Çevresel Etkiler Epigenomu Nasıl Değiştirmektedir?
Çevresel etkenlerin epigenetik mekanizmalar üzerinden gen ekspresyonunu nasıl değiştirebileceğinin en iyi örneklerinden biri de bir metil-grup donörü olan S-adenozil metionindir (SAM) (10). Sarı kürk rengine neden olan agouti geni deneyleri, erken geliflim döneminde diyetin etkisini çok çarpıcı flekilde göstermektedir. SAM’dan zengin diyetle beslenen gebe farelerin çocuklarında aguti geni hipermetilasyonla baskılanarak doğan farelerin kürk renkleri siyahlaflmaktadır. Türkiye’de birçok eczanede ek besin maddesi olarak reçetesiz satılan SAM’ın önemli epigenetik değiflikliklere neden olduğunu gösteren birçok kanıtmevcuttur.
Tek yumurta ikizlerinde yafllandıkça bazı genlerin ekspresyonlarının kardefller arasında farklılıklar gösterdiği ortaya konmufltur (11). Bu bulgunun DNA’sı aynı olan iki bireyin yüzlefltiği çevresel faktörlerin kümülatif olarak farklılıklar göstermesi ile gelifltiği akla gelmektedir. MS’deki monozigotik ikiz çalıflmalarında ortaya konan diskordansın sebebinin de bu epigenetik farklılıklardan kaynaklandığı düflünülebilir.
Viruslar da epigenomu değifltirebilmektedir. Enfekte ettiği hücre içinde bağıflıklık sisteminden kaçmayı baflarabilen Epstein-Barr virusu (EBV), bu ifli antijenik proteinlerin transkripsiyonunu host DNA'nın metilasyonuyla baflarmaktadır (12). Bazen bu değifliklik sırasında tümör baskılayıcı genlerin promotorlarını da metilleyerek malign transformasyona neden olduğu da düflünülmektedir. Çok iyi bilindiği gibi EBV, MS gibi MS’e çok benzer genetik özellikler gösteren sistemik lupus eritematosus (SLE) ve romatoid artrit’in etiyopatogenezinde de sorumlu tutulan ajanlardan biridir (13, 14)
Kaynaklar
10.Jiang YH, BresslerJ, Beaudet, AL. Epigenetics and human disease. Annu Rev Genomics Hum Genet 2004; 5:479-510.
11.Martin GM. Epigenetic drift in aging identical twins. Proc Natl Acad Sci USA 2005; 102:10413-4.
12.Tao Q, Robertson KD. Stealth technology: how Epstein-Barr virus utilizes DNA methylation to cloak itself from immune detection. Clin Immunol 2003; 10:53-63.
13.Ascherio A., Munch M. Epstein-Barr virus and multiple sclerosis. Epidemiology 2000; 11:220-4.
Nöropsikiyatri Arflivi 2008; 45 Özel Say›: 15-20
Archives of Neuropsychiatry 2008; 45 Supplement: 15-20
BİYOLOJİ ÖDEV YARDIM
-
Mercanlar ve Mercan resifleri hakkında bilgi
-
Kulak Nedir? Kulağın Yapısı ve Görevleri Nelerdir?
-
Göz nedir ? Gözün görevleri nelerdir ? Canlılarda göz ve görme organı
-
Boğaz nedir ? Boğazın kısımları nelerdir ?
-
Omurga, columna vertebralis nedir ? Görevleri nelerdir ?
-
Doğal gübreler nelerdir
-
Kimyasal (yapay) gübreler nelerdir
-
Kortizol Nedir
-
Semantik Nedir ?
-
Karasal Ve Sucul Biyomların Özellikleri Nelerdir ?
-
Kaç çeşit biyom vardır
-
Bitki Ve Hayvanların Yeryüzündeki Dağılımını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
-
Bitkisel dokular hakkında bilgi
-
Ekosistemde besin zinciri ve besin ağının önemi nedir ?
-
Genetik Algoritmalar