Kanatlı böcekler ciddi oranlarda kayba uğruyor ve bunun için kesinlikle endişelenmeliyiz
Onlara hayatta kalmaları için nasıl yardım da edebiliriz: Fotoğraf: Michael Podger/Unsplash
Çok uzun zaman önce değil, uzun sıcak bir araba yolculuğunu ön camdan böcek bağırsağı kazımadan tamamlayamazdınız. Fakat sıçramış olan bu böcekler Chevy Nova ile birlikte yok olup gitti sadece eskiden olduğu gibi onları yolda görmüyorsunuz.
Biyologlar bunu ‘ön cam hadisesi’ olarak adlandırıyor. Buna bir popülasyonun yok olma semptomu diyorlar. Böceklerin korunmasını teşvik eden kâr amacı gütmeyen bir çevre grubu olan Portland, Oregon merkezli Xerces Society’nin direktörü Scott Black, “Hepimize bakarsak, bence hepimiz rahatsız oluyor ve hepimiz daha az böcek görüyoruz” dedi.
“Eskiden onları ılık yaz gecelerinde sokak lambalarının etrafında görebilirdiniz.”
Ön cam hadisesi Trans Am nostaljisi değil. Küçük fakat giderek artan sayıda bilimsel araştırma, böceklerin azaldığı düşüncelerini destekliyor.
Hollanda’daki Radboud Üniversitesinde bir ekolojist olan Casper Hallmann, “Ön cam fenomeni muhtemelen uçan böceklerde bir gerileme ile karşı karşıya olduğumuzu hatırlamanın en iyi açıklayıcı yollarından biridir.” dedi.
Hallman son zamanlarda Alman doğasında koruma altına alınan 27 yıl boyunca böceklerle uğraşan araştırma ekibinin bir üyesidir.
Çarşamba günü PLOS One dergisinde yayınlanan rapora göre 1989 ve 2016 yılları arasında bu bölgelerde yakalanan uçan böceklerin biyokütlesi mevsim oranında %76’lık bir azalmaya uğradı.
Newyork’daki Cornell Üniversitesinde bir entomolojist olan John Losey, bu araştırmayla ilgisi olmadığını, zamana, alana ve habitat alanına yayılmış olan yeni araştırmanın kapsamından etkilendiğini söyledi.
Otlaklar, bataklıklar, kum tepeleri, çorak araziler, çalılık arazisi ve insan yerleşimlerinin sınırları boyunca Almanya’'nın 63 bölgesinde böcekler toplandı.
Bütün bu bölgeler korunan alanlardı. Hallman “Bu çok telaşlandırıcı! Bu düşüş korunan biyoçeşitlilik ve ekosistem işlevi anlamına gelen doğal rezervlerde gerçekleşti.”
Gerçi bu kaybolan böceklerden bazıları da haşere olabilir – kan emiciler ve bitki yiyenler- bol miktarda böcek sağlıklı bir ekosistemin faydalı üyeleridir. (Hatta sivrisinekler, balıklar ve diğer hayvanlar için besin kaynakları olarak önemli bir rol oynar.)
Entomolojist olan Losey, dostu Cornell ve Mace Vaughan 2006 yılında Birleşik Milletlerde yabani böcekleri koruma servisinin bu alanda her yıl 57 milyar dolara mal olduğunu söylüyor. Hayvan gübresi gömüyor, yabani böcekleri avlıyor ve bitkileri tozlaştırıyorlar.
Scott Black “Yararlı meyve ve sebze yemeyi seviyorsanız bunun için bir böceğe teşekkür etmelisiniz. Somon balığını seviyorsanız da somon balığının gençken yediği küçük Kanatlı böceklere teşekkür edebilirsiniz.” dedi.
“Gezegenimizdeki bu fabrika bitkiler ve böceklerin arasında ki ilişki üzerine kurulmuştur.”
Losey, bu araştırmayı özellikle dikkat çekici hale getiren şeyin, gözlemlenen düşüşün derecesi olduğunu söyledi. Diğer tahminler, böceklerin biyokütle kaybı oranının %50 veya daha düşük oranda ortaya koyduğu çalışma rahatsız edici, ancak Alman saha çalışmasının sonuçları kadar dehşet verici değil.
Araştırmacılar, böcekleri malaise adı verilen bir tuzak yöntemiyle yakaladılar. Böcekler, çadır kumaşına doğru uçarlar ve bunu toplama kavanozu haline getirir. Bilim insanları kütlesel olarak hassas olarak ölçer ve yakalarlar. Bu, çeşitliliğin değil, bolluğun değerlendirmesidir, bunu biyokütle olarak adlandırırlar.
27 yılın sonunda, böceklerin biyokütlesi yaklaşık olarak toplanması sonucunda 54 kilogram yaptı. Çalışmanın yazarları bunun milyonlarca böceğin biyokütlesini temsil ettiğini söylüyor.
Zamanla, böceklerin en aktif olması gereken yaz aylarında böcek biyokütlesindeki keskin düşüş özellikle bu aylarda ortaya çıktı.
Hallman, “Görünüşe göre böceklerin yoğunlukları en yüksek olduğunda, yoğunluk düşüşleri çok keskin. Ne yazık ki nedenini bilmiyoruz.” dedi.
Önceki çalışmalarda böceklerin sadece bir kısmına odaklanılmıştı; uğur böcekleri ya da Kaliforniya’nın Kral Kelebekleri gibi, ayrıca bunlarda da çok keskin düşüşler gözlemlendi. Black, “Hiçbir çalışmanın sonucunda böceklerin iyi durumda olduğunu gösterdiğini göremiyorum.”dedi.
Hallman, Alman çalışmasının aynı şartlar altında dünyanın bir bölümünü temsil etmesi gerektiğini, yani yoğun tarımla birleştirilen insanın egemen bir tabiat olduğunu belirtti. “Ancak daha fazla spesifik karşılaştırmalar yapamayız çünkü benzer veri setleri başka yerlerde, bizim bilgilerimize göre mevcut değil” dedi.
Yeni çalışmanın yazarları, çöküşün köklerini ortaya atmaya çalıştı. Bununla birlikte, iklim değişiklikleri ve diğer değişkenler üzerine bilim insanlarının soruşturması ‘ilk şüpheliyi’ ortadan kaldırdı, dedi Hallman. (Aslında çalışma süresi boyunca gözlemlenen sıcaklık artışından uçan böcekler faydalanmalıydı.)
Tek suçlu, tabiatın ziraatı koruyup çevreleyen kendi içindeki değişimi de olabilirdi. ”Bu, örneğin gübre ve böcek ilaçları uygulaması için olası bir rolü öne sürüyor.” dedi Hallman.
Ancak bu gibi çalışmalar karşısında bile, Black bunun tamamen bir kıyamet ya da can sıkıcı olmadığını söylüyor. “Her ne kadar böyle bir çalışmanın ortaya çıkmasına rağmen üzülsem de, on binlerce insanın kendi Dünya’sının küçük bir bölümünü daha iyi yönetmesine neden olduğunu görüyorum.”
Bu küçük yardımcılara yardımcı olmak için sadece az bir çaba gerektiğini söyledi. Yaşam alanı restorasyonu, yıl boyunca çiçek açan bitkilerle dolu bir bahçe kadar basit olabilir.
Memelilerin aksine, böcekler muazzam bir yaşam alanına ihtiyaç duymazlar, onlar için doğal ve yerli çiçeklerden oluşmuş bir arka bahçe yetecektir.
Kaynak:
Çeviren ve derleyen: Dilay Erkan
Zooloji Haberleri
-
CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları
-
Dev kaplumbağalar yok edildikten 600 yıl sonra Madagaskar'a geri döndü
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
Kitlesel Yok Oluşlardan Kurtulan Memeliler, ‘Genel Yiyici’ Değildi
-
Avrupa’da Bilinen Son Timsah 4,5 Milyon Yıl Önce Yaşamıştı
-
Ağaç kesimi ve iklim değişikliği dağ kuşlarını tehdit ediyor
-
Biyologlar, istilacı, etobur kurbağaların artık Georgia'da ürediğini söylüyor
-
Myanmar'da yeni bir çukur engereği türü keşfedildi.
-
Çin'de yeni bir iguana türü keşfedildi
-
Dev Dinozor Leşleri, Yırtıcılar İçin Önemli Bir Besin Kaynağıydı
-
Yarasalar 50 Milyon Yıl Önce de Ekolokasyon Kullanıyordu
-
Anadolu parsı aylar sonra yeniden görüntülendi
-
Endonezya'da doğan ve nesli tehlike altında olan Sumatra gergedanı ile tanışın
-
Avrupa'da gizemli yeni güve türü keşfedildi
-
Antalya ilimizde keşfedilen 8 yeni örümcek türü