Güneybatı Anadolu'nun Endemizmi

"Batı Toros Dağları, jeolojik olarak Alp-Himalaya orojenik kuşağında yer alır ve önemli bir biyocoğrafi bölge, yüksek tür çeşitliliği ve endemizmi ile bir biyoçeşitlilik odağıdır.

Bu çeşitlilik ve endemizm, geçmişteki jeolojik ve iklimsel dinamikler ile topografik ve iklimsel heterojenliğin bir sonucudur (1)."

Bu ifadelerin görsel anlatımı aşağıda sunulmuştur.

Görsel 1, yüksekliği gösteriyor.

Görsel 2, topografik heterojenliği gösteriyor. Bir alanda yükseklik ne kadar hızlı değişiyorsa, o alanda topografik heterojenlik o kadar fazladır. Göreceğiniz gibi, Batı Toros Dağları, İç Anadolu'dan daha yüksek bir topografik heterojenliğe sahiptir.

Görsel 3, iklimsel kararlılığı gösteriyor. İklimsel kararlılık, son buzul maksimum (22 bin yıl önce), Holosen ortası (6 bin yıl önce) ve günümüz için yıllık ortalama sıcaklık değerleri üzerinden hesaplanmıştır. Bir alanda son 22 bin yıldır yıllık ortalama sıcaklık ne kadar çok değişiyorsa, o alanda iklimsel kararlılık o kadar azdır. İklimsel kararlılık, genel olarak İç Anadolu'da azdır ve alansal olarak fazla değişmemektedir. Batı Toros Dağları'nda ise birbirine çok yakın mesafeler arasında hızla değişmektedir (yani, bir alan iklimsel kararlılık sergilerken, hemen yanındaki alan sergilememektedir - mavi ve kahverengi renklerin iç içe geçtiğine dikkat ediniz).

Maviden kahverengiye doğru yükseklik ve topografik heterojenlik artmakta, iklimsel kararlılık ise azalmaktadır.

Yüksekliğin, iklimin ve iklimsel kararlılığın alansal olarak hızla değiştiği bölgeler, çeşitliliği arttıran biyolojik olaylar kazanıdır!

Görsel 4, endemik bitki sayısını gösteriyor. Batı Toros Dağları, endemizmin en yüksek olduğu bölgedir (2).

(1) Yazmakta olduğumuz makaleden bir bölüm.
(2) ÇEŞİTLİLİK VE ENDEMİZM AÇISINDAN TÜRKİYE'NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ Meral Avcı http://bit.ly/2gxyco Bu çeşitlilik ve endemizm, geçmişteki jeolojik ve iklimsel dinamikler ile topografik ve iklimsel heterojenliğin bir sonucudur (1)."

Bu ifadelerin görsel anlatımı aşağıda sunulmuştur.

Görsel 1, yüksekliği gösteriyor.

Görsel 2, topografik heterojenliği gösteriyor. Bir alanda yükseklik ne kadar hızlı değişiyorsa, o alanda topografik heterojenlik o kadar fazladır. Göreceğiniz gibi, Batı Toros Dağları, İç Anadolu'dan daha yüksek bir topografik heterojenliğe sahiptir.

Görsel 3, iklimsel kararlılığı gösteriyor. İklimsel kararlılık, son buzul maksimum (22 bin yıl önce), Holosen ortası (6 bin yıl önce) ve günümüz için yıllık ortalama sıcaklık değerleri üzerinden hesaplanmıştır. Bir alanda son 22 bin yıldır yıllık ortalama sıcaklık ne kadar çok değişiyorsa, o alanda iklimsel kararlılık o kadar azdır. İklimsel kararlılık, genel olarak İç Anadolu'da azdır ve alansal olarak fazla değişmemektedir. Batı Toros Dağları'nda ise birbirine çok yakın mesafeler arasında hızla değişmektedir (yani, bir alan iklimsel kararlılık sergilerken, hemen yanındaki alan sergilememektedir - mavi ve kahverengi renklerin iç içe geçtiğine dikkat ediniz).

Maviden kahverengiye doğru yükseklik ve topografik heterojenlik artmakta, iklimsel kararlılık ise azalmaktadır.

Yüksekliğin, iklimin ve iklimsel kararlılığın alansal olarak hızla değiştiği bölgeler, çeşitliliği arttıran biyolojik olaylar kazanıdır!

Görsel 4, endemik bitki sayısını gösteriyor. Batı Toros Dağları, endemizmin en yüksek olduğu bölgedir (2).

(1) Yazmakta olduğumuz makaleden bir bölüm.
(2) ÇEŞİTLİLİK VE ENDEMİZM AÇISINDAN TÜRKİYE'NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ Meral Avcı http://bit.ly/2gxyco

Doç.Dr. Hakan Gür

Paylaşımlara izin verdiği için hocamıza çok teşekkür ederiz

Facebook Grup: Anadolu Biyocoğrafyası

#güneybatı #anadolu'nun #endemizmi