Fareler Hakkında Büyüleyici Gerçekler
Kemirgenler denildiğinde bir biyologun aklına sayısız hayvan gruplarını içeren bir sınıflandırma akla gelir. Memeli hayvan türlerinin şaşırtıcı bir şekilde % 40'ını kemirgenler oluştur!
Bunlardan bir tanesi de ev fareleridir. Yada basit adı ile faredir.
İnsanlar genellikle sıçanları farelerle karıştırırlar. Hatta bazı insanlar bu iki türün aynı hayvanlar olduklarını düşünür. Ancak, öyle değil. Fareler ile sıçanlar arasında birçok benzerlik olduğu için bu karışıklık gayet normaldir. Örneğin fareler kemirgenlerdir; Sıçanlar de öyle. Sıçanlar ve fareler (Muridae) ile aynı aileye aittir. Bununla birlikte, sıçanlar Rattus cinsine Öte yandan, fareler Mus cinsine aittir.
Ev faresi
Fareler genellikle beyaz, gri, siyah veya kahverengi renktedir. Vücutlarında küçük saç benzeti tüyler vardır. Bir farenin karnı, sırtına kıyasla genellikle daha açık renktedir. Karnın bölgesindeki tüyler daha kısadır. Kulaklarının ve kuyruklarının üzerinde tüy yok ya da çok az. Küçük boncuk şeklinde gözleri ve belirgin bıyıkları vardır. Fareler genellikle uzun adımlarla yürürler. Arka bacakları ön ayaklarından daha kısadır.
Vahşi hayatta nadiren bir yıl hayatta kalırlar, ancak esaret altında ( kafeste)2-3 yıl civarında yaşadıkları bilinmektedir. Oldukça yüksek perdeli garip bir ses çıkarırlar. Erkek fare "kova" olarak adlandırılırken, dişi fareye "doe" denir.
Ergenlik çağına girmeden önce, erkek ve dişi fareler birbirinden ayırmanın çok zor olduğunu biliyor muydunuz? Cinsel olgunlaşma anında belirgin testis varlığı nedeniyle yırt edilebilir. Diğer yandan dişilerde 5 çift meme bezi ve gerçekten küçük meme uçları vardır.
Farelerin İlginç Fiziksel Özellikleri
- Fareler renkleri ayırt edemezler
- Bir fare kuyruğunun vücudunun neredeyse uzunluğunda olduğunu biliyor muydunuz?
- Burun ucundan kuyruk ucuna kadar 6 ila 8 inç, yani yaklaşık 15 ila 20 cm lik bir boya ve yaklaşık 15 ila 25 g ağırlığa sahiptirler. (1 inç = 2.54 cm dir.)
- Günışığından da hoşlanmazlar. Gece hayvanlarıdır.
- Farelerin işitme duyusu çok keskindir.İnsanların duyamadığı kadar ultrasonik ses dalgalarını bile duyabilirler. Birbirleriyle iletişim kurarken, ultrasonik (insanları duyamadığı) ya da sıradan normal sesler (insanların duyulabildiği)çıkarabilirler.
- Farelerin de keskin bir koku hissi var.
- Yenidoğan fare yavruları doğumda kördür
- Yeni doğan farelerin vücutların da kürk yok.
- Farelerin iki tane timüsü olduğunu biliyor muydunuz? Bezelye büyüklüğünde timus göğüste bulunurken, trakeaya yakın boyunda küçük bir tırtıllı timüs bulunur.
- Erkek farenin idrarı ile dişi farenin idrarı kimyasal bileşim açısından önemli derecede farklıdır! Erkek farenin idrarında dişi bir farenin idrarında bulunmayan ayrı 5 bileşik bulunur.
Fareyle İlgili Davranış Gerçekleri
- Fareler günde 12 saatten fazla uyurlar!
- Fareler iyi bir tırmanıcı ve yüzücüdürler.
- Fareler 50 cm kadar sıçrayabilirler. Bu oran fare büyüklüğüne kıyasla oldukça büyüktür.
- Fareler sıçanlardan korkarlar, çünkü sıçanlar fareler üzerinde av baskısı kurarlar. Bununla birlikte fareler ve sıçanlar vahşi doğada birlikte yaşamaktadırlar.
- Fareler çok akıllı yaratıklardır. Bulmacaları çözdüğü bilinmekte ve bir labirentte içinde yollarını rahatlıkla bulabilmektedir.
- Fareler küçük, sevimli ve akıllı yaratıklardır ve çoğu zaman evcil hayvan olarak saklanırlar.
- Farelerin ideal laboratuvar hayvanları olmasını sağlayan çok sayıda özellik vardır.
- Yavrular doğumdan iki-üç ay gibi kısa bir süre sonra cinsel olgunluğa erişir ve dişiler yaklaşık üç haftalık bir gebelik dönemimin ardından 12 kadar yavru doğurabilir.
- Sıcak ülkelerde ya da ısıtılan ortamlarda ev faresinin üremesi mevsimlere bağlı değildir.
- Farelerin genetik yapısı ile insan genetik yapısının ileri düzeydeki benzerliği çok önemlidir.
Farelerin Zaraları ve Yararları
Tarlalara, ambarlara ve evlere dadanarak insanın besin kaynaklarına ortak olurlar. İnsan eliyle yapılmış korunaklı yapılarda yaşamayı yeğleyen birçok tür, depolanmış yiyecekleri tüketen, her çeşit gereci kemiren, hatta hantavirüs,tifüs, veba gibi salgın hastalıkları taşıyabilen önemli zararlılardır. Doğada yaşayan ve kalabalık sürüler halinde bulunduklarında zaman zaman tarım ürünlerine büyük zararlar verebilir. Birçok yabanıl hayvanın en önemli besinlerinden biri olan fareler bu yönleriyle doğal dengeyi koruyan hayvanlar olarak da kabul edilir. Fare hayvanlar âleminin birer üyesi olup kemirgenler içinde incelenen memeli bir hayvandır. Fareler diğer haşerelerden farklı bir yapıya sahiptirler. Dünyanın her yerinde yaşayan ve hepçil hayvanlardır. Yapıları türlerine bağlı olarak değişmektedir fakat vücut biyolojileri aynıdır. Fare iskelet sistemine sahiptir. Bu bakımdan vücut yapısı gelişmiş bir haldedir.
Farelerin bedeninde toplamda 4 ayağı vardır ve ayaklarının ucunda parmakları vardır ve her parmağının uç kısmında tırnakları bulunur bu sayede çok yüksek yerlere tırmanırlar ve çok hızlı koşarlar. Bazı fare türlerinde ön ayaklar kısa halde arka ayaklar ise çok uzun olmaktadır. Tıpkı kanguru faresinde olduğu gibi ön ayaklar çok kısa arka ayaklar ise çok uzundur.
Farenin bedeninin bitiminde uzunca kuyrukları bulunur bazı türlerinde bu kuyruk bedenin 2 katı kadar olabilmektedir. Fare kuyruğunu genellikle tutunma aracı olarak kullanır. Farelerin baş kısmında ağız yapıları bulunur ve ağzının içinde sıralı halde dişleri vardır. Farenin dişlerinin özelliği çok sert cisimleri dahi kemirebilirler.
Bazen mermer gibi sert cisimleri dahi kemirirler. Bu kemirilme aşamasında farenin dişleri körelir fakat farenin dişlerinin özelliği dişlerin kendisini yenilenmesidir. Farelerin tükürük salgısı da narkoz etkisinde insan ve hayvanları pasif durumda yakaladıkları zaman, özellikle geceleri bu canlıların kulak, burun, dudak ve parmaklarını kemirerek yerler.
Tükürüğünün özelliğinden dolayı canlılar bunu fark etmezler. Fareler'de burun başın ön kısmındadır ve çok güçlü koku alma hissine sahiptirler. Fareler birçok hayvanı kokusundan tanır. Ve yiyeceklerin kokusunu da çok uzaktan algılarlar. Farelerde ağız ile burun arasında bıyıklar vardır.
Farenin başının önünde bulunan 2 adet göz ve 2 adet dış kulak yapıları vardır. Kulaklar bazı farelerde çok büyük bazılarında ise çok küçüktür. Fareler beslenmek için yaşadığı yere göre farklı maddeleri seçerler. Bazı fareler tarlalarda ve ekinler arasında yaşarlar ve bitkilerle beslenirler.
Bazıları lağımda. Bazıları sularda bazıları da tamamen doğada yaşarlar ve yaşadığı çevreden beslenirler. Bunun yanında fareler besin olarak böcekleri, ölü hayvan leşlerini ve atık olan her şeyi yerler. Fareler çeşidine ve türüne göre faklı sayıda çoğalırlar. Bazı fare türleri yılda 4 bazıları ise 6 defa yavrularlar. Fareler diğer haşerelerden farklı olarak üremede canlı yavru doğururlar. Yani fareler herhangi bir yere yumurta bırakmazlar. Evinizde fare olup olmadığını anlamak için temizlik yaptığınızda eğer evde fare pisliği var ise mutlaka evinizde fare var demektir. Fare pisliği pirinç tanesi büyüklüğünde ve siyah renktedir.
Kaynaklar : - http://www.buzzle.com/articles/facts-about-mice.html
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Fare
Çeviren ve Derleyen : Yavuz AYDIN
Zooloji Haberleri
-
Biyologlar yeni kaplan böceği türünü ortaya çıkarıyor: Eunota houstoniana
-
Bilim insanları yeni bir geko türünü ortaya çıkardı
-
CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları
-
Dev kaplumbağalar yok edildikten 600 yıl sonra Madagaskar'a geri döndü
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
Kitlesel Yok Oluşlardan Kurtulan Memeliler, ‘Genel Yiyici’ Değildi
-
Avrupa’da Bilinen Son Timsah 4,5 Milyon Yıl Önce Yaşamıştı
-
Ağaç kesimi ve iklim değişikliği dağ kuşlarını tehdit ediyor
-
Biyologlar, istilacı, etobur kurbağaların artık Georgia'da ürediğini söylüyor
-
Myanmar'da yeni bir çukur engereği türü keşfedildi.
-
Çin'de yeni bir iguana türü keşfedildi
-
Dev Dinozor Leşleri, Yırtıcılar İçin Önemli Bir Besin Kaynağıydı
-
Yarasalar 50 Milyon Yıl Önce de Ekolokasyon Kullanıyordu
-
Anadolu parsı aylar sonra yeniden görüntülendi
-
Endonezya'da doğan ve nesli tehlike altında olan Sumatra gergedanı ile tanışın