Canlı Hayatının Kimyası
Hayvanlar, tüm yaşam biçimleri gibi kimyasal bileşiklerden oluşur ve bu bileşiklere bağımlıdırlar. Yaşamın kimyasını anlamak için öncelikle genel kimyanın temellerini anlamamız gerekir. Başlangıç için bazı tanımlamalar şunlardır: Photo © Hero Images / Getty Images.
Madde - boşluğu kaplayan ve kütlesi olan her şey (madde katılar, sıvılar, gazlar içerir)
Kütle - bir nesnedeki madde miktarı
Element - maddenin en temel birimi; Kimyasal veya fiziksel yollarla daha basit maddelere ayrışamayan bir madde
Atom - elementin kimyasal özelliklere sahip elementinin en küçük komponenti
Protonlar - bir atomun çekirdeğinde bulunan yüklü parçacıklar (p +)
Nötronlar - bir atomun çekirdeğinde yüklü olmayan parçacıklar
Elektronlar - çekirdek çevresinde hareket eden negatif yüklü parçacıklar (e-)
Atom kütlesi - her element atomun çekirdeğinde bulunan nötron ve protonların sayısı olan bir atomik mas'a sahiptir
Atom numarası - her element, element atomlarından birinin çekirdeğindeki protonların sayısı olan atom numarası taşır
Molekül - Bir kimyasal maddenin bağımsız olarak bulunabilen en küçük parçası. Moleküller bir veya birden fazla atomdan müteşekkildirler. Bir veya daha fazla türden atomu ihtiva ederler.
Bileşik - kimyasal prosesler vasıtasıyla elemanlara ayrılabilen sabit kompozisyona sahip bir madde
Hayvanlarda doğal olarak bulunan elementler şunlardır (vücut ağırlığının azalan sırasına göre yaklaşık:):
Oksijen (% 65)
Karbon (% 19)
Hidrojen (% 10)
Azot (% 3)
Kalsiyum (% 1)
Phosporus (% 1)
Potasyum (% 0.2)
Kükürt (% 0.1)
Sodyum (% 0.1)
Klor (% 0.1)
Magnezyum (% 0.1)
Manganez (% 0.1)
Demir (% 0.1)
Bakır (% 0.1)
Iyot (% 0.1)
Moleküller, karbon, organik moleküller ve karbon içermeyen moleküller, inorganik moleküller olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Organik moleküllerin kimyası öncelikle karbon özelliklerinden etkilenir.
Karbon atomları, diğer uzunluk ve konfigürasyon zincirleri ve halkaları oluşturmak için diğer karbon atomlarıyla birlikte bağlanır. Organik moleküllere bazı örnekler şunları içerir:
Karbonhidratlar - hayvanların ana enerji kaynağı
Yağlar - yağların yapı taşları, hücre parçalarını oluşturur ve enerji tedarik eder.
Proteinler - yapı malzemeleri, hormonlar, enzimler, metabolik fonksiyonlar, endokrin fonksiyonlar
Nükleotidler - nükleik asitlerin yapı taşları, DNA ve RNA
Yunanca “canlı” anlamındaki “bios” sözcüğünden köken alan ve “canlı kimyası” anlamına gelen "biyokimya" canlıların kimyasal yapılarını inceleyen bilim dalıdır.
- Biyokimya canlı varlıkların yapı, işlev ve canlılık olaylarını biyomoleküller düzeyinde incele.
- Biyokimya, hücrelerin hangi kimyasal organizasyon prensibine göre kurulduğunu, bir hücre içinde cereyan eden sayısız reaksiyonların aynı zamanda nasıl bir uyum içerisinde gerçekleştiğini, hücre bölünmesi ve farklılaşması ile hangi kimyasal olayların ilgili olduğunu inceler
- Ayrıca sebebi, metabolizma reaksiyonlarının bozulması veya yetersizliği olan birçok hastalığa da açıklık getirir.
- Biyokimya; biyofizik ve genetik ile elele vererek yapı ve fonksiyon arasındaki ilişkiyi daha iyi ortaya koyabilen bir alan oluşturur ki buna “moleküler biyoloji” denir.
- Biyokimya ile mikrobiyoloji, farmakoloji -tedavi, genetik, immunoloji, endokrinoloji, beslenme vb öbür biyolojik bilimler ve ayrıca klinik bilimler birbirine doğru gelişmişler, birbiri içine girmişlerdir.
- Bu yüzden, biyokimya için bağımsız konuların ve kesin bir sınırın gösterilemeyeceği ortadadır.
Biyokimyanın kullandığı yöntemler nelerdir ?
- Molekül düzeyinde incelemeleri kapsadığı için daha çok dolaylı yolları kullanır.
- Başta kimya, fizik, fiziko - kimya vb birçok molekül ve madde bilimi dallarında türlü bulgulardan yararlanır ve yöntemlerini uygular.
Canlı Organizmanın Kuruluş Prensibi
- Canlı maddeler cansız moleküllerden kurulur. Bu moleküller ferdi inceleme ve izole edilmeleri sırasında cansız maddenin davranışına etkiyen fizik ve kimya kurallarına uygun hareket ederler.
- Bununla beraber, canlı organizmalar, cansız maddelerin sahip olmadığı olaganüstü özellikler taşırlar.
- Bu spesifik özelliklerin incelenmesi Biyokimya’yı meydana getirir.
Çeviren ve Derleyen :Yavuz AYDIN
Kaynaklar:
<https://www.thoughtco.com/chemistry-of-animal-life-130921>
<https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/998/mod_resource/content/2/1.%20Biyokimya-I-Giri%C5%9F%20ve%20H%C3%BCcre.pdf>
Zooloji Haberleri
-
Komodo Dişleri, Theropod Dinozorların Dişleriyle Çok Benziyor
-
Biyologlar yeni kaplan böceği türünü ortaya çıkarıyor: Eunota houstoniana
-
Bilim insanları yeni bir geko türünü ortaya çıkardı
-
CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları
-
Dev kaplumbağalar yok edildikten 600 yıl sonra Madagaskar'a geri döndü
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
Kitlesel Yok Oluşlardan Kurtulan Memeliler, ‘Genel Yiyici’ Değildi
-
Avrupa’da Bilinen Son Timsah 4,5 Milyon Yıl Önce Yaşamıştı
-
Ağaç kesimi ve iklim değişikliği dağ kuşlarını tehdit ediyor
-
Biyologlar, istilacı, etobur kurbağaların artık Georgia'da ürediğini söylüyor
-
Myanmar'da yeni bir çukur engereği türü keşfedildi.
-
Çin'de yeni bir iguana türü keşfedildi
-
Dev Dinozor Leşleri, Yırtıcılar İçin Önemli Bir Besin Kaynağıydı
-
Yarasalar 50 Milyon Yıl Önce de Ekolokasyon Kullanıyordu
-
Anadolu parsı aylar sonra yeniden görüntülendi