Hayvanlarda Ekolojik Karakterler
Ekolojik karakterler, morfolojik karakterlerden sonra teşhislerde en çok kullanılan karakterlerdendir. Hatta bazen sibling türlerin ayırımında ekolojik karakterler tek başına önem kazanır.
1. Habitatlar
Bilindiği gibi her canlı türünün kendisine özgü bir yaşama yeri yani habitatı vardır. Örneğin, Nemobius fasciata (Gryllidae) aynı coğrafi bölgede olmasına ve kuru çayırlarda yaşamasına karşın N. sosius bataklık alanlarda, n. tinnulus ise güneşlik meşe ormanlarında bulunur.
Bunun gibi Anopheles maculipennis kompleksinde sibling türlerin habitat özellikleri aşağıdaki gibi saptanmıştır.
Diptera takımının Gasterophilidae familyasına bağlı Gasterophilus türleri yumurtalarını at, eşek, katır gibi hayvanların farklı kısımlarına bırakır. Bu durum onların teşhisinde önemli bir karakterdir.
Yukarıda verilen örnekler dikkate alındığında herhangi bir türün bulunduğu habitat belirlendiğinde tür teşhisi kolayca yapılabilir.
2. Konukçu ve besin
Konukçu ve besin de türlerin tanınmasında önemli bir role sahiptir.
Belirli böcek türleri, belirli besin aldığı gibi belirli bitkilerde de belirli böcek türleri bulunur. Bu yakın ilişkinin bilinmesi taksonomik açıdan büyük yarar sağlar. Çok defa bitki türünü bilmek suretiyle ona saldıran böcek türünü tahmin etmek mümkün olabilmektedir. Örneğin, bir lahana bitkisinde zarar yapan bir pentatomid türünün büyük bir olasılıkla Eurydema sp., bir bakla bitkisinde zarar yapan siyah renkli bir yaprak bitinin de Aphis fabae olması kuvvetle mümkündür.
Bazen birbirlerine yakın iki böcek türünün birbirinden ayrılması bitkide zarar yaptığı kısma göre de yapılabilmektedir. Örneğin, aynı turunçgil bitkisinde zarar yapan ve birbirlerine son derece benzeyen iki Aonidiella türü (A. aurantii ve citrina) bitkinin farklı kısımlarını tercih eder. A. citrina sürgün hariç tüm kısımlarda beslenirken A. aurantii sürgünde de yoğun olarak bulunur.
Böcek etiketlerinde konukçu isminin yazılması bu taksonomik karakterlerin kullanılmasına olanak sağlaması açısından önem kazanmaktadır.
3. Parazitoit ve predatörler
Besin ve konukçu konusunda da değinildiği gibi her türün kendine özgü doğal düşmanları da bulunmaktadır. Bu doğal düşmanların monofag veya olifag olması halinde doğal düşmanı tanımak dolayısıyla konukçusunu tanımaya olanak sağlar. Rodalia cardinalis isimli yararlı böceğin beslendiği konukçusunun çok büyük bir olasılıkla Icerya purchasi; Aphyitis lepidosaphes’in terkettiği konukçusunun Cornuaspis (=Lepidosaphes) beckii olması gerekir.
4. Konukçu reaksiyonları
Konukçu bitkilerin, üzerinde beslenen canlılara karşı gösterdiği reaksiyonlar bu zararlının ne olduğu konusunda önemli ipuçları vermektedir. Beslenme sonucunda meydana gelen ur, gal, kıvrılma ve deformasyon gibi oluşukların remk, şekil ve büyüklükleri bunları meydana getiren canlının tanınmasında yararlar sağlar.
Örneğin, bir asma yaprağında alttan üste doğru oluşan bir galin Eriophyes vitis’ten, buna karşılık üstten alta doğru oluşan galin ise Viteus vitifolii den ileri geldiği bu konuda çalışan uzmanlarca kolayca bilinir.
5. Çevre faktörlerine tolerans
Birbirine son derece benzeyen bazı türler, çevre faktörlerine gösterdiği toleranslara göre birbirlerinden kolayca ayrılabilir. Örneğin Aonidiella cinsine bağlı türlerden nemden daha çok hoşlanan A. aurantii kıyı bölgelerde, kuraklıktan hoşlanan A. citrina ise daha çok iç bölgelerde bulunur.
Zooloji
-
Ataks tavuk yetiştiriciliği ve Ataks tavuk özellikleri nelerdir?
-
Omurgalılara Genel Bir Bakış
-
Memelileri diğer canlı türlerinden ayıran bazı özellikler
-
Göz dizilişlerine bakarak örümceklerde familya tespiti
-
Önositoid nedir? Önositoidler nasıl bir yapıya sahiptir ?
-
Adipohemosit nedir?
-
Sferül hücre nedir?
-
Koagülosit nedir?
-
İntegrin nedir? Görevleri nelerdir?
-
Organogenez nedir ? Hangi canlılarda görülür ?
-
Hayvanlarda boşaltım sistemi elemanları nelerdir?
-
Nöral Kristadan Gelişen Yapılar
-
Omurgasızlarda kan hücreleri
-
Deneylerde Neden Fare Kullanılır?
-
İstilacı Türlerin Yayılma Yolları Nelerdir ?