Türkiye Yarasaları Sempozyumu Sonuç Bildirgesi
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün katkılarıyla gerçekleştirilen “Türkiye Yarasaları Sempozyum I” başarılı bir şekilde tamamlandı.
Bu sempozyum temsil edilen 12 üniversite ile bazı kurum ve kuruluşlardan gelen 81 katılımcı ile gerçekleşti. Sempozyumda üç oturum halinde toplam 13 bildiri ve 6 poster sunumu yapıldı. Sempozyum sonunda yapılan bir değerlendirme toplantısında aşağıdaki hususlara yer verildi.
1.Türkiye’de yarasaların yeterince tanıtılamadığı ve ekosistemdeki rollerinin bilinmediği ortaya kondu.
2.Türkiye yarasaları başta mağaralar olmak üzere ağaçların kovuk ve kabuk altları, kütük altı, kaya çatlakları ve oyukları, in, kuyu, tünel, binaların çatı ve bodrum katları, pencere pervazı, saçak altı, eski han, hamam, kervansaray ve camilerin kubbe örtüsü altında yaşar. Bu barınaklara yangın ve sel gibi doğal afetler zarar verebildiği gibi çeşitli insan uygulamaları da zarar vermektedir. Bunun için gelişigüzel uygulamalardan kaçınılmalıdır.
3. Yarasalar, turizme açılan mağaralar sebebiyle giderek yok olmaktadır. Bunun için mağaraların doğal güzellikleri bozulmamalı ve içinde yaşayan canlılar ile birlikte bir bütün halinde korunmalıdır.
4. Ağaçlarda yaşayan yarasa türleri orman yangınları ile yok olmaktadır. Bunun için yangınları kısa zamanda önleyecek tedbirler geliştirilmelidir.
5. Restorasyon çalışmalarında rastlanan yarasaların başka bir yere nakli yapılmadan çalışmalara devam edilmemelidir.
6. Rüzgar enerjisi elde etmek amacı ile yaygınlaşan rüzgar güllerinin kuşlar gibi yarasaların da etkilenmeyeceği şekilde düzenlenmesi ve yarasa savar gibi bazı önlemlerin alınması gerekir.
7. Baraj, yol, tünel gibi büyük projeler için önce yarasa barınaklarının varlığı araştırılmalı ve varsa sorunlar zamanında giderilmelidir. Bunun için üniversitelerden uzmanların görüşü doğrultusunda gerekli tedbirler alınmalıdır. Projeler hakkıyla yapılan “Çevresel Etki Değerlendirme” raporları ile uygulamaya geçirilmelidir.
8. Türkiye’de yaşayan 36 yarasa türünden biri meyve yarasasıdır. Bu tür kültür meyvelerini de yediğinden üreticiler tarafından öldürülmektedir. Akdeniz şeridinde yaşayan Rousettus aegyptiacus üzerindeki bu baskının ortadan kaldırılması ve böylece bu yarasaların adeta tohum dağıtıcı rolleri ile bitki gelişimindeki katkılarının sürdürülmesi gerekir.
9. Türkiye’deki 35 yarasa türü böcekçi olup sıtma amili sivrisinek başta olmak üzere birçok hastalık vektörü böceklerle beslenir. Yarasalar yok olduğunda böceklerle mücadele için daha fazla kimyasal ilaç kullanılacak ve doğa zehirlerle kirlenecektir. Bunun için yarasaların habitatlarıyla birlikte korunmaları gerekir.
10. Yarasalara alternatif barınak oluşturma amacı ile yarasa evleri yaygınlaştırılmalı ve ağaç, bina ve direklere asılarak yarasaların biyolojik mücadelede daha fazla yer almasına fırsat vermek gerekir.
11. Mağaralardan yarasa gübresi alınmamalı ve bununla ilgili yasal düzenlemenin bilimsel olarak yürütülmesi sağlanmalıdır. Böylece guano ticareti ile yarasa gübresinde bulunma ihtimali olan histoplasmosis gibi bazı hastalıkların yayılmasına da fırsat verilmemelidir. Kaçak gübre alımlarına caydırıcı yaptırımlar getirilmelidir.
12.Mağaraların yarasa populasyonları bakımından bir envanteri çıkarılmalıdır.
13.Yarasaların ekolojik rolleri çiftçi, avcı, okul, kurum ve kuruluş mensuplarına anlatılmalı ve yarasaların faydaları için eğitsel faaliyetler yürütülmelidir. Diğer yandan meyve yarasasının verdiği zarar için çiftçiler ikna edilmeli ve gerekirse zarar karşılanmalıdır.
14.Bilimsel amaçlar için araştırma yapanlar da hassas davranmalı ve yarasaları taciz edecek davranışlardan kaçınılmalıdır.
15. Yarasalarla ilgili belgeseller hazırlanmalı ve besin zincirindeki rolleri anlatılmalıdır.
16.Alternatif tıp kapsamı içinde tedavi veya büyü amacı ile yarasa öldürülmektedir. Bu anlayışın yanlış olduğu anlatılmalı ve yarasaya yönelik bu gibi tehditler ortadan kaldırılmalıdır.
17.Bir bilgi ağı kurularak “Ulusal Veri Bankası” oluşturulmalı ve Türkiye’deki yarasa türlerinin durumları yakından takip edilmelidir. Yarasa türler kayıt altına alınmalıdır.
18. Yarasa populasyonlarının ve insan sağlığının korunması için yarasalar tarafından taşınan hastalıklar araştırılarak halk sağlığına gereken önem verilmelidir.
19. Dünyada yarasalar için ilk defa Türkiye’de Devlet Su İşleri tarafından Balıkesir Havran’da inşa edilen yapay bir mağaradaki yarasaların ilgili mevzuatlar çerçevesinde korunmasının ve sürdürülebilirliğinin sağlanması hususu öncelikle ele alınmalıdır.
20. Balıkesir Havran’da yarasalar için yapılan yapay mağaranın dünyada bir ilk olması bakımından UNESCO’ya Türkiye adına bir ödül için müracaatta bulunulmalıdır.
Prof. Dr. İrfan ALBAYRAK
Sempozyum Başkanı
http://www.ttkder.org.tr
Zooloji Haberleri
-
CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları
-
Dev kaplumbağalar yok edildikten 600 yıl sonra Madagaskar'a geri döndü
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
Kitlesel Yok Oluşlardan Kurtulan Memeliler, ‘Genel Yiyici’ Değildi
-
Avrupa’da Bilinen Son Timsah 4,5 Milyon Yıl Önce Yaşamıştı
-
Ağaç kesimi ve iklim değişikliği dağ kuşlarını tehdit ediyor
-
Biyologlar, istilacı, etobur kurbağaların artık Georgia'da ürediğini söylüyor
-
Myanmar'da yeni bir çukur engereği türü keşfedildi.
-
Çin'de yeni bir iguana türü keşfedildi
-
Dev Dinozor Leşleri, Yırtıcılar İçin Önemli Bir Besin Kaynağıydı
-
Yarasalar 50 Milyon Yıl Önce de Ekolokasyon Kullanıyordu
-
Anadolu parsı aylar sonra yeniden görüntülendi
-
Endonezya'da doğan ve nesli tehlike altında olan Sumatra gergedanı ile tanışın
-
Avrupa'da gizemli yeni güve türü keşfedildi
-
Antalya ilimizde keşfedilen 8 yeni örümcek türü