Toplam 287 içerik listeleniyor
-
Hayvanlarda kendiliğinden davranışları yöneten nedir?
Biliminsanları, hayvanlarda, alışık olmadıkları çevre koşullarında bile (ışık veya ses gibi yön gösterici ipuçları olmadan) yiyecek ve diğer yaşamsal kaynaklara ulaşabilmelerini sağlayan bir beyin aktivitesi olduğunu belirledi.
https://www.biyologlar.com/hayvanlarda-kendiliginden-davranislari-yoneten-nedir -
Karanlık ve soğuk dinozorları nasıl öldürdü?
66 milyon yıl önce, dinozorların ani yok oluşu, en sonunda insanların yeryüzünde hüküm sürmesiyle nihayetlenecek memelilerin yükselişine yol açmıştır.
https://www.biyologlar.com/karanlik-ve-soguk-dinozorlari-nasil-oldurdu -
Dinozorların proteinleri günümüze kadar gelebilmiş mi!
Görsel açıklaması: 195 milyon yıllık bu kaburga kemiğinin çatlaklarına yapışmış protein parçaları hâlâ korunuyor olabilir (Robert Reisz).
https://www.biyologlar.com/dinozorlarin-proteinleri-gunumuze-kadar-gelebilmis-mi -
Evrimsel değişimin video kaydı yayımlandı
Biliminsanları evrimsel değişimi genellikle, işlenmiş bir cinayetin olay örgüsünü ve katil zanlısını araştıran bir dedektif gibi çalışırlar. Yani, nasıl dedektif cinayet olup bittikten sonra suç mahalline geliyorsa, biliminsanı da evrim gerçekleştikten sonra devreye girer.
https://www.biyologlar.com/evrimsel-degisimin-video-kaydi-yayimlandi -
Geleceğin Habercisi Genlerimiz.
Uzun zamandır görmediğiniz bir aile büyüğünüzle karşılaştığınızda, öncelikle yılların ne kadar çabuk geçtiğinden ve sizin ne kadar büyümüş olduğunuzdan söz açılır sonra annenize mi yoksa babanıza mı daha çok benzediğinizden söz edilir.
https://www.biyologlar.com/gelecegin-habercisi-genlerimiz- -
Sahra Çölü’ne insan mı yol açtı?
Yeni araştırma, Yerküre yörüngesindeki değişikliklerin Sahra’nın çölleşmesini tetiklediği fikrine meydan okuyor. Fotoğrafta, Sahra Çölü kumulları görülüyor. © Andrea / Fotolia
https://www.biyologlar.com/sahra-colune-insan-mi-yol-acti -
Neandertal ile Homo sapiens özelliklerinin birleştiği fosiller
İlk insan ile Neandertal özelliklerini birleştiren iki fosil, tartışma yaratmış durumda.
https://www.biyologlar.com/neandertal-ile-homo-sapiens-ozelliklerinin-birlestigi-fosiller -
Tayland’da kalıntıları bulunan, 13.500 yıl önce yaşamış kadının yüzü canlandırıldı
Arkeologlar Tayland’ın kuzeyindeki yaylalarda yapılan kazılarda bulunan en eski insan kalıntısının yüzünü canlandırdılar.
https://www.biyologlar.com/taylandda-kalintilari-bulunan-13-500-yil-once-yasamis-kadinin-yuzu-canlandirildi -
Buz Adam Ötzi aslında donarak mı öldü?
Ceset üzerinde yapılan son incelemeler, bazı kafa darbelerinin yanında saptanan ok yarasının öldürücü olmadığını gösteriyor.
https://www.biyologlar.com/buz-adam-otzi-aslinda-donarak-mi-oldu -
Çinli biliminsanları soruyor: Uzayda insan organ ve dokuları yetiştirebilir miyiz?
Biliminsanları, gekonun (geniş parmaklı kertenkele) kuyruğunu yeniden büyütebilmesi gibi, insanların hastalık ya da kazayla kaybettikleri organ ve dokularını yeniden canlandırabilmek için yollar arıyorlar.
https://www.biyologlar.com/cinli-biliminsanlari-soruyor-uzayda-insan-organ-ve-dokulari-yetistirebilir-miyiz -
Kadın ve erkek beyinleri arasında önemli farklılıklar keşfedildi
Kadınlar ve erkekler arasındaki, üreme organları, vücut kılları gibi anatomik farklılıklar beyne dek uzanabilir mi? Bu soru yanıtlanması çok zor olduğu kadar,tartışmalı bir konuya da açılır.
https://www.biyologlar.com/kadin-ve-erkek-beyinleri-arasinda-onemli-farkliliklar-kesfedildi -
Tarım, Yakındoğu’dan Akdeniz’e düşünülenden çok daha erken bir tarihte ulaştı
Yapılan bir çalışmaya göre tarım, önceki tahminimizden binlerce yıl farkla, 13.000 yıl önce geç buzul çağının sonunda Yakındoğu’dan Akdeniz’e yayıldı.
https://www.biyologlar.com/tarim-yakindogudan-akdenize-dusunulenden-cok-daha-erken-bir-tarihte-ulasti -
Oksijen tüketimi ile sinir hücrelerinin aktivitesi doğrudan ilişkili
Yüksek enerji talebine sahip olan beynin hassas olduğu noktalardan biri oksijen eksikliğidir. Çünkü oksijen eksikliği yaşanması durumunda enerji üretim süreçlerinde ve beynin mekanizmasında aksama yaşanır.
https://www.biyologlar.com/oksijen-tuketimi-ile-sinir-hucrelerinin-aktivitesi-dogrudan-iliskili -
CRISPR gen düzenleme, beklenmedik yüzlerce mutasyona yol açabilir
Modern tıpta potansiyel olarak en dönüştürücü buluşlardan biri olarak gösterilen ve bugüne kadarki diğer teknolojilere kıyasla tasarım bebeklerine(1) daha yakın olma ihtimalimizi arttıran CRISPR-Cas9 teknolojisi düşündüğümüzden daha riskli olabilir.
https://www.biyologlar.com/crispr-gen-duzenleme-beklenmedik-yuzlerce-mutasyona-yol-acabilir -
Bitkilerin ve insan beyinlerinin gelişimi aynı prensiplere dayanıyor
Salk Enstitüsü’nden biliminsanları, bitkilerin sürgün verme biçimini ortaya koyan matematiksel formüllerin, beyinlerimizdeki sinir hücrelerinin bağlantılarını nasıl oluşturduğunu ortaya koyan formüllerle çok benzediğini keşfetti.
https://www.biyologlar.com/bitkilerin-ve-insan-beyinlerinin-gelisimi-ayni-prensiplere-dayaniyor -
Hava kirliliği böbrek hastalıklarına da yol açıyor olabilir
Yapılan bir çok araştırma, artan hava kirliliğinin kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarına yol açtığı ve beklenen yaşam süresini kısalttığını göstermekte ve uzmanlar bu konuda bir fikir bütünlüğüne varmış durumdalar.
https://www.biyologlar.com/hava-kirliligi-bobrek-hastaliklarina-da-yol-aciyor-olabilir -
Ahtapotların gizli şehri ‘Octlantis’ keşfedildi
Zekaları, vantuzlu uzuvları ve her uzuvda bulunan “beyinleri” ile başka bir dünyadan gelmiş gibi görünen ahtapotlar, derinlerde tek başlarına yaşayan canlılar olarak biliniyor. En azından şu ana kadar böyleydi.
https://www.biyologlar.com/ahtapotlarin-gizli-sehri-octlantis-kesfedildi -
Yaşlı farelerin beyni gençleştirildi!
Vücudun diğer parçaları gibi beyin de yaş ilerledikçe esnekliğini kaybeder ve bu durum öğrenme, hatırlama ve adapte olabilme yetilerini etkiler.
https://www.biyologlar.com/yasli-farelerin-beyni-genclestirildi -
Biliminsanları hangi hayvanların genomlarını dizileyeceğine nasıl karar veriyor?
Görsel açıklaması: Kahverengi sıçan, dizilen birkaç yüz hayvan genomu arasındadır. Geriye sadece 8,7 milyon tür kaldı.
https://www.biyologlar.com/biliminsanlari-hangi-hayvanlarin-genomlarini-dizileyecegine-nasil-karar-veriyor -
Dinozorlardan kuşlara beyin-kafatası geçişinin izleri
Görselde, yukarıdan aşağıya bir tavuk, bir kuş benzeri dinozor olan Zanabazar ve ilkel bir dinozor olan Herrerasaurus ve Protorosuchus’un (kuş/krokodil farklılışmasından önce ayrılan ata form) kafatası çatıları
https://www.biyologlar.com/dinozorlardan-kuslara-beyin-kafatasi-gecisinin-izleri -
CRISPR ile insan embriyosunun ilk günlerine bakış
Görsel açıklaması: CRISPR insan embriyosu gelişiminde önemli bir proteinin üretiminin engellenmesi için kullanıldı.
https://www.biyologlar.com/crispr-ile-insan-embriyosunun-ilk-gunlerine-bakis -
Kitlesel DNA çalışmaları, insanların nasıl evrildiğini gösteriyor
İnsan popülasyonları uyum becerilerini artırmak için beklenmedik yollarla evrimleşiyor.
https://www.biyologlar.com/kitlesel-dna-calismalari-insanlarin-nasil-evrildigini-gosteriyor -
Maymunlarla yaşayan kadınlar: Jane Goodall, Dian Fossey ve Birutè Galdikas
Paleoantropolog Leakey, “İnsanı insan yapan nedir?” sorusunun yanıtlanabilmesi için, atalarımızın kalıntılarını bulmaya dönük araştırmaların yeterli olmayacağını; yaşayan en yakın akrabalarımız olan şempanzeler, goriller ve orangutanların da çalışılması gerektiğini düşünüyordu.
https://www.biyologlar.com/maymunlarla-yasayan-kadinlar-jane-goodall-dian-fossey-ve-birut-galdikas -
Alexander von Humboldt ve çevreciliğin icadı
Günümüzdeki jeomanyetik ve meteorolojik gözetim bilim alanları, Humboldt’un jeofizik alanında gerçekleştirdiği sistematik ölçümlere çok şey borçludur.
https://www.biyologlar.com/alexander-von-humboldt-ve-cevreciligin-icadi -
Çiçekli Bitkiler Dünya’ya Nasıl Yayıldı
Biliminsanları, çiçekli bitkilerin dünya genelindeki ekosistemler içinde nasıl bu kadar hızlı yayıldığı ve dominant türler haline geldiklerine bir açıklama getirmeyi başardı. Görsel: Miracle Garden / Dubai
https://www.biyologlar.com/cicekli-bitkiler-dunyaya-nasil-yayildi -
Şehirler evrimi etkiliyor mu?
Sıçan, yonca, tahtakurusu, sivrisinek sayılarındaki patlama, şehirleşmenin kaçınılmaz bir sonucu.
https://www.biyologlar.com/sehirler-evrimi-etkiliyor-mu -
Güvercinler zaman ve mekânı ayırt edebiliyor
Görsel açıklaması: Iowa Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışma, güvercinlerin, zaman ve mekân gibi soyut kavramları ayırt edebildiklerini ve bunun için beyinlerinin, insan ve diğer primatlarda olan beyin bölgesinden farklı bir bölgeyi kullandıklarını belirledi.
https://www.biyologlar.com/guvercinler-zaman-ve-mekni-ayirt-edebiliyor -
Çiçekli bitkiler yeryüzünü nasıl fethetti?
Biliminsanları 200 yıldan uzun süredir besin sistemimizin temelini oluşturan ve bugün gördüğümüz hayvan çeşitliliğinin büyük bölümü için yakıt görevi gören çiçekli bitkilerin inanılmaz çeşitliliği ve ... Flowering plant. Credit: © SANGEETA / Fotolia
https://www.biyologlar.com/cicekli-bitkiler-yeryuzunu-nasil-fethetti -
Sıtma parazitleri kendilerine özgü bir iç ritme sahip
Science dergisinde yayınlanan iki yeni araştırma, sıtma hastalığına neden olan parazitin bir iç saate (biyolojik saat olarak da ifade edilebilir) sahip olduğunu gösterdi.
https://www.biyologlar.com/sitma-parazitleri-kendilerine-ozgu-bir-ic-ritme-sahip -
Bitkiler moleküler dille konuşuyor
Bir şekerpancarı bitkisini sarmış parazit bitki görülüyor. Parazit bitki, şekerpancarını mRNA aracılığıyla kontrol edebiliyor. Fotoğraf: Virginia Teknik Enstitüsü.
https://www.biyologlar.com/bitkiler-molekuler-dille-konusuyor -
İnsan beyninin gelişimindeki anahtar genler
UCLA biliminsanları, nöral kök hücrelerin beyin hücrelerine dönüşmesi olan nörogenezin ve serebral korteksin hacimsel büyümesinin altında yatan genetik düzenlemelerin ilk haritasını çıkarttı.
https://www.biyologlar.com/insan-beyninin-gelisimindeki-anahtar-genler -
Çin’de bulunan 200’den fazla fosilleşmiş yumurta, pterosaurların nasıl ürediklerini gösteriyor
Yukarıdaki görselde, Çin’in kuzeybatısındaki Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Hami’de yer alan çölün içinde bulunan pterosaur yumurtaları, embriyolar ve kemikler görülüyor.
https://www.biyologlar.com/cinde-bulunan-200den-fazla-fosillesmis-yumurta-pterosaurlarin-nasil-urediklerini-gosteriyor -
Hayvanlar giderek daha iri olmaya mı evriliyor?
Atlar gibi kimi kara memelilerinin, evrimsel süreçte giderek irileştikleri bilinir. Erken at örnekleri olan Eohippuslar, oldukça minik hayvanlardı.
https://www.biyologlar.com/hayvanlar-giderek-daha-iri-olmaya-mi-evriliyor -
Tek yumurta ikizleri, genlerinin ötesinde, moleküler olarak da benziyor
Tek yumurta ikizlerinde yeni bir olgu keşfedildi: Genlerinden bağımsız, biyolojik özelliklerini etkileyen ek bir moleküler benzerlik seviyesi paylaşıyorlar.
https://www.biyologlar.com/tek-yumurta-ikizleri-genlerinin-otesinde-molekuler-olarak-da-benziyor -
DNA kalıtılan tüm biyolojik özellikleri açıklayamıyor
Kuşaklar arası aktarılan özellikler yalnızca DNA tarafından belirlenmiyor: Yeni bir çalışma, hücrelerdeki diğer moleküllerin de kalıtıma etki edebildiğini gösterdi.
https://www.biyologlar.com/dna-kalitilan-tum-biyolojik-ozellikleri-aciklayamiyor-1 -
CRISPR genom aktivasyonuyla cilt hücreleri kök hücrelere dönüştürüldü!
Fareden alınan cilt hücrelerindeki tek bir genin harekete geçirilmesi, cilt hücrelerini kök hücrelere dönüştürmek için yeterli oldu.
https://www.biyologlar.com/crispr-genom-aktivasyonuyla-cilt-hucreleri-kok-hucrelere-donusturuldu -
Mikrobiyomumuzu ne şekillendirir: Genetik mi, yaşam tarzı mı?
Mikrobiyomumuzu şekillendiren faktörleri anlamak, birçok yaygın sağlık sorununu anlamak ve tedavi etmek için anahtar olabilir.
https://www.biyologlar.com/mikrobiyomumuzu-ne-sekillendirir-genetik-mi-yasam-tarzi-mi -
Genler ölüm zamanı gibi adli bilgiler verebilir!
Bir bedenin ölüm zamanını belirlemede kullanılabilecek yeni bir yaklaşım, ölümden sonra aktif kalan genlerdeki örüntüyü kullanıyor.
https://www.biyologlar.com/genler-olum-zamani-gibi-adli-bilgiler-verebilir -
Biliminsanları uyarıyor: İklim değişikliği volkanik patlamalara da sebep olabilir
Deniz seviyelerine ve hava durumlarına etkisi dışında, ısınan iklim aynı zamanda dünyanın çevresinde volkanik patlamalara da yol açıyor olabilir.
https://www.biyologlar.com/biliminsanlari-uyariyor-iklim-degisikligi-volkanik-patlamalara-da-sebep-olabilir -
Felçli hastanın yeniden hissetmesi sağlandı!
Birincil samatosensör (bedensel-duyusal) korteks aktivasyonu. fMRI(Functional Magnetic Resonance Imaging), somatosensör korteksteki seçilmiş implant bölgelerini belirtmek için kullanılır. Bu bölgeye yerleştirilen elektrotlar, felçli bir adamın kolunda bir sıkma veya hafifçe vurma gibi fiziksel duyumlar üreten nöronları uyardı. © Andersen Laboratuvarı.
https://www.biyologlar.com/felcli-hastanin-yeniden-hissetmesi-saglandi -
Çinli biliminsanları insan embriyosunda genom ifadesini etkinleştiren kilit unsuru buldu!
Çinli biliminsanları, insan embriyosunda gen ifadesini aktifleştiren önemli unsurları tanımladılar. Erken aşamada, 12 hücreli bir embriyo.
https://www.biyologlar.com/cinli-biliminsanlari-insan-embriyosunda-genom-ifadesini-etkinlestiren-kilit-unsuru-buldu -
İnsan beyninin gelişimindeki anahtar genler
UCLA biliminsanları, nöral kök hücrelerin beyin hücrelerine dönüşmesi olan nörogenezin ve serebral korteksin hacimsel büyümesinin altında yatan genetik düzenlemelerin ilk haritasını çıkarttı.
https://www.biyologlar.com/insan-beyninin-gelisimindeki-anahtar-genler-1 -
Sinir hücrelerinden protein tabanlı “akıllı” malzeme
Berkeley, Kaliforniya Üniversitesi’ndeki biliminsanları sinir hücrelerinden proteinleri kullanarak çevresine çok duyarlı “akıllı” materyaller üretti. Bu biyoloji ve materyal bilimlerinin birlikteliğinden büyük miktarlarda ucuza ve kolay üretilebilen hassas, esnek kaplama doğdu.
https://www.biyologlar.com/sinir-hucrelerinden-protein-tabanli-akilli-malzeme -
Henüz keşfetmediğimiz sekiz milyon tür daha var!
Korumanın tarihi, kaybedilen savaştaki birçok zaferin öyküsüdür. Küresel koruma örgütlerinde 30 yıldan fazla bir süre görev yapmış biri olarak, kendilerini türleri kurtarmaya adamış insanlardan akan ter, gözyaşı ve hatta kanı bile gayet iyi biliyorum. Jillian Tamaki.
https://www.biyologlar.com/henuz-kesfetmedigimiz-sekiz-milyon-tur-daha-var -
Çinli biliminsanları kök hücre üretecek yeni bir yöntem buldu
Kök hücreler, diğer hücre türlerine dönüşme potansiyelini korurken kendi kendini yenileyebilen veya çoğaltabilen bir hücre türüdür.
https://www.biyologlar.com/cinli-biliminsanlari-kok-hucre-uretecek-yeni-bir-yontem-buldu -
Yeni anti-kanser silahı: nanoteknoloji
Shanghai’daki biliminsanları yürüttükleri araştırmada, kemoterapiye alternatif olarak tümörleri güvenli ve verimli bir şekilde, hastalara hiçbir yan etkisi olmadan tedavi edebilecek büyük bir gelişme yaşandığını açıkladı.
https://www.biyologlar.com/yeni-anti-kanser-silahi-nanoteknoloji -
Öpücük hastalığının sebebi olan Epstein-Barr virüsü, yedi ciddi hastalığa daha yol açabiliyor
Yeni bir araştırmaya göre, öpücük hastalığına (enfeksiyoz mononükleoz) yol açan Epstein-Barr virüsü (EBV), aynı zamanda bazı insanlarda 7 başka büyük hastalığın da oluşma risklerini artırır. EBV testi yapmak için alınmış kan numunesi. © jarun011 / Fotolia
https://www.biyologlar.com/opucuk-hastaliginin-sebebi-olan-epstein-barr-virusu-yedi-ciddi-hastaliga-daha-yol-acabiliyor -
Cansızdan canlıya geçişi RNA ribozime mi borçluyuz?
Scripps Araştırma Enstitüsü (TSRI) biliminsanları, bir test tüpünün içinde, doğal evrim sürecini taklit etmeye çalışırken, yaşamın başlangıcını anlamak konusunda çok önemli rol oynamış olabilecek benzersiz bir özelliğe sahip bir enzim elde ettiler.
https://www.biyologlar.com/cansizdan-canliya-gecisi-rna-ribozime-mi-borcluyuz -
Gün ışığını sıvı yakıta çeviren biyonik yaprak
Yeni “biyonik yaprak” sistemi sıvı yakıt üretmek için güneş enerjisini kullanıyor. ©Jessica Polka/Silver Lab.
https://www.biyologlar.com/gun-isigini-sivi-yakita-ceviren-biyonik-yaprak -
Detaylandırılmış embriyo haritaları her bir hücrenin gelişim sürecini ortaya çıkarıyor
Biliminsanları her bir hücrenin gelişim sürecini gözlemleyebilmek için zebrabalığı (resimdeki) ve kurbağa embriyolarını kullandılar. © Annie Cavanagh/Wellcome Kolleksiyonu.
https://www.biyologlar.com/detaylandirilmis-embriyo-haritalari-her-bir-hucrenin-gelisim-surecini-ortaya-cikariyor