Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Bilim Adamlari Milyarlarca Mikroorganizma İçeren Çok Büyük Yeralti Ekosistemi Tespit Ettiler

Mikroorganizma biyofilminde bir nematod (ökaryot). Yerin 1.4 km altında yaşayan, tanımlanmamış bir nematod (Poikilolaimus sp.) Fotoğraf: Gaetan Borgonie/AFP/Getty Images/Extreme Life

Bilim adamları küresel ekibi, yer yüzeyinin altında Dünya okyanuslarının iki katı büyüklükte bir ekosistem keşfettiler.

Ayaklarımızın altında duran, tüm Dünya okyanuslarının neredeyse iki katı büyüklüğündeki zengin bir ekosistemi ortaya çıkaran “derin yaşam” araştırmalarına göre, Dünya düşündüğümüzden çok daha canlı.

Bilim adamları; bu yer altı biyosferinin, aşırı sıcak, sıfır ışık, çok az besin ve yoğun basınca rağmen, 15 milyar ile 23 milyar ton mikro organizmayla dolu olduğunu tahmin ediyorlar. Bu miktar, dünya yüzeyindeki tüm insanların toplam ağırlığının yüzlerce katı.

Derin Karbon Gözlemevi’ndeki araştırmacılar, yeraltı dünyasındaki bu çeşitliliğin Amazon veya Galapagos Adaları’ndaki çeşitlilikle yarışabileceğini belirtirken; , büyük bir kısmı insanlar tarafından keşfedilmeyen bu yer altı dünyasının, onlardan farklı olarak henüz el değmemiş bir ortam olduğunu da belirtiyorlar.

Tennessee Üniversitesi/Knoxville’den Yardımcı Profesor Karen Llyod: “Dünyada tamamıyle yeni bir yaşam reservuarı bulmak gibi bir şey.” “Her zaman yeni yaşam türleri keşfediyoruz. Yaşamın büyük bir kısmı üstünden ziyade içinde.”

Jeoloji ve mikrobiyolojiden, kimya, ve fiziğe kadar geniş bir uzman kadrosuna sahip küresel ekip, 52 ülkeden 1200 bilim adamından oluşuyor. Ekip, 10 yıllık çalışmalarının bitimine bir yıl kala, bu hafta gerçekleşecek olan Amerikan Jeofizik Birliği’nin yıllık toplantısından önce keşiflerini sunacak.

Araştırmada kullanılan örnekler, ekosistem modelini oluşturmak ve içerdiği organik karbon miktarını hesaplamak için açılan, 5 km den daha derin sondaj kuyularından ve deniz altı sondaj bölgelerinden alındı. Sonuçlar; sülfürik kaynaklarda yaşayan barbed (iğneli, dikenli) altiarchaeales ve deniz altındaki 121 ^o C hidro termal yarıklarda keşfedilen tek hücreli organizma Geogemma barossii’yi de içeren dünya bakterileri ve arkelerinin %70’inin yüzeyin altında var olduğunu söylüyor.

Yer yüzeyinden 2,5 km derinde bulunan bir diğer organizma milyonlarca yıldır gömülü kalmış ve muhtemelen hiçbir şekilde güneş’ten gelen enerjiye bağımlı olmamış. Aksine, bu metanojen, üremek ya da bölünmek için olmasa da muhtemelen zarar gören kısımlarını onarmak ya da yenilemek amacıyla, düşük enerji ortamında metan üretmenin bir yolunu bulmuş.

Lloyd: “Bana en tuhaf gelen şey, bazı organizmaların binlerce yıldır var olabilmesi. Bunlar metabolik olarak aktifler fakat; yaşamı desteklemesi mümkün olan miktardan daha az enerjiyle stasis halindeler.”

Oregon State Üniversitesi’nde mikrobiyal ekolog Rick Colwell, yeraltı yaşamındaki zaman ölçeğinin tamamen farklı olduğunu söylüyor. Bazı organizmalar, deprem, volkanik püskürmeler ya da tektonik plaka değişimleri dışında nadiren hareket ederek binlerce yıl canlı kalabiliyor. “Biz insanlar, nispeten hızlı bir sürece, güneş temelli günlük periyot, ay temelli aylık periyot gibi, uyum sağlarız. Fakat bu organizmalar, yavaş ve jeolojik ölçekte sürekliliği olan bir döngünün parçası.”

Yer altı biyosferi jeoloji ve coğrafyaya bağlı olarak çeşitlilik gösteriyor. Toplam büyüklüğü 2 milyar kilometre küpten daha fazla fakat; gelecekte bu ölçü daha da genişletilebilir.

Araştırmacılar, keşiflerinin iki teknolojik ilerleme sayesinde gerçekleştiğini söylüyor: Yer kabuğunda çok daha derinlere inmeyi sağlayan sondaj makinaları ve gittikçe küçülen boyutlardaki yaşam formlarının tespit edilmesini sağlayan, mikroskoplardaki gelişmeler.

Bilim adamları yaşamın var olamayacağı en alt limiti bulmaya çalışıyorlar, fakat; ne kadar derini kazarlarsa o kadar fazla yaşam buluyorlar. Şu anda 122^o C olan maksimum bir sıcaklık var, fakat; araştırmacılar daha sofistike araçlar geliştirmeye ve keşfetmeye devam ettikçe bu rekorun kırılacağına inanıyorlar.

Yaşamın, derinlerden yukarı doğru mu yoksa yüzeyden aşağı doğru mu kolonileştiği ve Dünya’nın ve yaşamın birlikte nasıl evrildiğiyle ilgili bu keşfin neler ortaya çıkaracağı gibi gizemler var olmaya devam edecek. Bilimadamları bazı keşiflerin felsefe ve ekzobiyolojinin (dünya dışı yaşam araştırmaları) alanına girdiğini söylüyor.

Carnegie Bilim Enstitüsünde minerolog olan Robert Hazen: “Kendimize sormalıyız: Eğer Dünyadaki yaşam, deneyimlerin bizi yönelttiği beklentilerimizden bu kadar faklı olabiliyorsa, dünya dışı yaşamı araştırırken kim bilir bizi daha ne tuhaflıklar bekliyor olacak.”

Çeviren ve Derleyen: Şule Kuzpınarı

Kaynaklar

https://www.nature.com/articles/d41586-018-07746-7

https://www.theguardian.com/science/2018/dec/10/tread-softly-because-you-tread-on-23bn-tonnes-of-micro-organisms