonunu gerçekleştiren hücrelerdir. 20-100 µm çapındaçok büyük hücrelerdir ve 2 den 50 kadar değişen sayılarda nukleusları bulunur. Fonksiyonla-rından dolayı makrofaj türü hücre olarak da kabul edilirler. Ayrıca mononüklear fagositer siste-me dahil hücrelerdir ancak aktif fagositoz yapmazlar. Osteoklastlar içerdikleri kollagenaz ve di-ğer proteolitik enzimlerle kemiği rezorbe etmektedirler. Eritici enzimlerle eritilen kemik dokusuuzantılarla hücre içine alınmaktadır. Osteoklastların sitoplazmaları genellikle asidofil ve vaku-ollüdür. Hücrelerin çok sayıda lizozomları, mitokondriyonlarıve iyi gelişmişbir Golgi kompleks-leri vardır. Bu hücreler kemikte Howship lakünası adı verilen boşluklarda yerleşmişlerdir.Osteoklastlarda kemiğe bitişik yüzlerinde hücre yüzeyinin genişletilmesinde rol oynayan fırçakenarlı hücre uzantıları gözlenir. Osteoklastlar hormonlara karşı da çok duyarlıdırlar. Örneğinparatiroid hormonu hücrede RNA sentezini arttırmada etkili olurken, kalsitonun hormonu bu-nun tersi etki yapmaktadır. Kemik yıkımı, kemiğin modelleşmesinde önemli rol oynar (kemikoluşumuna bakınız). Bu olay osteoklast ve osteoblastların uyumlu çalışması neticesinde ger-çekleşmektedir.
Histoloji
-
Endosülfan ve okratoksin-A’nın birlikte sıçanlarda toksisitesi: histopatolojik değişiklikleri
-
Histoloji Pdf Ders Notları
-
DEKALSİFİYE EDİLMEMİŞ KESİTLERİN HAZIRLANIŞI
-
DEKALSİFİKASYONU TEST ETMEK
-
KELATLAMA AJANLARI
-
ELEKTROLİTİK DEKALSİFİKASYON
-
ASİT DEKALSİFİKASYON SIVILARI
-
Histopatoloji nedir ?
-
KEMİK DOKUSU VE DEKALSİFİKASYON
-
MSS’DE DEJENERE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
MARKSCHE’DEN BOYASI (Spielmayer, Benda)
-
MSS‘DE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
KARIŞIK OLAN TEKNİK
-
BİELSCHOWSKY TEKNİĞİ
-
GÜMÜŞ ÇÖKTÜRME YÖNTEMLERİ