Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

BÖCEKLERDE DİĞER ÜREME ŞEKİLLERİ

---

A- Heterogonie: Döllemli ve döllemsiz çogalma sekilleri birbirini izlerse bu tip çogalmaya heterogonie adi verilir. Ör. Bazi Aphididae türleri (yaz boyunca döllemsiz olarak ürerler, sonbaharda erkek ve disi arasinda çiftlesme olur ve döllenmis kislik yumurta meydana getirilir).
B- Polyembrionie: Germinogonie adi da verilen bu sekil üremede bir yumurtadan birden fazla (genellikle pekçok) yavru meydana gelir. Ör: Parazit Hymenoptera'lar (Braconidae ve Ichneumonidae).
C- Hermaphroditismus: Ayni bireyin bünyesinde hem erkek hem disilik esey hücrelerinin olusup bunlardan yavru bireylerin meydana gelmesidir. Ör: (Homoptera-Coccoidea), Icerya purchasi.
Böceklerde sperma diger havyanlarda oldugu gibi bir bas, bir boyun ve birde hareketli kuyruk kismindan ibarettir. Çesitli böceklerde büyüklük ve yapi degisiklikleri görülür.
Böceklerde gelisme:
Böcek Yumurtasi:
Sentrolesital tiptedir. Bol miktarda vitellus yumurtanin çevresinde ince bir tabaka halindedir. Nukleus yumurtanin ortasindadir. Etrafini az miktarda sitoplazma çevirmistir. En dista korion yer alir. Sert ve dis etkilere karsi koyacak bir sekildedir. Spermanin yumurta içine girmesi için yumurta içersinde mikrofil denilen bir veya birden fazla delik vardir. Sperma buradan girerek yumurtayi döller. Yumurta; oval, çanak, sapli, sapsiz vs gibi çok degisik sekillerdedir. Sayisi da çok farklidir. Yumurtalar ya gelisi güzel bir kütle halinde veya düzenli bir sekilde yumurtlanir ve bu diger türlere göre sabit kalir. Yumurtalar genellikle yavrularin gelisip beslenebilecegi bir ortama konur.
Böceklerin çiftlesmesi veya yumurtalarin döllenmesi, sperma veya spermataforun disi cinsiyet organina iletilmesi ile olur. Çiftlesme (Copulation) çok degisiktir. Bazilari uçarken (ari, sinek), bazilari yerde (kelebekler) ve diger bir kismida yüzerken çiftlesir. Çiftlesme süresi birkaç dakikadan, saat veya güne kadar degisebilir. Çiftlesme disinin yumurtlama zamaninda olur. Çiftlesmede eslerin durus tazlari da çok degisiklik gösterir. Fakat en farkli sekil Odonata'larda görülür. Erkek böcegin üreme organi 2. abdomen segmentinin ventralinde oldugu için, çiftlesme sirasinda abdomen sonundaki kiskaç ile disiyi boyun kismindan yakalar ve onu kendine yaklastirmaya zorlar. Disinin abdomenini erkegin 2. karin segmentine getirecek sekilde kivirir. Sonra disiyi yumurtlamaya zorlar.
Bazi böceklerde çiftlesme bir kere oldugu halde bazilarinda birden fazladir. Böceklerde POLYGAMIE (bir erkegin birden fazla disi ile çiftlesmesi) ve POLYANDRIE (bir disinin birden fazla erkek ile çiftlesmesi) durumlari da vardir.

---