Eumetazoa (Gerçek Çok hücreliler) hakkında bilgi
Üst alem: Eukaryota
Alem: Animalia
Alt alem: Eumetazoa (Butschli, 1910)
Radiata - Işınsal simetrili hayvanlar
Protostomia - İlkin ağızlılar
Deuterostomia - İkincil ağızlılar
Gerçek dokusu olan hayvanlar (Eumetazoa), biyolojik sınıflandırmada, süngerler hariç, bütün ana hayvan gruplarını kapsayan bir kümedir.
Eumetazoanlar, gerçek dokuları bulundururlar ve hücre tabakalarında bir embriyonun gastrula safhasına kadar giden bölümlerine sahiplerdir.
Mesozoanların ve Placozoanların tartışmalı konu olmasıyla kümeye dahil edilmezlerBazı filogenetikçiler başka görüşleri iddia etse de, genetik çalışmalar ve bazı karakteristik özellikler, koanositlerin, süngerler ve metazoanlarda aynı kökenli olduklarını göstermiştir.
Eumetazoanlar hayvanlar alemi sınıflandırmasında Lynn Margulis ve K. V. Schwartz tarafından, Radiata ve Bilateria olarak (süngerler hariç) ikiye ayrılmıştır.
Süngerler, Placozoanlar ve Mesozoanlar, Eumetazoa'nın taksonları olarak alt alem olarak tanımlanırlar.
Metazoa bu kümenin yerine de kullanılsa da, bütün hayvanları tanımlamaya yetmez.
1- Radiata
Cnidaria - Hidralar, denizanaları, mercanlar
Ctenophora - Taraklılar
Trilobozoa -
Işınsal simetrili canlılar ya da Radial Simetrili Canlılar (Radiata); hayvanlar aleminde bir üst şubedir.
Radyal simetri gösteren canlıların vücutlarından diklemesine geçen bütün düzlemler, vücudu eşit iki parçaya ayırır. Doku düzeyinde organizasyon vardır. Hücreler arası iletişim, hücre bağlantıları ile sağlanır.
Radyal simetri, sesil (bir yere bağlı) yaşayan canlıların savunma ve beslenmesi için idealdir.
----Cnidaria
Knidliler veya Sölenterler (Cnidaria), büyük çoğunluğu denizlerde, birkaç türü tatlı sularda yaşayan, doku içeren bir hayvanlar alemi şubesidir.
Vücutları radyal simetrilidir. Ayrı veya koloni halinde yaşarlar. Hayat evrelerinde belirgin bir polimorfizim görülür. Tipik Planula larvaları görülür.
Bir çoğu hayat dönemlerinde birbirine morfolojik olarak benzemeyen 2 ayrı form oluştururlar. Bu formlardan biri sesil (sabit) yaşayan polip ve diğeri serbest yüzen medüz formudur.
Polip formlar; Silindirik vücut yapısına sahip, kaidesindeki pedisel disk veya kök şeklindeki bir sap ile yere oturarak sabit yaşarlar. Koloni halinde yaşayanlarda polip formlar morfoljik bakımdan farklı tipleri oluşturur. Bunların kolonilerindeki gövdeleri farklıdır. Genellikle,
Hydrozoa poliplerinde:
Gastrozooid (beslenme polibi)
Gonozooid (Üreme polibi)
Dactylozooid (Tentaculozooid)(Korunma polibi)
Anthozoa poliplerinde:
Authozooid (beslenme ve üreme polibi)
Siphonozooid (Su akımı polibi) olarak görülür.
Medüz formlar; Vücut çan veya şemsiye şeklindedir. Çevresinde tentaküller bulunan vücudun büyük kısmını mezoglia tabakası oluşturur.
Cnidaria'nın sinir sistemleri merkezileşmiş ve ağ şeklindedir. Genellikle ağzın bulunduğu uçta ağız çevresinde halka şeklinde dizilmiş tentaküller bulunur.
Deniz anası bir medüz formdur.Gastrodermis tarafından çevrelenen tek vücut boşluğuna; sölenteron (coelenteron),(gastrovaskuler boşluk) denir. Vücut çeperi 3 tabaka halindedir. En üstte bulunan epidermis tabakasıyla en allta bulunan gastrodermis (hipodermis) tabakaları arasında bulunan mezoglia (mesoglea) tabakasında knidoblast denilen tipik hücreler bulunur. Bu hücrelerin içinde birer tane nematosist denilen savunma ve saldırıda kullanılan özel hücre organelleri bulunur. Besin olarak, su içindeki besin parçacıkları ile ya da tuzağa düşürüp yakaldıkları hayvanlar ile beslenirler. Karnivor hayvanlardır. Tentaküllerini av yakalamada kullanırlar. Knitlilerde tek boşluk olan sölenteron aynı zamanda sindirim kanalıdır.
Su düzenlenmesi ve boşaltımda özelleşmiş organları yoktur,çoğu stenohalindir.
Özel hareket organelleri yoktur.Bununla beraber, su içinde pasif yüzme ya da takla atma hareketleri görülebilir. (örn: Hidra sp.) Özel solunum organları yoktur. Başlıca duyu organları, tentaküllerin kaidesinde veya vücudun kenarlarında bulunan basit gözler ve denge organı (statosist) dir.
Üreme ayrı eşeyli ve eşeysiz olarak gerçekleşir. Eşeyli üremede; yumurtanın döllenmesi, vücut içersinde ya da suda olur. Döllenmiş yumurtalar su içine bırakılabileceği gibi vücut içersinde de tutulabilir. Eşeysiz üreme de,
Tomurcuklanma (Hydra sp. ve koloni formlarda),
Silsiz planula larvasına benzer parçacıkların gelişerek polipleri oluşturması (Hydrozoa'nın bir çoğu),
Zemin üzerine oturulan yırtılmalar sonucu üreme (Anemona sp.),
Enine bölünmeler ile çoğalma (Scypohozoa'da Efira larvasının oluşumu)
Boyuna bölünmeler (Anemona sp.) ile çoğalma görülebilir.
--- Ctenophora
Taraklılar (Ctenophora), çoğu serbest olarak denizlerde yüzen, bazıları sesil (sabit) yaşayan, vücudu ışıldayan ve jelatinimsi yapıda olan canlılar şubesidir.
Bir çoğunda besin yakalamada kullanılan yapışkan kolloblast hücrelerini içeren tentaküller bulunur. Vücutlarında ışınsal simetrik olarak dizilmiş 8 adet silli bant bulunur. Tarak dişi gibi dizilmiş sillerin oluşturduğu bu bantların her biri bir kaburga veya plak şeklindedir. Hareket, yüzme plakları adı verilen bu yapılar üzerindeki sillerin yardımıyla sağlanır.
İlkel yapılı olanlarında vücut, küre veya yumurta şeklindedir. Vücudun ön ucunda ağız, diğer ucunda ise, apikal duyu organı bulunur. Besin olarak fitoplanktonları tüketen etobur hayvanlardır. Sindirim sistemleri dallanmış birçok kanaldan oluşur. Yutağın içinden itibaren hücre dışı sindirime uğrayan besinler mide ve kanallara iletilir. Burada hücre içi sindirim olur. Sindirilmemiş besin atıkları ağız veya anal kol yoluyla vücuttan atılır. Sindirim kanalının çeperinde yer alan hücre rozetleri denilen yapılar ile vücutta su düzenlenmesi ve boşaltımı yapılır.
Bu hayvanlarda ağız çevresinde ve tarak sıralarının kaidesinde yoğunlaşan ektodermal sinir ağı radyal sinirleri oluşturur. Duyu hücreleri epidermis tabakasının içinde bulunur. Taraklı hayvanlarda özel bir dolaşım sistemi, solunum organları bulunmaz. Vücutta sölom bulunmaz. Gastrovasküler boşluk dolaşım ve sindirim işlerini birlikte yapar.
Taraklıların vücudunda bulunan gonadlar, biri ovaryum, biri testis olarak, iki bant şeklindedir. Genellikle yumurta ve spermler porlar ile dışarı atılırlar. Döllenme su içinde olur. Sürtünme hareketi yapan türlerde eşeysiz üreme görülür.
2- Protostomia
İlkin ağızlılar ya da birincil ağızlılar (Protostomia), Bilateria grubundan çokhücrelilerin ayrıldığı iki alt gruptan biri.
İlkin ağızlılarda embriyonik gelişim sırasında blastopor ( = ilkin ağız) bütün yaşam boyunca ağız olarak kalırken, diğer grup olan ikincil ağızlılarda (Deuterostomia) anüse dönüşür; ağız başka yerde oluşur.
İlkin ağızlılarda anüs, ağzın tam karşısında, arka bölgedeki ektodermin çökmesiyle gelişir. Yumurtaları spiral bölünme yapar ve mozaik gelişim görülür. Embriyo blastomerlerinin hangi dokuyu ya da organı oluşturacağı, gelişimin erken evrelerinde belirlenir. Bu yüzden blastomerler ayrıldığında, tam bir birey olarak gelişemez. Larvaları trocophor tipindedir. Sölom boşluklarının özelliğine göre, sölomsuzlar, yalancı sölomlular ve gerçek sölomlular olmak üzere 3 gruba ayrılır.
Sınıflandırma
Acoelomata (Sölomsuzlar) : Sölom boşluğu yoktur.
Platyhelminthes - Yassısolucanlar
Mesozoa -
Gnathostomulida - Çeneli solucanlar
Nemertea - Hortumlusolucanlar
Pseudocoelomata (Yalancı sölomlular) : Gerçek anlamda bir sölom boşluğu yoktur. Embriyonik gelişim sırasındaki blastosölün devamı şeklinde bir vücut boşluğu görülür.
Gastrotricha - Karnı kıllı solucanlar
Nematoda - Yuvarlak solucanlar
Nematomorpha - Kılımsısolucanlar
Rotifera - Tekerlekli hayvanlar
Acanthocephala - Başı dikenli solucanlar
Kinorhyncha - Derisi dikenli solucanlar
Loricifera - Zırhlı solucanlar
Priapulida - Yırtıcı deniz solucanları
Entoprocta - Kadehimsi solucanlar
Eucoelomata (Gerçek sölomlular) : Gerçek anlamda bir sölom boşluğu vardır. Sölom, periton adı verilen mezoderm yapıdaki zar ile astarlanmış olan ikinci vücut boşluğudur ve embriyonik gelişim sırasında oluşum şekline göre şizosöl veya enterosöl tipte olabilir.
Sipuncula - Fıstığımsı solucanlar
Mollusca - Yumuşakçalar
Echiura - Kaşığımsı solucanlar
Annelida - Halkalı solucanlar
Tardigrada - Su ayıları
Onychophora - Kütük ayaklılar
Pentastomida - Dil solucanları
Arthropoda - Eklem bacaklılar
3 - Deuterostomia
Deutrostomia ya da Deuterostomes ( Deuterostomia; Yunanca'da "ikinci ağız" ) hayvanlar aleminin üst şubesidir. Protostomiaya girmeyen hayvanları kapsayan ve alt alem olan Eumetazoa'nın Bilateria dalının bir taksonudur. Gelişim aşamalarındaki farklılık; ağzın embriyonik gelişim sırasında blastoporun bulunduğu kısmın aksi tarafında yeni bir delik açılmasıyla oluşmasıdır. Blastopor anüsü oluştururken, ağız karın tarafının ön ucuna yakın bir yerden ikincil olarak oluşur. Mezoderm ve sölom oluşumu Protostomia'dan farklıdır.
Deutrostomia'nın üç belirgin şubesi:
Şube Hemichordata
Şube Echinodermata
Şube Chordata ,
ve diğer ikisi;
Şube Chaetognatha
Şube Pogonophora'dır.
BİYOLOJİ ÖDEV YARDIM
-
Mercanlar ve Mercan resifleri hakkında bilgi
-
Kulak Nedir? Kulağın Yapısı ve Görevleri Nelerdir?
-
Göz nedir ? Gözün görevleri nelerdir ? Canlılarda göz ve görme organı
-
Boğaz nedir ? Boğazın kısımları nelerdir ?
-
Omurga, columna vertebralis nedir ? Görevleri nelerdir ?
-
Doğal gübreler nelerdir
-
Kimyasal (yapay) gübreler nelerdir
-
Kortizol Nedir
-
Semantik Nedir ?
-
Karasal Ve Sucul Biyomların Özellikleri Nelerdir ?
-
Kaç çeşit biyom vardır
-
Bitki Ve Hayvanların Yeryüzündeki Dağılımını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
-
Bitkisel dokular hakkında bilgi
-
Ekosistemde besin zinciri ve besin ağının önemi nedir ?
-
Genetik Algoritmalar