İki Farklı Çeşit Tohum Üreten Bitki Keşfedildi
Londra Üniversitesi Royal Holloway ve Almanya Osnabrück Üniversitesi araştırmacıları, nerede yetişirse yetişsin sağ kalmak için iki ayrı mekanizma kullanan bir bitki keşfetti.
Kaya gülü (İng. stone cress) adıyla da bilinen Aethionema arabicum bitkisi üzerinde yaptıkları incelemeleri New Phytologist dergisinde yayımlanan bir makalede özetleyen ekip, bu bitkinin tohum ve meyve saçma stratejilerinin benzersiz olduğunu belirtiyor.
Bitki türlerinin çoğu, çevreye uyumlanmış tek bir çeşit meyve ve tohum üretir. Ama kaya gülü bitkisi iki boyda meyve üretiyor: Yarılarak açılan bir büyük meyve ve çimlenmeye uygun bir yaşam alanı bulana dek kapalı kalan bir küçük meyve. Farklı olan sadece meyveler de değil; meyvelerin içlerinde taşıdığı tohumlar da farklı oluyor. Büyük meyve salgı kaplı çok sayıda tohum taşırken, küçük meyve kaplanmamış tek bir tohum taşıyor.
Royal Holloway’deki Biyolojik Bilimler Okulu’ndan Waheed Arshad, Ağustos 2018’de Kanada’da gerçekleştirilen bir konferansta elde ettikleri bulgulardan şöyle söz etmişti: “Aynı bitki tarafından, aynı anda kullanılan, birbirine gayet zıt iki farklı dağılım mekanizmasını açığa çıkardık. Salgı kaplı tohumlar toprağa yapışıp, etkisel olarak dağılımı engellerken, küçük meyve bir bütün olarak rüzgar veya su akıntılarıyla yayılarak dağılımı artırıyor.”
Saçılan tohum veya meyve, çoğu zaman bir bitkinin yaşam döngüsünde yolculuk edebileceği tek evre olur. Dolayısıyla, bu evredeki yayılımın uzun vâdeli ekolojik ve evrimsel sonuçları vardır. Bu ilginç görüngünün klasik bir örneği bildiğimiz papatyadır. Bir papatyaya yakından bakarsanız, çiçek başının dış halkasının aslında çok sayıda çiçekten oluştuğunu görebilirsiniz; onlara “ışın çiçekçikleri” (İng. ray florets) adı verilir. İçteki çember ise daha da küçük olan “göbek çiçekçikleri“nden (İng. disc florets) oluşur. Bu iki çiçekçik türü, çoğu zaman farklı morfolojik, yayılımsal, dinlenme ve çimlenme özelliklerine sahiptir.
Çizimde, orta karede günebakanın çiçekçikleri görülüyor. Sol karede göbek çiçekçiğinin yapısı ve sağ karede ışın çiçekçiğinin yapısı betimlenmiş.
Kaya gülüne ilişkin yapılan yeni keşif, bitki-iklim etkileşimleri hakkındaki bilgimizi artırıp, öngörülemez ortamlarda sağ kalmak için “bahis garantileme“nin (İng. bet-hedging) rolünü incelemede Aethionema arabicum bitkisinin harika bir model organizma görevi görebileceğini ortaya koyuyor.
Sevkan Uzel
- Plants find ways to survive no matter the terrain https://royalholloway.ac.uk/about-us/news/plants-find-ways-to-survive-no-matter-the-terrain/
- Dispersal biophysics and adaptive significance of dimorphic diaspores in the annual Aethionema arabicum (Brassicaceae) https://nph.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/nph.15490
- East To West And Back Again http://biologicalexceptions.blogspot.com/2014/07/east-to-west-and-back-again.html
BilimFili.com: "İki Farklı Çeşit Tohum Üreten Bitki Keşfedildi"
https://bilimfili.com/iki-farkli-cesit-tohum-ureten-bitki-kesfedildi/
Botanik Haberleri
-
Sadece Bitkileri Enfekte Ettiği Sanılan Viroidler Kimdir?
-
Bilim insanları ilk kez en yaygın tropik ağaç türlerini isimlendirdi
-
Kurumaya dayanıklı bitkiler için genom veritabanı yayınlandı
-
Kahverengi Kokarca (Halyomorpha halys) İçin Kamu Spotu Hazırlandı
-
Dünyanın en kötü zararlılarından biri Kaliforniya'ya saldırıyor
-
Leopoldia buseana, Muğla ilinde yeni bir endemik bitki türü keşfedildi.
-
Filipinler'de yeni bir türü bulundu "Cryptocoryne zamboangaensis"
-
Bilim insanları mekanik hasada uygun taze domates tasarladı
-
Orkide Türleri: Renklerin ve Kokuların Dansı
-
Tropik Lezzet ve Sağlık: Ejder Meyvesi, Pitaya Bitkisinin Sırları
-
Bordo bulamacı nedir ? Nasıl uygulanır ?
-
Ülkemiz İçin Yeni Bir Tür "Adıyaman çançiçeği"
-
İstilacı bitki türleri katlanarak artıyor ama kimse kaç tür olduğunu bilmiyor
-
Muğla'da yeni yabani soğan türü keşfedildi
-
Neolitik Dönem Karpuzları Tohumları Yüzünden Değerliydi