Ampulex compressa paraziti hakkında bilgi
Kingdom: Animalia
Phylum : Arthropoda
Class : Insecta
Order : Hymenoptera
Suborder: Apocrita
Superfamily: Apoidea
Family : Ampulicidae
Genus : Ampulex
Species: Ampulex compressa (Fabricius, 1781)
Erişkin bir ampulex compressa, her gün gördüğünüz yaban arılarından ayırt edilecek bir böcek değildir. Yalnız, dişisinin yumurtlama dönemi geldiğinde işler biraz tuhaflaşıyor. Dişi, yumurtalarını içine bırakacak zavallı bir hamamböceği buluyor ve hamamböceğine iki kusursuz iğne vuruyor: Karın - boyun bölgesine soktuğu ilk iğne ön ayakların bükülmesine yol açıyor. İlk sokmanın yarattığı kısa felç sürerken, arı, böceğin kafasına daha da ince ayarlı bir iğne yapma fırsatı buluyor.
Arı, iğnesini böceğin kabuğunu geçip direkt olarak beynine saplıyor. İğnesinin yanlarındaki tüylü sensörleri kullanarak, bir cerrahın laparoskop yardımıyla apandisit bulması gibi beyinde istediği yeri buluyor. Kaçma refleksini tetiklediği düşünülen bölgeye ulaşana kadar iğnesini ileri geri oynatıyor ve kaçma refleksini yok edecek şekilde nöronları etkileyen bir zehir enjekte ediyor.
Dışarıdan baktığımızda, olup bitenler gerçekdışı görünüyor. Arı, hamamböceğini felç etmiyor. Hatta aslında, böcek ön ayaklarını doğrultup yürümeye devam edebilecek durumda, ancak artık, kendi isteğiyle hareket edemiyor. Arı, hamamböceğinin antenlerinden birini TUTAR ve böceği YÖNLENDİRİR. Aynen tasmayla köpek gezdirir gibi!
Zombi-hamamböceği efendisi nereye götürürse oraya sürünür, ki hedef nokta da kendi yuvasından başka bir yer değildir. Daha sonra arı çakıl taşlarıyla yuvanın kapısını kapatır ve tekrar hamamböceğine döner. Hamamböceği, arı karnına yumurtalarını bırakırken direnmez. Yumurta çatlar ve larva hamamböceğinin karnında açtığı delikten içeri girer.
Hamamböceğinin içinde büyüyen larva, yaklaşık 8 gün boyunca evsahibinin organlarıyla beslenir ve artık kozasını örmeye hazırdır. Tabii ki bunu da hamamböceğinin güvenli kabuğunun içinde gerçekleştirir. 4 haftadan sonra artık erişkin bir arıdır. Kozasından ve hamamböceğinden dışarı çıkar.
Meyve bahçesine steril sinekle koruma Arının iğnesinde beyin dedektörü Ampulex compressa arısı ze hırlı ığnesının ucundakı beyın detektöru sayesınde kurbanı beynıne kesın bır şekılde ısabet ettırerek yumurtalarını engelsız olarak hamamboceğıne bırakıyor Israıllı bılım adamlarının bulgusu Scıence dergısınde yayımlandı BenGurıon Unı versıtesı'nden Ram Gal ve Frederic Lıbersat, Ampulex compressa arısının doğru sokma yerını ne şekılde bulduklarını ınceledıler Bu amaçla arılara ılk once beynı alınan bır hamamboceğı verıldı Normalde beyındekı doğru yerı bır dakıka ıçerısınde bulan arılar beynı olmayan hamamboceğınde \~ arayışlarını on dakıka kadar surdurdukten sonra zehrın sadece kuçuk bır kısmını salgılamışlar Araştırmacılar arıların kurbandakı bozukluğu herhangı bır şekılde anladıklarını sanıyorlar Bıyologlar bunun uzerıne arıyı elektron mıkroskobu altında ınceledıklerınde ığne ucunun yakınında mınık yapılar saptadılar Dıger boceklerde bılınenlere benzeyen bu duyu reseptorlerıyle arının beynı arasında doğrudan bır bağlantı bu lunmakta Araştırmacılar bu yuzden detektorler sayesınde soktukları hayvan hakkında bılgı edındıklerını tahmın edıyorlar Gal ve Lıbersat şımdı bu reseptörlerın hangı kımyasal madde veya mekanık uyarıya tepkı gosterdıklerını araştıracaklar Ampulex compressa, yavrularına her zaman taze hamamboceğı sunabılecek bır stratejıye sahıp ' Ilk sokuşu kurbanının bedenıne ısabet ettırdıkten sonra ıkıncı so kuşta sınır zehrınden oluşan bır karışımı doğrudan doğruya hamambö ceğının beynıne aşılıyor Bu zehırlı ıgne hamamboceğının kaçmasını onleyerek kendısını temızlemeye başlamasına neden ol makta Hamamboceğı bu şekılde uyuşturulduktan sonra an uygun bır yerdp yumurtalarını bırakıyor Kurban haftalarca baygın kaldıgı ıçın de an larvalarına canlı yem olarak sunulmakta Sterıl sıneklerle sırkesıneğının verdığı zararları onlemek ıs teyen Brezılyalı bılım adamları rontgen ışınlarıyla erkek sinekle rın ureme yetılerını köreltıyorlar Böylece sıneklpr çıftleşse bıle dışıler yavrulayamıyor Sao Paola Unıversıtesı'nden Alda Malavası'nın açıklamasına gore sterıl sı neklerın uretımıne Eylul ayında bilim dünyasından jgg£mW m muyorlar "Bu araştırma ılk kez onemlı bır etık sınırını aşıyor" dıye konuştu ornegın molekuler bıyolog Davıd Kıng 2001 yılında ınsan embrıyosunun araştırma amaçlı kopyalanmasının yasallaştırıldığı Ingılterede ınsan uretımı ıçın embriyo kopyalanmasına bugun de ızın verılmemekte •*« Japonlar uzayda yelken açtı Japon uzay ajansı JAXA başlanacak Kuzey Brezılya'dakı Juazeıro de Bahıa kentındekı uretım tesıslerı ıçın 3,5 mıtyon dolarlık yatırım yapıldı Malavası ılk aşamada hattada 200 mılyon sınek uretılıp meyve bahçelerıne salınacağını söyledı Brezılya'dakı meyve urecılerı sırkesıneğı yuzunden yılda 120 mılyon dolarlık zarara uğruyorlar Çunku meyve ve sebze depolarına saldıran sınekler urunlerın daha çabuk bo zulmalarına neden olmakta Sterıl sınek dunyanın dığer bolgelerınde de kullanılmakta Sterıl erkek sıneklerın çok fazla olması halınde dışı sınekler sadece kısırlaştırılmış sıneklerle çıftleştıklerı ıçın yenı sınekler uremıyor mılerı gelecekte bu tur yelkenlerle ışleyecek Bılım kurgu yazarları ve bılım adamları uzayda yolculuk edecek yelkenlı gemılerı aslında çok uzun bır sure öncesınde öncelemışlerdı Pazartesı orta Avrupa saatıne göre 615'te Japon uzay ıstasyonu Ucuhınoura'dan uzaya tırlatılan guneş yelkenlerıyle donatılı S310 roketı, turünun ılk orneğı ve araştırmacıların vızyonunu yaklaştırması açısından önem taşımakta Bılım adamları uzay gemılerının gelecekte guneş yelkenlerı sayesınde yakıtsız ışleyebıleceğıne ınanıyorlar Guneş yelkenı, ışığı yansıtan çok ınce folyodan oluşmakta Guneş ışığı kanada duştuğunde yelken ışık fotonlarıyla çalıştırılıyor ve hızlandırılması ıçın çok az enerjı gerekmekte Sonuçta uzayda hızlandırmayı frenleyecek surtunme yok denecek kadar azdır S310, fırlatılışından 100 sanıye sonra 122 km yukseklığe ulaştı ve yonca bıçımındekı yelkenını açtı ikıncı yelken ıse 169 km yukseklıkte açıldı Her ıkı yelken de daha sonra dunya atmosterıne gırınce yandı ve roket fır latılışından 400 sanıye sonra Pasıfıkeduştu Benzer bır tolyo modelını Ruslar beş yıl önce "Znamya Projesı" çerçevesınde Mır uzay ıstasyonundan uzaya fırlatmışlardı Ancak o zamanlar tolyo, dunyaya gundoğumundan önce guneş ışığı gondermek ıçın kullanılmıştı Oysa Japonların araştırması folyonun uzayda açılacak şekılde katlanıp rokete yerleştırılmesıne dayandığı ıçın çok daha buyuk bır önem taşımakta TRex, günde iki kilo alarak büyüyormuş Tyrannosaurus rex'ın ırı bedenı bılım adamlarını uzun bır suredır meşgul edıyordu Amerıkalı araştırmacılar şımdı hayvanın sadece bırkaç yıl ıçınde önemlı ölçude uzadığını buldular Yalnız ca dort yıl bıle çok şey ıfade edıyor TRex 14 18 yaşları arasında günde ıkı kılodan tazla alacak kadar hızlı buyumuş Florıda Devlet Unıversıtesı'nden Gregory Erıckson un konuyla ılgılı yazısı Nature dergısınde yayımlandı Bu yırtıcı surungenın dığer dınozorlardan neden daha buyuk olduğuyla ılgılı ıkı tez bulunuyordu bugune dek Bırıncısı dığerlerıne gore daha hızlı buyuduğune, ıkıncısı ıse daha uzun sure buyumeye devam ettığıne dayanıyordu 30 yıl kadar yaşayabılen TRex'ın ağırlığı 5 tonu aşıyordu Araştırmacılar hayvanın bu kadar çok nasıl buyuyebıldığını çözebılmek ıçın kemık tabakalarını ınce geçtığımız hafta pazartesı gunu (11 8 04) uzayda ıkı guneş yelkenlısı açmaya başardı Uzay ge İngiliz bilim adamları embriyo kopyalayacak Ingıltere'de ınsan embriyo su ılk kez araştırma amaçlı kopya lanabılecek Ureme ve Embrıyoloji Daıresı konuyla ılgılı ıznı açıkladı Nevvcastle Unıversıtesı bılım adamları kopyalanmış embrı yodan elde edeceklerı kok hucre lerle dıyabet Parkınson ve Alzhp ımprgıbı hastalıklara yonelık tedavı yontemlerını araştıracaklaı Embriyo uretımı ıçın Dolly'de kullanılan kopyalama teknıgınden yararlanılacak Eleştırmenler teda vı edıcı kopyalamayı da etık bul Astronomlar Mars'a giderken kış uykusuna yatacak Avmpa uzay ajansı, Saturn gıbı gezegenlerden dönüşte on yıllar boyu surecek yolculukların daha kolay atlatılması ıçın astro nomları kış uykusunda yolculuğa gönderecek Bu tür yapay dınlenme evresının olumlu yanı yolculukların daha kuçuk uzay gemılerı ve daha az yıyecekle gerçekleştırılecek olmasına dayanıyor ESA, 2030 yılına dek Mars'a ınsanlı uzay aracı göndermeyı planlıyor Esa uzmanı Mark Ayre Nature dergısıne ınsanların kış uykusuna yatırılmasının en erken on yıl ıçınde gerçekleşebıleceğını bıldırdıyse de şımdı çalışma arkadaşlarıyla bırlıkte bu tur bır projeyı bır an önce gerçekleştırmek ıçın çalışıyor ilk onerılerın onumuzdekı yıl sunulması beklenmekte Bugune değın en uygun madde olarak saptanan DADLE (DAla DLeuEnkephalın) atyona benzer ozellıkler taşımakta Madde, sıncaba aşılandığında yaz aylarında da kış uykusuna gırıyor ve deneyler ınsana aıt kultur hucrelerının de aynı maddeyle uyutulabıldığı ortaya çıktı Fakat Italyan ESA danışmanı Marco Bıggıogera (Pavıa Unıversıtesı) soz konusu maddemn şışman bodur lemur (Cheırogaleus medıus) uzerınde denenmesını one rıyor Madagaskar'da yaşayan bu hayvan turu kış uykusu çeken tek prımat turudur
BİYOLOJİ ÖDEV YARDIM
-
Mercanlar ve Mercan resifleri hakkında bilgi
-
Kulak Nedir? Kulağın Yapısı ve Görevleri Nelerdir?
-
Göz nedir ? Gözün görevleri nelerdir ? Canlılarda göz ve görme organı
-
Boğaz nedir ? Boğazın kısımları nelerdir ?
-
Omurga, columna vertebralis nedir ? Görevleri nelerdir ?
-
Doğal gübreler nelerdir
-
Kimyasal (yapay) gübreler nelerdir
-
Kortizol Nedir
-
Semantik Nedir ?
-
Karasal Ve Sucul Biyomların Özellikleri Nelerdir ?
-
Kaç çeşit biyom vardır
-
Bitki Ve Hayvanların Yeryüzündeki Dağılımını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
-
Bitkisel dokular hakkında bilgi
-
Ekosistemde besin zinciri ve besin ağının önemi nedir ?
-
Genetik Algoritmalar