Spermiogenezis
Yeni meydana gelmiş spermatid merkezi yerleşim gösteren bir çekirdek, bunun yakınında gelişmiş bir Golgi apparatus, çok sayıda mitokondriyonlar ve bir çift sentriole sahiptir. Spermiogeneziste bütün bu hücresel oluşumlarda belirgin değişiklikler görülür. Spermiogenezis 4 evrede özetlenebilir:
1- Golgi evresi: İlk önce Golgi bölgesinde bulunan pek çok sayıdaki küçük vesiküller içerisinde küçük granüller görülür, bunlar tek büyük bir granül olan akrozomu meydana getirmek üzere birleşirler. Akrozom bir akrozomal vesikül içerisindedir. Bu yapı Golgi bölgesi ile çekirdek arasında yer alır. Akrozomal vesikül bir membran ile çevrilidir, bu membran Golgi bölgesinden köken alır. Akrozomal vesikül membranı çekirdek membranına yapışır.
2- Şapka evresi: Akrozomal vezikül nüklear membran yüzeyi üzerinde büyümeye başlar ve sonuçta nüklear yüzeyin yaklaşık yarısını örter hale gelir. Golgi apparatus bundan sonra yerini terk eder çekirdeğin diğer kutbuna doğru uzaklaşır. Golgi apparatusunun göçü ile birlikte akrozomal vesikülün sıvı muhtevasının resorbsiyonu görülür.
3- Akrozom evresi: Vesikül akrozom şeklinde yoğunlaşmıştır ve çekirdek üzerinde baş şapkasını meydana getirir; tabakaları arasında akrozom bulunur. Akrozom; hyaluronidaz, asit fosfataz, nöraminidaz ve tripsin benzeri proteaz olan akrozin gibi hidrolitik enzimleri içerir. Çekirdeğin bir kutbunda akrozom oluşurken diğer kutupta nüklear membran ile sentrioller birleşir ve bu sentriollerin birinden ince uzun bir, axoneme, flagellum gelişir. Flagellum büyüdükçe aksiyel filamanlar etrafında ince bir filamentöz kılıf (kaudal tüp) veya manchette şekillenir ve diğer sentriolde hücre yüzeyine göç ederek longitidünal aksiyel filamanları bir halka ya da annulus şeklinde sarar. Çekirdek yoğunlaşır, hafifçe düzleşir ve incelip uzar, hücre membranının üzerine doğru ilerler ve burada tam bir sperm başını oluşturur. Aynı zamanda kuyruğun bulunduğu uç kısımda geriye kalan sitoplazma bir kabarıntı yapar. Bu ana kadar sitoplazma içerisinde degişikliklere uğramış olan mitokondriyonlar bazal sentriol ve annulus arasındaki bölgeye geçer; burada flagellumun etrafında spiral ya da heliks şeklinde düzenlenerek mitokondriyal kılıfı oluşturur. Böylece sitoplazmanın büyük bir kısmı kalıntı haline gelir
4- Maturasyon (olgunlaşma) evresi: Residüel (kalıntı) cisimcikler atılır. Olgun spermatozoon’un çekirdek, orta parça ve kuyruğu etrafında yalnızca çok ince bir sitoplazma kalmıştır. Residüel cisimciklerin Sertoli hücreleri tarafından fagosite edildikleri düşünülmektedir. Fagositozdan sonra germ hücrelerinin lipid içeriği Sertoli hücreleri sitoplazmasınca tutulur. Bunlar belki de Sertoli hücreleri tarafından sentez edilen bazı hormonların yapımında kullanıldığını düşündürmektedir; yapılan bu hormonlar bölgesel olarak spermatogenezisin düzenlenmesinde oldukça önemli rol oynayabilir. Kuyruk yapısal yönden bir silyuma benzer, içerisinde aynı sayıda ve aynı düzenlenmede longitidünal filamanlar yer alır. Differansiyasyonun tamamlanmasından sonra spermatozoonlar Sertoli hücrelerinden ayrılır ve seminiferöz tübül lümenine geçer (Spermiasyon). Bu evrede hücreler morfolojik olarak olgundur fakat fonksiyonel olgunluğa erişmemiştir. Hareket kabiliyetine henüz sahip olmayan bu hücrelerin ovumu fertilize edebilmesi de bu safhada sınırlıdır. Spermatozoon olgunlaşmasının son basamağı kapasitasyon olarak bilinir ki bu da dişilere ejakülasyondan sonra görülür.
Olgun sperm erkek genital duktus sisteminde haftalarca canlı kalabilirken, dişi genital sisteminde 2-3 gün canlı kalmaktadır ve dişi genital yollarında kapasitasyon ile fertilizasyon yeteneği kazanmaktadır. Kapasitasyon sırasında sperm membranından glikokaliks içeriği uzaklaştırılır.
Çeşitli farmakolojik tedaviler, toksik ajanlar ve gonadotropinlerin süpresyonu spermiasyonu engeller ve tübül lümenine salınamayan spermatidler Sertoli hücreleri tarafından fagosite edilirler.
Histoloji
-
Endosülfan ve okratoksin-A’nın birlikte sıçanlarda toksisitesi: histopatolojik değişiklikleri
-
Histoloji Pdf Ders Notları
-
DEKALSİFİYE EDİLMEMİŞ KESİTLERİN HAZIRLANIŞI
-
DEKALSİFİKASYONU TEST ETMEK
-
KELATLAMA AJANLARI
-
ELEKTROLİTİK DEKALSİFİKASYON
-
ASİT DEKALSİFİKASYON SIVILARI
-
Histopatoloji nedir ?
-
KEMİK DOKUSU VE DEKALSİFİKASYON
-
MSS’DE DEJENERE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
MARKSCHE’DEN BOYASI (Spielmayer, Benda)
-
MSS‘DE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
KARIŞIK OLAN TEKNİK
-
BİELSCHOWSKY TEKNİĞİ
-
GÜMÜŞ ÇÖKTÜRME YÖNTEMLERİ