DNA Eşlenmesi Nedir?
DNA eşlenmesi, hücre bölünmesi sırasında DNA’nın kendini kopyalama sürecidir.
1. DNA eşlenmesinde ilk adım, DNA molekülünün ikili sarmal yapısının açılmasıdır.
2. Bu işlem, DNA’nın bütünleyici bazlarını birarada tutan hidrojen bağlarını kıran helikaz enzimi tarafından gerçekleştirilir.
3. DNA’nın iki ipliğinin ayrılmaya başlamasıyla, Y biçiminde bir eşlenme çatalı oluşur. Fermuarın açılması gibi ayrılan iki iplik, yeni DNA ipliklerinin yapımı için şablon görevi görür.
4. İpliklerden biri eşlenme çatalına doğru (3 üssüden 5 üssüye) yönelir; bu öncü ipliktir (İng. leading strand). Diğeri de eşlenme çatalından ileri doğru (5 üssüden 3 üssüye) yönelir; bu da gecikmeli ipliktir (İng. lagging strand). Farklı yönelimlerinin bir sonucu olarak, iki iplik farklı eşlenir. (Bkz. DNA Eşlenmesindeki Evrimsel Gizem: Eşlenme Yönü)
Öncü İplik:
|
Gecikmeli İplik:
|
Gecikmeli İplik:
- Primaz enzimi tarafından çok sayıda RNA primerleri yapılır ve gecikmeli iplik boyunca çeşitli yerlere bağlanırlar
- Okazaki parçaları adı verilen DNA öbekleri de daha sonra gecikmeli ipliğe 5′-3′ yönünde eklenir.
- Okazaki parçalarının sonradan katılması gerektiğinden, bu tür eşlenmenin “süreksiz” olduğu söylenir.
8. Tüm bazlar eşleşince (A ile T, S ile G), egzonükleaz adlı enzim primer(ler)i çekip çıkarır. Primer(ler)in bulunduğu yerde oluşan boşluk(lar), başka bütünleyici nükleotitler tarafından doldurulur.
9. Yeni DNA diziliminde hata olmadığından emin olmak için yeni ipliğin kontrol okuması yapılır.
10. Son olarak, DNA ligaz adlı enzim, DNA dizilimini iki sürekli çift iplik şeklinde mühürler.
11. DNA eşlenmesinin sonucunda, biri eski biri yeni iki nükleotit zinciri olan iki tane DNA molekülü oluşur. Bu yüzden DNA eşlenmesi yarı-korunumlu olarak betimlenir; zincirin yarısı başlangıçtaki DNA molekülünün parçasıdır, diğer yarı ise yeni üretilmiştir.
12. Eşlenmenin ardından yeni DNA otomatik olarak çift sarmal şeklinde katlanır.
Kaynak: YourGenome.org, “What is DNA replication?”
<http://www.yourgenome.org/facts/what-is-dna-replication>
BilimFili.com " DNA Eşlenmesi Nedir?" Ocak 26th, 2017
https://bilimfili.com/dna-eslenmesi-nedir/
Genetik Haberleri
-
Bugün 16 Nisan Dünya Biyologlar Günü!
-
Allopatrik türleşme nedir ? Nasıl Gelişir ?
-
Maryland’teki “Kölelerin” Yaşayan 42.000 Akrabası Bulundu
-
Araştırmacılar kediler, yunuslar, kuşlar ve düzinelerce başka hayvanın genom haritasını çıkarıyor
-
Kolombiya'da nadir görülen bir kuş türünde "gynandromorphy" gözlemlendi
-
Kurumaya dayanıklı bitkiler için genom veritabanı yayınlandı
-
En son DNA barkodlama teknolojisiyle İsrail'in tatlı su balık türleri listesinin yeniden gözden geçirilmesi
-
İnsanların Daha Önce Bilinmeyen Bir Dokunma Duyusu Keşfedildi
-
Bilim İnsanları Tüm İnsan Genomunun Dizilimini Çıkardı. Ancak Henüz Bitmedi
-
İlk Defa Tazmanya Kaplanından RNA Elde Edildi
-
Neandertal DNA’nız, Sizi Acıya Karşı Daha Hassas Yapıyor Olabilir
-
Epigenetik ve Epigenetik Mekanizmalar
-
İlk taslaktan 20 yıl sonra insan Y kromozomu tamamen dizilendi.
-
Kim Bu Kimerizm? Tek Bedende İki Kişi
-
Gen terapi, genetik materyalin yeniden düzenlenmesi