Su Samurlarına Fısıldayan Adam
Francois Gohier/VWPics/Alamy ( Deniz samuruları kelp-orman ekosistemleri için çok önemlidir. )
Jane Lubchenco, James Estes'in 45 yıllık kronolojisinde apeks yırtıcısının karmaşık yapısını incelemesini beğeniyor.
Deniz su samurları (Enhydra lutris) aslında çalkantılı bir tarihe ve geçmişe sahiptir. Kuzey Pasifik Okyanusunun kıyılarında yaşayan koloniler için kültürel bir simge haine gelen su samurları, 1911'de uluslararası av yasağının getirilmesi ile kürk tüccarlarının karşı konulmaz bir hedefi oldu. Sonraki dönemlerde bu türler turistleri mıknatıs gibi kendilerine çektiler. Deniz ve deniz canlılarını korumak için bir umut sembolü haline geldiler. Ekoloji uzmanı James Estes, deniz su samurlarının pek çok alanda azalmakta olduğunu düşünerek, dünyanın en uzak yerlerinden birinde dört yıldan fazla olan bir zaman diliminde, bu türlerin geçmişini ve ekolojik yaşamlarına dair iç içe geçmiş bilgileri toplayarak bir çok konuyu çözdü.
Serendipity'de Estes, Alaska'nın Aleut adaları ve yöresindeki yapmış olduğu çalışmalarında, bu küçük deniz memelisinde, yengeç, istiridye, balık ve özellikle deniz kestaneleri için vahşi yaşamını ve bunun sonucunda tüm yosun varlığını veya yokluğunu kontrol etme yeteneğini kaydetti.
Estes, canlandırdığı dürüst ve mütevazi anlatıda, dikkatli gözlem, çevre koşullarının kasıtlı bozulması, uzun vadeli izleme, titiz analiz, işbirliği yapma isteği ve yeni fikirlere açıklık yoluyla kazandığı ilginç görüşleri paylaşıyor. Test etmek için yeni fikirler üreten sık sık dolambaçlı yollar ve serendipitous olayları kabul ediyor. Örneğin, ekosistemler üzerinde orantısız olarak büyük bir etkisi olan kilit taşı türleri kavramını ortaya atan ekoloji uzmanı Robert Paine ile önemli bir konuşma yapmaktadır (bkz. Doğa 493, 286-289; 2013). Estes'in kariyerinin belirleyici bir sorgusu haline geleceğini ortaya koyması - 'deniz samurlarının deniz yosunu ormanlarında nasıl bir etkisi var?'
-İlk sorgusundan ziyade, 'deniz yosunlarında Yosun ormanlarının etkisi ne?'
Bir ekosistemin yukarıdan aşağıya doğru kontrolünü bir tepe avcısı tarafından araştırmak ve ekolojik hipotezleri test etmek için pertürbantların kullanımı, Estes Alaska çalışmalarına başladığı 1970'lerde emekleme aşamasındaydı. Aleut su samurlarının neredeyse tükenme noktasından geri dönüşü, koşulların mükemmel bir mozaik sağladını gördü: bazı yerlerde pek çok, bazı yerlerde çok az, bazı yerlede de hiç samuru yoktu. Estes'in erken çalışmaları, Alaska'daki su samurularının deniz kıyılarının geri kalan kısmının büyük bölümünü deniz mahsullerini, kelplerin ana tüketicileri yiyerek ve bolluklarını kontrol ederek kontrol ettiği sonucuna varıldı. Su samurlarının bulunduğu yerde, aynı zamanda yeniden yaşayan ormanlar ve bitkilerde habitat veya yiyecek için bağımlı olan diğer türlerin bol miktarı (balık, yengeç, denizyıldızı, midye, salyangoz, keçe, yosun, kuşlar ve daha fazlası) vardır. Su samurlarının olmadığı ortamlarda, bol miktarda kestaneler yetişir, deniz yosunları azalır ve deniz canlıları yok olurcasına azalır.
Estes ve meslektaşları, zirve yırtıcılarının etkisinin karmaşık ve dolaylı etkileşimler yoluyla gıda ağında dalgalandığı "trofik basamakların" çok yönlerini göstermeye devam etti. Ekibin çalışmasında, martı ve kel kartalların beslenme şekillerinin balık bolluğuna, midye ve denizyıldızı büyüklüğünün ve bolluğunun Aleut adaları yosun ormanlarındaki su samurlarının varlığı veya yokluğunu etkilediğini gördü.
Estes'in çalışmalarından ortaya çıkan en ilginç fikirlerden bazıları, 1990'ların başında başlayan Aleut deniz samurlarının şaşırtıcı ve hızla azalmalarına odaklanmaktadır. Su samuru demografisi ve katil balina enerjisi ile ilgili hesaplamalarla birleşince, katil balinaların veya orkların (Orcinus orca) ve su samuru ile beslenen katil balinaların sayısının artmasıyla ilgili yapılan gözlemlerden dolayı Estes ve meslektaşları tarafından ortaya şaşırtıcı bir hipotez atıldı. Bu hipotezde katil balinalar predasyona neden olarak su samuru popülasyonlarını azaltıyordu. Ekibin bir sonraki hipotezi daha da şaşırtıcıydı.
Estes ve meslektaşları, katil balinaları normal okyanus yaşam alanlarından kıyı bölgelerine doğru çeken bir şeylerin olduğunu veya açık denizlerde yolunda gitmeyen bir şeylerin değişmiş olması gerektiğini fark ederek, zamanda içerisinde daha geniş ölçekli olayları düşünmeye başladı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Kuzey Pasifik Okyanusu'ndaki yoğun endüstriyel balina avcılığı, balina biyokütlesini 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başında uluslararası avlanma yasağının uygulanmasına kadar 'yedi kat ila sekiz kat' azalttığını biliyorlardı. Eğer katil balinalar daha önce büyük balinalar üzerinde beslenseydi, onların öldürülmesi, katil balinaları daha fazla yemeye zorlardı ve alternatif avları düşünebilirlerdi.
Aleut adalarından yaklaşık 370 km kadar olan bölgelerde ve çevresinde elde edilen veriler bir araya getirildiğinde, dört yıl boyunca yayılmış sıralı çöküntüler üzerine çekici bir hipotez ortaya koydular. İlk olarak, balina avı popülasyonları avlanmaya bağlı olarak azaldı. Daha sonra, katil balinalar ilk türlere, sonra da bir başka adaya geçerek liman mühürleri (Phoca vitulina), daha sonra Steller deniz aslanları (Eumetopias jubatus) ve sonunda deniz su samurlarının popülasyonlarının yok olmasına neden oldular. Estes, Alan Springer ve meslektaşları tarafından dile getirilen bu 'megafaunal yok oluş hipotezi', bireysel türleri araştıran bazı bilim adamları tarafından sıcak karşılanmadı, ancak bu konuda deliller ortaya çıkmaya devam ediyor. Dahası, bu fikirler daha ilginç sorular ortaya çıkarmaktadır. En azından bazı büyük balinaları balina avcılığından kurtarmayı başlarlar, bu durumda katil balinalar ne avlar? Peki bu deniz aslanları, su samurları ve kel-orman toplulukları ne olacak? Umarız Estes araştırmalarına devam edecektir.
Kitaptaki bulguların çoğunda, özellikle de erken dönemlerde, ekoloji klasikleri uzman olmayan kişiler için Estes'in hesabı, önemli ekolojik kavramların büyüleyici bir girişidir. Bilişimi ve bilimin nasıl işlediğini anlamayı isteyen öğrenciler için Serendipity, Aleutians'da ve Pasifik'te daha geniş anlamda olanlara ve bugün itibar eden saygın bir bilim adamının yol boyunca düşünme ve hissetme biçimine dürüst, sahne arkası bir bakış açısıdır.
Zamana bilimle ilgili nadir ve keyifli bir bakış.
Nature: ISSN: 0028-0836 EISSN: 1476-4687
Çeviri : Yavuz AYDIN
Düzenleme : Yalçın DEDEOĞLU
Kaynak ve İleri okuma :http://www.nature.com/nature/journal/v533/n7603/full/533318a.html
Ekoloji Haberleri
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
2100 yılı için sığ kıyı ekosistemlerinin kaderini tahmin etmek
-
Ülkeler mercanlara yardım için 12 milyar dolar toplama sözü verdi
-
Dünyadaki biyolojik çeşitliliğin üçte ikisi toprakta yaşıyor
-
Derin denizlerin eşsiz güzellikleri "Mercan Resifleri"
-
Canlıların korunma statüleri,
-
Çevreye Etkin Bir Yaklaşım: Kişisel Karbon Ayak İzi Hesaplama ve Azaltma Stratejileri
-
Deterjanların Çevre Üzerindeki Etkileri ve Sürdürülebilir Yaklaşımlar
-
İnsan Türlerinin Melezleşmesi, İklimle Yakından İlişkiliydi
-
Yağmur yağacağını koklayabiliyor musun?
-
İklim değişikliği çocuk sağlığını riske atıyor
-
Kaplumbağa Fosili, 150 Milyon Yıl Önceki Habitatı Aydınlatıyor
-
El Nino geri döndü! Ne kadar kötü olacak?
-
Okyanuslar iklim değişikliği nedeniyle daha yeşil hale geliyor
-
İklim Değiştikçe İnsanlar Farklı Habitatlara Uyum Sağladı