Dişi Şempanzeler Eş Seçerken Genetik Farklılık Cezp Edici Bir Etkiye Sahip
Çiftleşme zamanı; ergenlik çağına gelen genç dişi şempanze akrabalarını ve kardeşlerini arkada bırakarak üremek için yeni bir gruba katılır. Credit: Kara Walker, Duke University.
Yapılan bir çalışmada, dişi şempanzelerin genetik olarak benzer erkek şempanzeleri, çok yabancı bile olsalar ayırt edebilecekleri bulundu.
Hayvan dünyasında bağ kurma söz konusu olduğunda, rahat cinsel ilişki şempanze arasında yaygındır. En yakın hayvan akrabalarımızda hem erkekler hem de dişiler birden fazla eş ile çiftleşirler. Ancak, ebeveynliğe doğru, göründüklerinden daha seçicidirler.
11 Ocak'ta çevrimiçi olarak Royal Society Open Science dergisinde yayınlanan bir araştırma, dişi şempanzelerin, genetik yapısı kendisinden farklı olan erkekler ile üreme isteklerinin çok daha fazla olduğunu göstermiştir.
Duke Üniversitesi'ndeki evrimsel antropolojide doktora sonrası araştırmacı makale başyazarı Kara Walker, birçok hayvan türünde ebeveynlerin kardeşler ve diğer yakın akrabalar ile çiftleşmeyi önlediklerini söylüyor. Fakat dişi şempanzelerin sıra dışı olarak, akraba dışı yabancı erkeklerden benzer genetik özellikte olanları bile ayırt edebildiklerini belirtiyor. Araştırmacılar, dişi şempanzelerin genetik farklılıkları nasıl ayırt ettiklerinden emin değiller fakat Duke üniversitesinde Profesör Anne Pusey en iyi tahminlerinin; dişi şempanzelerin, farklı genetik özellikteki erkek şempanzeleri, dış görünüşleri, kokuları veya seslerindeki farklılıktan ayırt edebilmiş oldukları yönünde. Araştırmacılar, Tanzanya'daki Gombe Ulusal Parkı'ndaki yaklaşık 150 yetişkin şempanzenin dışkılarından DNA örnekleri aldı ve genomun 8-11 değişken yerlerini analiz etti. Bunlardan olası her erkek-dişi çifti arasındaki genetik benzerliği tahmin edebiliyorlardı. Şempanzelerde, diğer hayvanlarda olduğu gibi, yalnızca bazı cinsel birleşmeler yavrulara yol açar. Araştırmacılar, çiftleri karşılaştırdıklarında, dişilerin ortalama erkeklere göre kendilerine genetik olarak daha az benzeyen erkeklerden yavruladıklarını belirtti.
Yapılan çalışmaya göre; dişi şempanzelerin bir şekilde yabancı erkekler arasından(onların soyağacından çok uzaklaşmış olsalar bile) genetik benzerliklerini ayırt edebildiklerini gösteriyor.
Gombe Milli Parkı'nda bazı dişiler hayatları boyunca aynı grupta kalıyor, ancak ergenlik çağına ulaşan çoğu dişi babalarını ve erkek kardeşlerini geride bırakarak üremek için yeni bir gruba katılıyorlar. Topluluklarında az veya hiç erkek akraba sahibi olmayan bu göçmen dişiler, yerli dişilere göre genetik olarak benzer olmayan çiftleşme tercihlerini daha da kuvvetle göstermişlerdir. Araştırmacılar, dişilerin erkek seçimlerini yönlendiren şeyin bir kısmı aynı soydan çiftleşme depresyonu, normalde çekinik olarak baskılanan genetik zayıflıkların, hem anne hem babadan miras alındığında aktif hale geçerek zararlı olabilmesi, olduğunu söylüyorlar.
Şempanzelerde aileler ve yavrular ya da kardeşler arasında gebe kalma nadiridir, ancak çalışmalarda ortaya çıkan, soydaşlardan doğan yavrular, soydaş olmayanlara göre ergenlik çağında hayatta kalma olasılıkları daha azdır.
Şempanzeler, insanların aksine, genetik olarak mükemmel eşlerini bulmalarına yardımcı olmak için genetik testler yapamazlar.
Şimdi araştırmacılar, dişi şempanzelerin, genetik olarak kendilerinden çok farklı olan erkekleri, nasıl tanıdıklarını ve beğenildiklerini( hatta tanıdık olmayan aileler arasında bile) çözmeye çalışıyor. Çalışmalar, dişi şempanzelerin beraber büyüdükleri genetik özelliklerine basitçe ayırabilecekleri erkekleri reddetmesi gibi basit bir şeyden daha fazlasını yaptıklarını gösteriyor.
Her ne şekilde olursa olsun genetik benzerlikleri ayırt edebiliyorlar, dişiler ayrıca zamanlamalarına güveniyorlar, dişiler gebe kalma ihtimalleri yüksek olduğunda cinsel partnerleri hakkında daha seçici oluyorlar. Walker çiftleşmeden sonrasında meydana gelen süreçlerinde ayrıca rol oynayabileceğini belirtti, örneğin bir dişi bilinçsizce bazı erkeklerin spermlerini diğerlerinin üzerinde seçiyor veya döllenmiş yumurtaların naklini etkiliyorlar veya embriyonun kaderini diyor.
More information: Kara K. Walker et al, Chimpanzees breed with genetically dissimilar mates, Royal Society Open Science (2017). DOI: 10.1098/rsos.160422
Journal reference: Royal Society Open Science
Provided by: Duke University
Çeviren: Barış Uçar Bilime Yön Veren Cevaplar
Kaynaklar:
https://phys.org/news/2017-01-genetic-opposites-chimpanzees.html 18.01.2017
Genetik Haberleri
-
Allopatrik türleşme nedir ? Nasıl Gelişir ?
-
Maryland’teki “Kölelerin” Yaşayan 42.000 Akrabası Bulundu
-
Araştırmacılar kediler, yunuslar, kuşlar ve düzinelerce başka hayvanın genom haritasını çıkarıyor
-
Kolombiya'da nadir görülen bir kuş türünde "gynandromorphy" gözlemlendi
-
Kurumaya dayanıklı bitkiler için genom veritabanı yayınlandı
-
En son DNA barkodlama teknolojisiyle İsrail'in tatlı su balık türleri listesinin yeniden gözden geçirilmesi
-
İnsanların Daha Önce Bilinmeyen Bir Dokunma Duyusu Keşfedildi
-
Bilim İnsanları Tüm İnsan Genomunun Dizilimini Çıkardı. Ancak Henüz Bitmedi
-
İlk Defa Tazmanya Kaplanından RNA Elde Edildi
-
Neandertal DNA’nız, Sizi Acıya Karşı Daha Hassas Yapıyor Olabilir
-
Epigenetik ve Epigenetik Mekanizmalar
-
İlk taslaktan 20 yıl sonra insan Y kromozomu tamamen dizilendi.
-
Kim Bu Kimerizm? Tek Bedende İki Kişi
-
Gen terapi, genetik materyalin yeniden düzenlenmesi
-
mRNA Aşıları: Genetik İnovasyonunun Yeni Yüzü ve Sağlıkta Devrimi