Kromozomlar
Kromozomlar, çok düzenli olarak, kendi üstüne sarmallanmis devasa DNA molekülleridir. Bu moleküllerin dizilmesindeki en ufak bir hata, hücrelerin bölünmesini engelleyebiliyor. 46 kromozoma dagilmis olan DNA’nin iki omurgasini olusturan 3 milyar 200 milyon baz var. Her gen ,yasamin olmazsa olmaz islevlerini yerine getirmek üzere, hücrelere gerekli komutlari veren 10-20 bin bazdan olusuyor.
DNA seridinin büyük kismi çöp DNA olarak degerlendiriliyor. Bu is görmeyen bu kisim,genleri bir bobin gibi sarmallayarak, onlarin DNA kopyalamasi sirasinda kirilmalari önlemektedirler.Insanligin geleceginin yazili bulundugu kromozomlar bizlerin kimlik kartlarini olusturur.Her bir kromozonun üzerinde hangi gen setlerinin bulundugu ve islevleri üzerindeki çalismalar yeni yeni bilgiler vermekte.Insanin hangi hastaliklara yakalanabilecegi,ne kadar uzun yasayacagi,zeka kapasi,korkaklik,saldirganlik gibi tüm özelliklerin belirlendigi emir kipleridir kromozomlar.Asagida bu kromozomlarda meydana gelebilecek bozukluklarin yol açabilecegi bazi hastaliklar ve kromozomun etkileri belirtiliyor.
1.kromozom: En büyük kromozom...Alzheimer hastaligi,prostat kanserine egilim,baskin sagirlik,dogustan katarak,Rh faktörü,akciger kanserine yatkinlik
2.Kromozom: Sik görülen birçok hastaliga neden oluyor.bellegin olusumuyla ilgili bilgiler,kolon(kalin bagirsak) kanseri,kas gelisimini engelleyen gen,dogustan gece körlügü,2 tip seker hastaligi.
3.Kromozom: Cinsel yasam için çok önemli bir kromozom.kolon kanseri,obezite(ciddi sismanlik),sizofreniye yatkinlik,dogustan ilerleyici olmayan gece körlügü.
4.Kromozom: Cücelik(akondroplazi),huntington koresi(40 yasindan sonra titremeleri izleyen bunama),baskin sagirlik,diabet,alkol bagimliligina egilim,manik depresif psikoz,sedef hastaligi,parkinson hastaligi.
5.Kromozom: Duygusal zekaya iliskin kromozom.Dikkat kusuru,akne,saç dökülmesi,ilerleyici isitme kaybi
6. kromozom: Sizofreniye egilim,bagisiklik sistemi ,disleksiye yatkinlik,kroner damar sertligi,epilepsi
7.Kromozom: Kolon kanseri,sinir sistemi tümörü,otizm(içedönüklük),sizofreniye yatkinlik,kronik akciger iltahabi,sismanlik
8.Kromozom: Erken sara,Werner hastaligi(çocugun erken yaslanmasi),kalitsal kellik,sizofreniye yatkinlik,genel saraya yatkinlik,guart
9.Kromozom: Kötü huylu deri kanseri,galaktozemi (çocukta sütü sindirememe durumu),hirsutizm(asiri killanma),ABO kan sistemi
10.Kromozom: Yarik dudak damak,isitsel belirtilerle kismi sara,vitiligo(deride bölgesel pigment yoklugu),obezite,retinanin atrofisi
11.Kromozom: Diyabet,hemoglobin hastaligi),drepanositoz(kan hastaligi),manik depresif psikoz,kalp aritmisi,iris tabakasi yogunlugu
12.Kromozom: Iltihapli bagirsak hastaliklarina yatkinlik,vitamine bagli rasitizm(D vitamini metabolizmasinda kusur),astim,alkol etkenli yüz kizarmasi,diabet
13.Kromozom: Baskin sagirlik,gögüs kanseri,retina kanseri(retinablastom),kalitsal gece isemesi,erken meme kanseri(BRCA2 geni)
14.Kromozom: Alerjiye yatkinlik(egzama),Sagirlik(dil gelisiminden sonra),siroz,alzheimer
15.Kromozom: Dogustan beyin özrü,Disleksiye egilim,Marfan hastaligi(basketciler gibi uzun el ve ayak ile çok uzun boy),Kroner damar sertligi.
16.Kromozom: Manik depresif psikoz,hemoglobin hastaligi,katarak,iltahapli bagirsak hastaligi(Crohn hastaligi),yüksek tansiyon
17.Kromozom: Meme kanserine egilim(BCCR geni),Tüm kanserlere egilim,agir astim,yumurtalik kanserine egilim(BRCA 1 geni),cücelik,sedef hastaligina yatkinlik,bunama,diabet
18.Kromozom: Manik depresif psikoz,erken obozite,kizil saç,yüksek miyop,kolon kanseri.pankreas kanseri
19.Kromozom: Migren,baskin sagirlik,geç dönem alzheimer hastaligi,kroner damar sertligi,aurali ve beyin lezyonlu migren krizleri
20.Kromozom: Boy uzunlugu belirleyicisi,uykusuzluk,diabet,baskin gece sarasi,birlesik bagisiklik yetmezligi
21.Kromozom: Alzheimer hastaligi,amyotrofik lateral skleroz(Stephen Hawking’in hastaligi),manik depresif psikoz,Down sendromu,ilerleyici miklonik sara,parkinson,lösemi.
22 Kromozom: dogumsal kalp hastaligi,Kedi gözü sendromu,Sizofreniye egilim,otizm(içe dönüklük),zeka geriligi,glikoz ve galaktoz sindirim bozuklugu,kemik iligi olusumunu düzenliyor
23.Kromozom(Y): Erkeklik cinsiyetini belirliyor,cinsel organlarin gelisimini düzenliyor.
24.Kromozom(X): Iki adet kromozomu tasiyan bebek kiz oluyor.Bu kromozomdaki dejenerasyon;kas erimesi ve cücelige yol açiyor.
Genetik
-
İnsanlarda Kaç Kromozom Vardır?
-
Sık görülen mikrodelesyon sendromları nelerdir?
-
Bilim insanları kromozomları nasıl inceler?
-
Arkea'da Kromozomlar ve DNA Replikasyonu
-
DNA Onarım Mekanizmaları Nelerdir?
-
DNA hasarına neden olan etkenler nelerdir?
-
XYY Süper Erkek Sendromu - JACOB’S, Sendromu
-
Bitki doku kültürü çalışmaları ile haploid bitkiler elde edilebilir
-
Gram pozitif bakterilerden genomik DNA izolasyon protokolü
-
E. coli bakterisinden genomik DNA izolasyon protokolü
-
DNA’nın Keşfi
-
İnsan Genom Projesi Nedir ? Amaçları Nelerdir ?
-
Genomik mikrodizilimlerle ikilenme teşhisi yöntemi
-
Gen duplikasyonu ve amplifikasyonu nedir?
-
DNA ile RNA Arasndaki Farklar ve Benzerlikler Nelerdir