Sigara ve tütün ürünleri DNA hasarına yol açıyor.
2015 Nobel Kimya Ödülleri hücrelerin nasıl çalıştığına ışık tutan ve yeni kanser tedavilerine çığır açacak çalışmalara verildi. Hücrenin beyni olan DNA’nın nasıl hasar gördüğü ve doğal tamir mekanizması üç bilim adamının yaşam boyu çalıştıkları konuydu.
Dün açıklanan 2015 Nobel Kimya Ödülleri’ne, Tomas Lindahl, Paul Modrich ve Aziz Sancar’ın DNA hasarının tamiri çalışmaları ile ödüle layık görüldüğünü ifade eden Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı şu açıklamalarda bulundu:
“İnsan hücresinin alet kutusu DNA, her gün ultraviyole ışınları ve sigara gibi kanser yapıcı çeşitli etkenler ile hasara uğramaktadır. Küçük hasarlar çoğunlukla DNA onarım sistemleri tarafından onarılmakta, orta derecede hasarların birikimi mutasyonlara neden olmakta, yüksek düzeydeki hasarlar ise apoptozisi uyararak "hücre ölümüne" yol açmaktadır. Böylelikle organizma kendini korumaya almaktadır. En önemli hasar vericilerden biri de sigaradır ve oluşturduğu DNA hasarları da ‘DNA tamir mekanizmaları’ ile tamir edilme yoluna gider. Tütün dumanı içinde bulunan 60’dan fazla kimyasal hem DNA’ya yapışarak hem de ikileşme sırasında aminosait diziliminde değişiklikler ile hücrede mutasyona ve sonuç olarak genomik kararsızlığa ve kansere neden olmaktadır.”
PROF. AZİZ SANCAR'LA BİRLİKTE ÖDÜLÜ ALAN 3 BİLİM İNSANI DNA ONARIMI ÜZERİNE ÇALIŞIYORDU
İnsan genomunda her gün binlerce değişiklik olduğunu söyleyen Prof. Dr. Dağlı şöyle devam etti:
“Bununla birlikte hücreler bölünürken günde milyonlarca defa DNA kopyalanmaktadır. Bütün bu saldırılar altında hiç yanlış yapmadan DNA’nın kendisini nasıl koruyabildiği Nobel Ödülünün konusu oldu. Nobel ödülü alan Tomas Lindahl 1970’lerde DNA baz çiftlerinin tamir sistemi olduğunu buldu. Ödülün diğer sahibi Türk bilim adamı Aziz Sancar, ultraviyole ışınlarına maruz kalan hücrelerde tamir mekanizması doğuştan bozuksa cilt kanseri gelişebileceğini gösterdi. Üçüncü bilim adamı Paul Modrich ise hücrelerin bölünmesi sırasında DNA kopya hatalarının nasıl düzeltildiğini saptadı. Bu tip tamirin doğuştan yapılamamasının kolon kanserine yol açtığını gösterdi.”
NOBEL KOMİTESİ SİGARANIN DNA HASARI YARATMASINA DİKKAT ÇEKTİ
Hücre DNA’sına zarar veren güneş ışınları su ve hava kirleticileri dışında tütün dumanının önde gelen etken olduğu çalışmalarda belirtilmekteydi. Prof. Dr. Dağlı ayrıca; “Hastalıklar sadece DNA tamiri yapılmadığında değil, DNA’yı hasara uğratacak çevre etkenlerinin varlığında da ortaya çıkmaktadır. Sigara, nargile gibi her köşede yasal olarak satılan DNA zararlısına artık göz yummamalıyız” diye belirtti.
Sağlık Enstitüsü Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Füsun Yıldız ise “Sigaranın DNA bölünmesi sırasında mutasyona neden olan kimyasal maddeler taşıdığı uzun zamandır bilinmektedir. Akciğer kanseri oluşması için gereken değişikliklerin DNA üzerinden olduğunu hatırlamalıyız. Tütün, DNA hasarının en yaygın nedenidir” dedi.
Genetik Haberleri
-
Araştırmacılar kediler, yunuslar, kuşlar ve düzinelerce başka hayvanın genom haritasını çıkarıyor
-
Kolombiya'da nadir görülen bir kuş türünde "gynandromorphy" gözlemlendi
-
Kurumaya dayanıklı bitkiler için genom veritabanı yayınlandı
-
En son DNA barkodlama teknolojisiyle İsrail'in tatlı su balık türleri listesinin yeniden gözden geçirilmesi
-
İnsanların Daha Önce Bilinmeyen Bir Dokunma Duyusu Keşfedildi
-
Bilim İnsanları Tüm İnsan Genomunun Dizilimini Çıkardı. Ancak Henüz Bitmedi
-
İlk Defa Tazmanya Kaplanından RNA Elde Edildi
-
Neandertal DNA’nız, Sizi Acıya Karşı Daha Hassas Yapıyor Olabilir
-
Epigenetik ve Epigenetik Mekanizmalar
-
İlk taslaktan 20 yıl sonra insan Y kromozomu tamamen dizilendi.
-
Kim Bu Kimerizm? Tek Bedende İki Kişi
-
Gen terapi, genetik materyalin yeniden düzenlenmesi
-
mRNA Aşıları: Genetik İnovasyonunun Yeni Yüzü ve Sağlıkta Devrimi
-
Genetik Dizilimi Yapılan En Eski Modern İnsanın Yüzünü Görün
-
Neandertal ve Denisovalı Genleri Farelere Aktarıldı