DUYU ORGANLARIMIZ
Duyu organları (Organa sensoria), canlının kendi iç dünyasında ortaya çıkan değişiklikler ile yaşadığı ortamdaki çeşitli uyarılan (Fiziksel, kimyasal. mekanik) alarak MSS’ne iletilmesini sağlayan organlardır. Bundan 2000 yıl önce Aristo’nun, dokunma, koku, tad, işitme ve görme olmak üzere 5 duyu tanımlamasına karşın, bugün bunlara ilaveten basınç, ağrı. sıcak, soğuk, hareket, denge. açlık. tokluk vb. duyuların da varlığını biliyoruz. Bu duyuların alınmasını sağlayan organlar. reseptör adını verdiğimiz özel algılama ünitelerine sahiptir. Reseptörlerle alınan duyum. duysal sinirlerle MSS’nin ilgili alanlarına, Korteks serebrinin genel duyu. işitme, görme merkezleri, hipotalamus. beyin sapındaki solunum ve dolaşım merkezleri) iletilir. Herbir reseptör, uyaran cinsine bağlı olmaksızın tek bir yanıt doğurur. Örneğin göze vurulan yumruk. parlak ışıklar şeklinde yorumlanır; derideki ısı reseptörleri elektrostimülatörle uyarılırsa sıcaklık duyusu alınır. Her reseptör kendine gelen uyarıları, sinir impulsu-elektrik enerjisine dönüştüren biyolojik bir transdüserdir.
Reseptörler, lokalizasyonlarına göre dört gruba ayrılırlar. Deride bulunan ve dış ortamdan gelen direkt uyarıları alan reseptörlere eksteroreseptör, vücut içinde bulunan kan basıncı, oksijen ve karbondioksit konsantrasyonu vb. algılayan reseptörlere interoreseptör, uzaktan gelen ses, görüntü ve koku duyularını alabilen reseptörlere telereseptör, eklemler, kaslar ve kulağın vestibüler bölümünde bulunan derin duyu reseptörlerine proprioreseptör denir. Algıladıkları uyarı tiplerine göre de reseptörler. termoreseptör, nosiseptör, kemoreseptör, fotoreseptör, mekanoreseptör ve baroreseptör olarak adlandırılırlar.
Duyular, genel duyular ve özel duyular olarak iki grupta ele alınırlar. Dokunma, basınç, titreşim, sıcak-soğuk, stereognosis ve propriosepsiyon gibi duyular GENEL DUYU. Görme, işitme-denge, koku ve tad ÖZEL DUYULAR olarak adlandırılır. Propriosepsiyon dışındaki genel duyu reseptörleri deride de bulunurlar. Bu nedenle özel duyulara girmeden önce derinin yapısı, fonksiyonları ve eklentilerini inceliyeceğiz.
Anatomi
-
Beyin Sapı İşlevi
-
Pupiller Refleks Yolları
-
Amygdala
-
Hipokampus Anatomisi
-
Kanatlı Hayvanlarda Solunum Sistemini Oluşturan Organların Özellikleri
-
Hayvanlarda Solunum Tipleri
-
Hayvanlarda Solunum Mekaniği Nedir?
-
Hayvanlarda Akciğerler (Pulmones)
-
Soluk Borusu (Trake, Trachea)
-
Gırtlak (Larinks, Larynx)
-
Bölgelere Göre Omurların Özellikleri Nelerdir?
-
Omurganın yapısı ve görevleri nelerdir?
-
İskeletin (Kemiklerin) Görevleri Nelerdir ?
-
Kemik gelişimini etkileyen faktörler nelerdir?
-
Kemikleşme (Ossificasyon) Nedir ?