BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALAR VE UYGULAMALARI
Soru: ‘ Büyük Endüstriyel Kazalar için Yerel Acil Durum Planı Genelgesi ’nin amacı nedir?
Çevre ve toplumu etkileyebilecek düzeyde büyük kaza riski taşıyan sabit tesislerde meydana gelebilecek acil durumlarda, kazaya hazırlıklı olmak ve zamanında müdahale etmek amacıyla, illerde yerel acil durum planı hazırlanmasıdır.
Soru: Genelgede kapsam dışı olarak neler belirtilmiştir?
Nükleer kazalar,
Askeri tesislerdeki kazalar,
Genetik olarak değişikliğe uğramış organizmaların kaza ile ortaya çıkması,
Deniz araştırmaları dahil, denizdeki faaliyetlerden kaynaklanan kazalar,
Deniz araçlarından denize petrol ya da başka kimyasal maddelerin dökülmesi kapsam dışındadır.
Soru: Planın uygulanmasından hangi idari kurum sorumluluktur?
Planın uygulanmasından valiler sorumludur.
Soru: Valinin görevi nedir?
Vali,
Acil durum planının hazırlanmasını
Planın uygulanmasını temin için “Acil Durumlara Hazırlık Komisyonu”nu kurar.
Soru: Acil durumlara müdahalede bölgeler ve bölgesel işbirliğinden sorumlu valilikler nelerdir?
Marmara Kocaeli Valiliği
Ege İzmir Valiliği
İç Anadolu Kırıkkale Valiliği
Akdeniz Adana Valiliği
Karadeniz Trabzon Valiliği
Güneydoğu Anadolu Diyarbakır Valiliği
NOT: “Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik ” taslak halindedir.
Soru: Yönetmeliğin amacı nedir?
Tehlikeli maddeler içeren büyük kazaları önlemek
Gerekli tedbirleri almak
Büyük kaza riski taşıyan tesislerde acil durumlara karşı hazırlıklı olmak
Zamanında müdahale etmek
Kazaların insan ve çevre üzerine etkilerini sınırlandırmak
Soru: Yönetmelikteki kapsam dışı faaliyetler nelerdir?
Askeri kuruluşlar
İyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklanan tehlikeler
Kimyasalların Kara hava deniz yolu taşımacılığı
Boru hatları
Depolama dışı madencilik faaliyetleri
Denizdeki petrol ve madencilik aramaları
Atık depo alanları
Soru: Yönetmelikteki merkezi ve yerel düzeyde yetki ve sorumluluklar hangi idari makamlara aittir?
Merkezi Düzeyde;
Çevre ve Orman Bakanlığı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Yerel Düzeyde;
Valilikler (İl Özel İdareleri, İl Çevre ve Orman Müdürlükleri)
Belediyeler
Kuruluşlar (Seveso Tesisleri)
Soru: Çevre ve Orman Bakanlığının direkt yetki ve sorumlulukları nelerdir?
Bildirim ve kayıt sistemi
Büyük kazaların araştırılması
Denetim
Raporlama
Halka açık olacak bilgi
Soru: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının direkt yetki ve sorumlulukları nelerdir?
Kazaların incelenmesi
Güvenlik raporları onaylama ve reddetme
Denetim
Soru: Yerel Yönetimlerin direkt yetki ve sorumlulukları nelerdir?
Harici acil durum planlarını hazırlamak
Halka açık olacak bilgi
Risk arz eden kuruluşlar ya da kuruluş gruplarının belirleme
Soru: Sanayi Kuruluşlarının direkt yetki ve sorumlulukları nelerdir?
E- bildirimde bulunmak
Halka açık olacak bilgi
Büyük kaza önleme politikasını oluşturmak
Dahili Acil Durum Planları oluşturmak
Güvenlik raporu
Bilgi sağlama
Soru: Madde miktarına bağlı olarak kuruluşlar kaça ayrılır?
3’e ayrılır:
1- Kapsam dışı olanlar
2- Alt seviyeli kuruluşlar
3- Üst seviyeli kuruluşlar
NOT: Kapsam dışında kalan tesislerin doğal olarak bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Alt seviyeli tesisler Büyük kaza politikası (BKÖP) hazırlamakla yükümlüdürler. Tüm işletmelerin Büyük Kazaları Önleme Politikası olmalıdır. Alt seviyeli kuruluşlar 6 ay içinde, yeni kurulanlar ise hemen BKÖP vardır. Ancak sadece Alt Seviye müesseseler bunu ayrı bir doküman olarak oluşturmak zorundadırlar. Büyük Kazaların Önlenmesi Politikasının hazırlanması sırasında göz önüne alınması gereken esasları içermektedir
1-Organizasyon ve personelin sorumlulukları
2-Büyük tehlikelerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
3-İşlem kontrolü
4-Acil durumların planlanması
5-Performansın izlenmesi
6-Denetim ve gözden geçirme: BKÖP’ün GYS’ye uygunluğunun incelenmesi
Soru: Üst seviyeli kuruluşların yükümlülüğü nedir?
1- Güvenlik Yönetim Sistemi’ni kurar
2- Güvenlik Raporu hazırlar
3- Tesis içinde alınacak önlemlere dair dahili acil durum planı hazırlar
4- Harici acil durum planı Belediye veya Valilik tarafından hazırlanır.
NOT: Güvenlik Raporu, mevcut faaliyetler için 2 yıl içinde hazırlamalı; yeni kurulanlar ise hemen hazırlamalıdır.
Soru: Güvenlik raporunun kapsamı ne olmalıdır?
Raporda; tehlikeli maddeleri bulunduran tesislerin faaliyette bulunduğu süreç boyunca güvenli ve çevreci bir yaklaşımın kısa tasviri bulunmaktadır. Güvenlik raporu için toplanan bilgi, büyük kazaları tanımlamalı, bu gibi kazaları önlemek ve bu gibi kazalar gerçekleştiğinde etkilerini azaltmak için alınan önlemleri açıklamalıdır. İşletmeci ile yetkililer arasında iletişimi sağlamak amacıyla gerekli temel bilgiler vermeli, kuruluşta bulunan veya bulunması muhtemel tehlikeli kimyasallarla ilgili bilgiler vermeli, yakın çevre ile ilgili dikkate alınması gereken unsurlar gibi bir kaza durumunda kazaya doğru müdahalenin gerçekleştirilmesi için gerekli bilgileri içermelidir.
Soru: Acil durum planı nedir?
Acil durum planı ise acil durumun her safhasında gerekli olacak acil durum müdahale düzenlemelerini kapsamalıdır. Kazanın meydana gelişi itibariyle geçen ilk birkaç saat, acil durumlara müdahale ile ilgili etki azaltıcı önlemlerin başarısını etkileyen kilit kararların büyük bir baskı altında, kısa sürede alındığı kritik safhalardır. Bu nedenle, muhtemel bir dizi olay ve bunlara karşı alınması gereken tedbirlerle ilgili planlarda belirtilecek detaylı anlayış acil bir durum karşısında görev alacaklar için faydalı olacaktır.
NOT: Acil Durum Planı, mevcut faaliyetler için 2 yıl içinde hazırlamalı; yeni kurulanlar ise hemen hazırlamalı, madde miktarındaki artışla kapsama girdiyse 1 yıl içinde hazırlanmalıdır.
Soru: Dahili Acil durum planı nedir?
Dâhili acil durum planı, öngörülen büyük kaza senaryolarında yer alan durumlarla baş edilebilmesi için normal ve özel kontrol düzenlemelerine ait detayları içermelidir. Karşılaşılabilecek durumlar farklılık göstereceği için düzenlemeler, kuruluşun karmaşıklığı ve büyüklüğü, sürmekte olan proseslerin doğası ve kullanılan malzemeler, işletmede çalışan personel sayısı, kaynakların uygunluğu ve kuruluşun yeri dikkate alınarak yapılmalıdır.
Soru: Harici Acil Durum Planı nedir?
Dahili acil durum planlarının yetersiz kaldığı durumlarda devreye girecek olan harici acil durum planlarını belediye ve valilikler hazırlatacaktır. Harici acil durum planı, kuruluş dışındaki kişileri ve çevreyi etkileyebilecek veya acil bir durum meydana geldiğinde kuruluş dışından acil servis hizmet birimlerinin hazır bulunmasını gerektirecek, işletmeci tarafından güvenlik raporunda belirtilen büyük kaza tehlikelerine dayanılarak hazırlanmalıdır.
NOT: Dahili Acil Durum Planları (işletmeci), Harici Acil Durum Planlar (Belediye / Valilik), BKÖP 3 yılı aşmayan aralıklarla; Güvenlik Raporu ( İşletmeci ) en az 5 yılda bir değiştirir.
Soru: Domino Etkisi nedir?
Bir kuruluştaki olayın etrafındaki kuruluşlara sıçramasıdır.
NOT: İşletmeci tarafından Güvenlik raporunun ve dahili acil durum planının süresinde hazırlanmadığı, büyük kazaların önlenmesi ve etkilerinin sınırlandırılması için alınan önlemlerin yetersiz olduğunun tespiti durumlarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve/veya Çevre ve Orman Bakanlığı, kuruluşu veya tesisi kapatır veya ilgili bölümlerin işletilmesini durdurur. Diğer durumlarda ise, Çevre Kanunu ve İş Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır.
Ekoloji
-
Ekosistem hizmetleri
-
Biyoremediasyon Nedir ? Biyoremediasyon Teknikleri Nelerdir ?
-
Enerji Bağımsızlığı Nedir ?
-
İklim Araştırmaları
-
Sera Etkisi - Atmosferdeki karbondioksitin sera gazı etkisindeki yeri nedir?
-
CO2 Salımları
-
İklim Bilimi - İklimi Nasıl Değiştiriyoruz
-
Ağır Metallerin Sağlık Üzerine Etkileri
-
Küresel Isınmanın Sonuçları
-
Asit Yağmurlarının Çevre Üzerine Etkileri
-
Tür Çeşitliliğinin Korunması
-
Biyolojik Mücadele Kavramı
-
Atık Suların Kullanım Alanları
-
Sera gazı ile küresel ısınma arasında nasıl bir ilişki vardır? Kaynak: Sera gazı ile küresel ısınma arasında nasıl bir ilişki vardır?
-
Canlı Türlerinin Yok Olmasının Doğal Dengeye Etkisi